Chẩn đoán và xử trí co giật ở trẻ em
Ngày: 2013-8-6
Ở trẻ em, vì nguyên nhân gây co giật rất phong phú nên hình thái lâm sàng cũng rất đa dạng, do đó người thầy thuốc phải nắm vững cơ chế bệnh sinh, cách phân loại:
Tầm quan trọng của vấn đề co giật ở trẻ em
Đây là một rối loạn rất thường gặp.
Đây là một tình trạng cấp cứu vì có thể gây tử vong cho trẻ trong cơn hoặc để lại di chứng thần kinh nếu không được sơ cứu tốt.
Đây là một rối loạn làm gia đình rất lo lắng và mất bình tĩnh nên người thầy thuốc phải nắm vững các nguyên tắc sơ cứu để bình tĩnh xử trí vì điều đó giúp trấn an người nhà .
Ở trẻ em, vì nguyên nhân gây co giật rất phong phú nên hình thái lâm sàng cũng rất đa dạng, do đó người thầy thuốc phải nắm vững cơ chế bệnh sinh, cách phân loại, từ đó biết thăm khám một cách hệ thống, cũng như biết sắp xếp các nguyên nhân theo một chìa khoá mã giúp trí nhớ hầu khỏi bỏ sót chẩn đoán nguyên nhân trong lúc khai thác bệnh sử, tiền sử, cũng như lúc thăm khám lâm sàng, đề xuất xét nghiệm.
Một số đặc điểm dịch tễ học có liên quan đến kinh giật
Theo OMS thì:
Tỷ lệ hiện mắc (prevalence)
7/1000 dân.
Tỷ lệ mắc mới hàng năm (Incidence)
Tại các nước đã phát triển là 50/100.000; Nhưng tại các nước đang phát triển là 100/100.000 dân.
Tỷ lệ tử vong
Ở Anh quốc, tỷ lệ tử vong ở người trẻ tuổi có co giật thì cao gấp đôi đến gấp ba so với tỷ lệ tử vong chung theo tuổi.
Giới và mùa
Không có sự khác biệt.
Nelson và Ellenburg đã theo dõi 54.000 trẻ em từ sơ sinh đến 4 - 7 tuổi, thì có 1.821 trẻ (3.3%) là có co giật 1 hay nhiều lần.
Thống kê qua điều tra cơ bản ở một xã miền Bắc và một xã miền Nam Việt Nam của Bộ môn Thần Kinh Đại Học Y - Dược thành phố Hồ Chí Minh cho thấy tỷ lệ trẻ bị co giật nhiều lần và được xác định là động kinh là 2/1000.
Phân loại co giật
Kể từ khi Penfield và Jasper đưa ra bảng phân loại động kinh đầu tiên năm 1954, cho đến nay cách phân loại đã qua nhiều lần sửa đổi (P.loại của H.Gastaut 1970; P.loại của ILAE 1981, 1985, 1989; P.loại của hội nghị quốc tế về động kinh tại Paris năm 1992, và và phân loại bệnh quốc tế lần thứ 10 (ICD X-1992) về động kinh của WHO.
Cơ chế bệnh sinh của cơn co giật (động kinh)
Có thể nói một cách đơn giản: "Kinh giật, co giật, động kinh hay trạng thái động kinh đều là hậu quả biểu hiện của một tình trạng phóng xung điện bất thường, không tự ý và đồng thời của một quần thể những tế bào thần kinh".
Số lượng và vị trí của quần thể tế bào thần kinh tự động phóng xung bất thường sẽ quyết định dạng thức lâm sàng của co giật: cục bộ, bán thân hay toàn thân.
