Επιστολές 2021 έως 2023

Ράλλης (Το Όνειρο ενός Γελοίου)

4/7/2021

· · ·

Πέτρος Μεταλληνός

Ράλλης

Γεια σου Ράλλη,

Δεν είσαι ζωντανός. Σήμερα κλείνει ένας χρόνος από τότε που πέθανες. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και να ζούσες, δεν θα μπορούσες να διαβάσεις μιας και δεν έχεις αυτή την ικανότητα λόγω της φύσης σου. Με αφορμή την επέτειο του θανάτου σου όμως, θα ήθελα να σου αφιερώσω αυτή την μικρή κριτική και να σου μιλήσω λίγο για κάποια συναισθήματά μου.

Αυτό το μικρό διήγημα του Ντοστογιέφσκι δεν είναι από τα καλύτερά του ομολογουμένως. Είναι αρκετά αφελές, όπως εξάλλου λέει και ο τίτλος του και δεν είμαι και σίγουρος ότι συμφωνώ με όλα όσα λέει και με την στρατηγική που προσεγγίζει το ιδανικό και το ουτοπικό. Τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά με την ανθρώπινη φύση. Δεν γνωρίζω πώς ακριβώς, αλλά σίγουρα είναι αρκετά διαφορετικά, πολύ περισσότερο περίπλοκα. Ούτε περισσότερο αισιόδοξα, ούτε περισσότερο απαισιόδοξα, απλά διαφορετικά.

Ο άνθρωπος είναι αυτός που είναι και εξελίχθηκε όπως εξελίχθηκε με τις τυφλές δυνάμεις της φύσης και της εξέλιξης. Ένα από αυτά τα εργαλεία τα οποία τον βοήθησαν να εξελιχθεί είναι και ο εγκέφαλος και μία από τις λειτουργίες του είναι και η λογική. Λογική η οποία ίσως να μας βοηθήσει προκειμένου να βελτιωθούμε σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό. Σε έναν αρκετό βαθμό το έχει ήδη καταφέρει και ζούμε σε έναν κόσμο αρκετά καλό και υποφερτό να ζει κανείς. Έχουμε όμως πολλά ακόμα να κάνουμε.

Πιστεύω όμως ότι τα σκυλιά, όπως εσύ, και οι ιδιότητές τους, είναι ένας πολύ καλός οδηγός για να δούμε το τι επιθυμούμε πραγματικά σε κάποια θέματα. Και εσείς, όπως εμείς, είστε ένα προϊόν της εξέλιξης, απλά μεγάλο μέρος στην εξέλιξή σας έχει παίξει ένα άλλο είδος ζώου, εμείς οι άνθρωποι. Όπως πολύ σημαντικό ρόλο στην δική μας εξέλιξη μπορεί να έπαιξαν οι κλιματολογικές συνθήκες πχ. Σε εσάς έπαιξαν οι δικές μας ανάγκες και επιθυμίες. Φυσικά, δεν είναι ίσως τόσο εύκολο να διαχωρίσουμε τις ιδιότητες εκείνες που εξελίχθηκαν μέσα σας τα εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια που εξελλίσασταν χωριστά από εμάς, με τις ιδιότητες που αναδείχθηκαν και καλλιεργήθηκαν λόγω ακριβώς της στενής συναναστροφής σας και πολλές φορές της εξάρτησής σας από εμάς. Με αρκετά συγκροτημένη και αναλυτική σκέψη όμως, ίσως να μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Ποιες είναι εκείνες οι ιδιότητες που εάν τις είχατε έξω στην φύση χωρίς να υπάρχει άνθρωπος θα σας βοηθούσαν να επιβιώσετε και ποιες θα ήταν εμπόδιο? Δεν νομίζω κάτι τέτοιο να είναι δύσκολο να το βρούμε. Άρα, μπορούμε ίσως και να βρούμε το ποιες ιδιότητες σας έχουμε βάλει εμείς και ποιες η πέραν από εμάς εξέλιξη.