Unti-unting tumulo mula sa noo ni Tres ang butil-butil na pawis ng libog at pag-aalala.
Tiningnan niya ang relo sa kanyang braso at napag-alamang eksaktong tatlong minuto na lang at muli na naman siyang guguluhin ng kanyang sumpa. Palingag-lingag na tumingin si Tres sa paligid, pilit na naghahanap ng taong makapapawi ng kanyang pagkasabik sa tawag ng laman.
Ngunit nanlumo siya dahil madaling araw na at nasa kalagitnaan siya ng isang masukal at madilim na kakahuyan. Idagdag pa ang nakatutuliglig na katahimikan kasabay ng pag-ihip nang malamig na hangin.
Sa sobrang inis ay nasipa niya na lamang ang motor na naubusan ng gasolina at nagmamadali niyang tinahak ang daan patungo sa isang bahay na nadaanan niya kanina. Siguro naman ay seswertehin siya at makakakita ng dilag na pwedeng parausan niya. Tutal ay magaling naman siya sa kama, hindi na problema kung paano niya paliligayahin ang kapareha.
Wala siyang ibang hangad ngayon, kundi ang kumadyot sa masikip at mainit-init na kweba, umindayog sa ritmo ng nagkikiskisang balat at marinig ang tili ng sarap. Subalit tila ba pinaglalaruan siya ng tadhana dahil isa na palang abandonadong bahay ang nadaanan niya kanina. Hindi niya mapigilan ang mapa-mura at umupo sa papag. Nararamdaman niya na ang pagtigas ng kanyang kargada, senyales na kailangan niya na itong sundin. Pero paano gayong wala namang babae sa lugar na 'to?
Panandalian siyang nakadama ng pagsisisi. Kung hindi lang sana siya pumayag sa desisyon ng kanyang asawa na ihatid sa mga guro sa bundok iyong tatlong box ng chalk na donation niya ay hindi rin siya aabutin ng madaling araw sa lugar na ito.
Napalunok na lamang siya nang maramdaman ang bahagyang pag-iinit ng katawan. Wala sa loob niyang hinubad ang suot na damit at pati na ang pantalon hanggang sa lumantad na ang kanyang katigasan at kahubdan.
Desperado na siya. Kailangan niyang gumawa ng paraan. Kung hindi ay mangyayari na naman ang naulit noon. Muli na naman siyang mamamatay dahil sa sumpa. Sumpang tatlong pagkabuhay niya nang pinagdudusahan.
Naaalala niya pa kung paanong isinumpa siya ng kaklase niya nang pagtangkaan niya itong ikama. Sa sobrang pagkahayok niya kasi sa malulusog at nagtatayuang suso na bumabakat sa blouse ay napagplanuhan niyang angkinin ito nang minsang gabihin sila ng uwi. Ang hindi niya alam ay may alam pala ito sa pangkukulam, lalo pa't nanggaling ito sa Siquijor. Ilang beses siya nitong pinagbantaan na isusumpa siya kung hindi siya titigil.
Ngunit nagmatigas siya, sino ba namang maniniwala na totoo ang kulam kung sa kabihasnan sila naninirahan? Iyon ang pinakamalaking pagkakamali niya na magpahanggang sa ngayon ay pinagsisisihan niya.
Mula noon ay hindi na naging normal ang buhay niya. Kada ikatlong araw ng buwan, pagpatak ng alas tres ng madaling araw ay umaatake ang sumpa. Iyon na rin mismo ang oras kung saan niya ginahasa ang mangkukulam. Siya ang dahilan ng talamak na pang-ra-rape sa kanilang lugar. Bata, dalaga, matandang dalaga-- basta birhen ay pinapatos niya.
Minsa'y tinawag niya na itong sumpa ng kalibugan--na kung iisipin ay totoo naman. At sa tuwing inaatake siya ng sumpa, kailangan niyang umangkin ng birhen, sirain ang pagkababae nito, pasukin ang kaloob-looban nito at parausin ang nakapapasong init ng katawan sa pamamagitan na nga ng pakikipagsiping. At sa oras na hindi niya magawang sundin ang tawag ng laman, mamamatay siya at muli na namang mabubuhay sa panibagong pagkabuhay at pagkatao. Iyon kasi ang sinabi sa kanya ng mangkukulam nang puntahan niya ito at nakiusap na itigil na ang sumpa. Ngunit hindi siya pinalad, bagkus ay binigay lang ng mangkukulam ang maaari niyang gawin para mapahaba ang buhay at hindi na basta-basta mamatay.
Napapagod na siya sa paulit-ulit na parusa. Pagod na siyang mabuhay sa ganitong sitwasyon. Kung sana'y sa muling pagkabuhay ay nawawala rin ang mga alaala, mas mainam. Pero hindi, eh. Naaalala niya ang lahat at iyon ang pinakamasaklap--ang kargahin ang bigat ng pagsisisi sa bawat buhay na ipinagkakaloob sa kanya.
Pagod na siya. Tipong kahit matagal na ngang nawala ang libog niya sa katawan ay pabalik-balik pa rin ito. Gusto niya na lang mamatay. Gusto niya nang matapos ang sumpa. Ngunit parte na iyon ng sumpa, ang magdusa siya nang walang katapusan. Kung pwede nga lang niyang wakasan ang buhay ay gagawin niya na. Pero bali-baligtarin man ang mundo, mabubuhay at mabubuhay pa rin siya, baon ang sumpang iyon.
At hindi siya pwedeng mamatay. Naghihintay sa bahay ang kanyang mag-ina na walang kaide-ideya sa sumpang kinahaharap niya. Gusto niya ulit mamuhay nang normal ngunit iyon nga ang ipinagkakait sa kanya.
Napasinghap na lamang siya nang makita ang tayong-tayo niyang alaga. Nakaramdam na siya nang sobrang init, nakapapasong init, senyales na kailangan niya nang umangkin ng birhen. Ngunit muli niyang naalala kung nasaan siya. Naidako niya ang tingin sa relos at mas lalong kinabahan. Isang minuto na lang.
"Patahimikin mo na kasi ako," mangiyak-ngiyak na turan niya habang hinihimas ang kahabaan ng alaga niya. Mas lalong umigting ang nararamdaman niyang libog at wala siyang magawa, kundi sundin ito. Unti-unting napuno ng halinghing ang lugar sa bawat himas na ginagawa niya, ni hindi niya mapigilan ang bibig dahil sarap na sarap siya.
Kailangan niya ng birhen. Iyon ang pumasok sa utak niya. Hindi maaaring mamatay siya ulit. Kailangan niya pang mabuhay para sa kanyang mag-ina.
Ilang sandali pa ay nakarinig siya ng mga kaluskos sa labas ng bahay. Hindi niya alam kung ano iyon pero nagbabakasakali siyang birhen iyon. Hubo't hubad siyang tumakbo palabas ng bahay, animo'y tinakasan na ng bait.
Nang makalabas ay mabilis pa sa alas kwatrong hinanap niya ang pinanggalingan niya ng kaluskos. Nakita niya agad ito sa likod ng damuhan. Dali-dali siyang gumalaw at para bang hayop na isinentro ang kanyang kargada sa kweba ng kapareha.
Sa bawat pag-ulos ay ipinagdadasal niya na birhen ang kasiping. Sa palagay niya'y oo sapagkat masikip at makipot naman ang lagusang pinapasok ng kanyang alaga. Walang habas niyang binayo ang kapareha, bawat ulos ay animo'y langit dahil sa sarap na tinatamasa. Wala na siyang ibang maisip, kundi ang sarap. Limot na ang sumpa. Limot na ang pagkatao. Tuluyan na siyang nagpaalipin sa libog na nararamdaman na wari bang isang animal na walang ibang hangad, kundi sundin ang tawag ng laman.
Makalipas ang walang humpay na pagbayo ay naramdaman na niyang lalabasan siya. Mas lalo niyang sinagad ang pagbayo at manginig-nginig na ipinutok sa kaloob-looban ang puting likido.
Nang hugutin niya ang kanyang kargada ay nanghihina siyang napadapa sa damuhan. Narinig niya ang mamaos-maos na putak ng duguang manok, senyales ng malalagutan na rin ito ng hininga dahil sa ginawa ni Tres.
Hindi niya lubos maisip na ganito ang kahahantungan niya. At higit sa lahat, hindi niya alam kung mabubuhay pa siya. Isa lang ang sigurado siya. Marahil, sa pagpikit ng mata niya, bukas ay hindi na siya makagising pa at muli na namang mabuhay sa bagong pagkatao baon pa rin ang sumpang iyon.
