Vào năm 1895, một loạt sự kiện mà tôi không muốn đi sâu ở đây đã khiến Sherlock Holmes và tôi phải lưu lại vài tuần tại một thành phố đại học của Anh. Cũng chính trong thời gian này, chúng tôi đã dấn thân vào một cuộc phiêu lưu nho nhỏ nhưng cuốn hút sắp được tôi kể ra đây. Hiển nhiên tiết lộ bất cứ chi tiết nào khiến độc giả nhận ra trường đại học hay kẻ phạm tội cũng đều là khinh suất và gây nhiều phiền phức. Một vụ tai tiếng có thể làm ảnh hưởng tới nhiều người như vậy nên chìm trong quên lãng. Tuy nhiên, nếu sự việc được mô tả thận trọng và đúng mực, nó sẽ làm sáng rõ một số phẩm chất nổi bật của bạn tôi. Vì vậy trong khi trình bày, tôi sẽ cố tránh dùng những từ có thể giới hạn các sự việc vào một nơi chốn cụ thể, hay gợi ý về danh tính của những người có liên quan.
Hồi ấy, chúng tôi ngụ tại một nhà trọ tiện nghi gần thư viện mà Sherlock Holmes năng lui tới để làm một vài nghiên cứu về hiến chương Anh thời đầu (chúng đã đưa đến các thành quả nổi bật, có thể là đề tài cho những câu chuyện tôi kể sau này). Một tối nọ, cũng chính tại căn nhà trọ đó, chúng tôi đã tiếp ông Hilton Soames, thầy phụ đạo và giảng viên của Đại học St. Luke. Thầy Soames cao gầy, dễ bị căng thẳng và kích động. Xưa nay tôi vẫn biết ông hay bồn chồn, nhưng riêng dịp này, ông lại bối rối đến không kiềm chế nổi, cho thấy rõ có chuyện bất thường đã xảy ra.
"Thưa ông Holmes, tôi rất mong được ông dành cho vài giờ quý báu. Một sự việc rất khó xử vừa xảy ra tại St. Luke và quả thực, nếu không nhờ may mắn đưa ông tới thành phố này thì tôi chẳng biết xoay xỏa ra sao."
"Giờ tôi rất bận nên không muốn bị xao lãng", bạn tôi đáp. "Tôi chân thành khuyên thầy nên nhờ cảnh sát thì hơn."
"Không được đâu, thưa ông, hoàn toàn không thể dùng phương cách đó. Khi bánh xe luật pháp đã chuyển động thì không gì có thể dừng nó lại cho tới khi sự việc sáng tỏ. Nhưng khổ nỗi, đây lại là một vụ mà vì uy tín của trường, điều cốt yếu nhất là tránh tai tiếng, ông Holmes, ông không những nổi danh vì tài phá án, mà còn vì sự kín kẽ. Trên đời này chỉ có ông giúp được tôi thôi, ông Holmes, xin ông hãy giúp tôi."
Kể từ hồi rời khỏi môi trường quen thuộc của phố Baker, tâm trạng bạn tôi vẫn chưa khá lên mấy. Thiếu mấy cuốn sổ ghi chú, dăm lọ hóa chất và cái bừa bộn ở nhà, anh không được thoải mái. Anh nhún vai ra chiều miễn cưỡng chấp thuận, trong khi vị khách của chúng tôi liến thoắng kể câu chuyện của mình.
"Thưa ông Holmes, mai là ngày bắt đầu kì thi giành học bổng Fortescue. Tôi là giám khảo môn tiếng Hi Lạp. Tôi ra đề là một bài dịch khá dài mà chưa thí sinh nào làm qua. Nó đã được đem đi in và vì học bổng rất có giá trị nên nếu thí sinh nào biết trước đề, người đó sẽ có lợi thế rất lớn. Bởi lẽ đó, chúng tôi phải hết sức cẩn thận trong việc giữ kín đề thi. Khoảng 3 giờ chiều nay, thợ in gửi bản in thử tới. Đề gồm nửa chương bản thảo của sử gia Thucydides. Tôi phải soát thật cẩn thận để đảm bảo đề bài tuyệt đối chính xác. Tới 4 rưỡi, tôi vẫn chưa đọc xong, nhưng vì đã hứa đi dùng trà cùng một người bạn, tôi đành để bản in thử trên bàn làm việc và vắng mặt khoảng một tiếng đồng hồ.
Ông Holmes, ông cũng biết rằng các cửa của trường tôi là cửa kép, bên trong là cửa bọc nỉ, bên ngoài là cửa gỗ sồi. Khi lại gần cửa ngoài, tôi kinh ngạc thấy chìa khóa cắm trong ổ. Thoạt đầu, tôi ngỡ là khi đi mình đãng trí quên rút chìa nhưng lúc sờ vào túi, tôi thấy chìa của tôi trong đó. Theo như tôi biết thì chỉ còn một chìa nữa do người hầu của tôi, tên là Bannister giữ. Ông ta làm việc cho tôi đã mười năm nay và tuyệt đối ngay thẳng. Sau khi hỏi ra, tôi biết cái chìa kia đúng là của ông ta. Bannister đã vào phòng để hỏi tôi có muốn dùng trà không và quên rút chìa khi ra ngoài. Chắc ông ta chỉ ở trong phòng tôi vài phút lúc tôi vắng mặt. Trong những dịp khác, sự đểnh đoảng này cũng chẳng việc gì, nhưng vào ngày hôm nay, nó thật tai hại. Nhìn lên bàn là tôi biết có người lục lọi giấy tờ. Đề thi gồm ba trang. Trước khi đi, tôi để chúng ở cùng một chỗ. Nhưng khi ấy, tôi thấy một trang nằm trên sàn, một trang tại cái bàn kê sát cửa sổ, còn một trang vẫn ở vị trí cũ."
