İlk Çağ Felsefesi Tarihi

Çağın Felsefesine Yön Veren Adam: Platon

Platon tek kalemde anlatılabilecek bir kişilik değil,kendisi matematiğiyle,geometrisiyle,teolojisiyle,siyasetiyle ve özellikle de felsefesiyle çok yönlü ve çok özgün bir kişilikti.

Öğrencisi Aristoteles ile birlikte hem çağdaşlarının hem de onlardan sonra gelenlerin entelektüel alt yapısını inşa ettiler.Platon kendi çağında Aristoteles'e nazaran biraz daha baskın bir tutum sergilemiştir.Kendisinden yıllar sonra kurulmuş olan Yeni Platoncular tarafından öğretileri tekrar hayat bulmuş ve pek çok insana ışık olmuştur.

İslam tarihinde de önemli bir yeri olan Platon orta doğu medeniyetlerinde Eflatun olarak tanınır.Ona neden Eflatun denildiği hakkında her ne kadar farklı görüşler bulunuyor olsa da bunlar arasında en kabul göreni Arap alfabesinde P harfinin bulunmuyor olması üzerine Platon'a Flaton denilmeye başlanması ve bunun da zamanla Eflatun'a dönüşmüş olması görüşüdür.

İslam Felsefesi Tarihinde önemli bir yer tutan çoğu tarikat ve cemiyet az ya da çok Platon'un görüşlerini benimsemiştir.Batı medeniyetinin Karanlık Çağ olarak kabul ettiği Orta Çağın karanlığında İslam Devletleri Aristoteles ve Platon'u öğretmenleri olarak benimsemiş ve İslamiyet Tarihine altın çağı yaşatmışlardır.

Platon felsefenin problemlerine ve sorularına verdiği cevaplardan çok ortaya attığı yeni görüşleriyle ve sorularıyla tanınır.Pek çok filozofun görüşlerinden etkilenmiştir Parmenides gibi o da dünyanın bir ve tam olduğunu söylemiş ve aynı şekilde varlığın da oluş ve bozuluşa tabii olmadığını söylemiştir,Pythagoras gibi ruhun ölümsüz olduğunu savunmuştur,ruhun aslında önceden de var olduğunu ve bilginin bir hatırlama olduğunu söylemiş ve inneist bir tutum sergilemiştir.Bir siyaset adamı olarak da öğretmeni Sokrates'i idam eden Demokrasi rejimine beslediği düşmanlık yüzünden kendi ideal devletini ''Devlet'' isimli kitapta başlı başına tarif etmiştir.

Devletleri aptal kralların yönettiğini savunuyordu.İdeal ve başarılı bir devlette filozofların kral ya da kralların filozof olması gerektiğini savunuyordu.Ona göre krallar her yönden yeteli eğitimi görmüş olmalıydı ona göre geometriden bihaber olan her insan eksik ve yarımdır öyle ki kurmuş olduğu okulun(AKADEMİ)girişinin hemen üstüne ''GEOMETRİ BİLMEYEN GİREMEZ'' yazdırdığı bilinen bir gerçektir.Demokrasi rejiminde olduğu gibi devleti yöneten insanların oy birliği ile seçilmesini doğru bulmuyordu,normal bir yurttaşın bu işlerden pek de anlamayacağını söylüyor ve aristokrat bir düzen öneriyordu aynı şekilde kendisi de köklü bir aileden geliyordu.

Boş zamanı olmayan bir insanın filozof olamayacağı kanaatindeydi,yemek ve yaşamak için çalışan bir insanın entelektüel olarak kendisini geliştiremeyeceğini söylüyordu.Bilge olabilmek için kişinin ya kendinden bağımsız bir geçim kaynağı olmalıydı ki kendisine boş zaman sağlayabilsin ya da kendi geçimi devlet tarafından sağlanmalıydı.

Her alanda çok şey yazdığı için pek çok düşünce Platon'dan beslendi,batı Hristiyan teolojisinin yanı sıra İslam teolojisi de ondan çokça bahsetti.Platon'un öğrencisi olan Aristoteles de tıpkı öğretmeni gibi her alanda çalıştı ve eserler verdi metafizik,biyoloji,zooloji,astronomi gibi alanlarda yaptığı pek çok çalışma yıllarca üniversitelerde okutuldu.

Başında da söylediğim gibi Platon tek kalemde anlatılabilecek birisi değil o yüzden bu bölümden sonra bir kaç bölümde daha ondan bahsetmeyi düşünüyorum,bu sayfa da Platon hakkında bahsettiklerim özetin özeti olmaya bile layık değil,uzun uzadıya yazıp okuru sıkmak da istemiyorum o yüzden önümüzdeki bir kaç sayfada da yine Platon'dan ve felsefesinden bahsedeceğim.