Opis postaci historycznych

Mahidevran Gülbahar Sultan

  (1498 lub 1500- 1581r.) nazywana również Mahidevran Kadın lub Mahidevran Sultan. Istnieje kilka wersji dotyczących pochodzenia Róży Wiosny.

Córka albańskiego szlachcica, muzyka określanego jako "Abdullah" - sługa Boga imieniem Rosne Pervane,Córka księcia czerkieskiego Idara i jednej z jego żon, Nazan/Nazcan Hatun - Malhurub Idarova. Księżniczka z krymskiej dynastii Giraj.Siostra księcia Iwana KanukowaCzarnogórka lub Abchazka.

Wśród Turków pokutuje wersja, że Mahidevran miała korzenie tatarskie za sprawą swojej matki, która była jednocześnie siostrą Ayşe Hafsy Valide Sultan. Natomiast wybitna badaczka Leslie Peirce twierdzi, że matka księcia Mustafy pojawia się w rejestrze pochodzącym z Manisy z czasów księcia Sulejmana jako niewolnica o nie do końca określonym pochodzeniu, czerkieskim lub albańskim. Dodatkowo na podstawie rejestru można wywnioskować, że jako konkubina otrzymująca 4 akcze dziennie była niższa rangą od wymienionych w tym samym rejestrze trzech konkubin, które dostawały 5 akcze. Mahidevran miała zostać oddana księciu do ożenku za stado bydła, trochę biżuterii oraz zdobnych tkanin, oczywiście wszystko nastąpiło za zgodą Selima I, ojca pana młodego. Ceremonia miała mieć miejsce w 1512r. Z tego małżeństwa na świat przyszła trójka dzieci : Mustafe , Raziye i Ahmeda.Po urodzeniu Mustafy pozycja "żony" Sulejmana w haremie znacząco wzrosła, chociaż w tym samym czasie następca tronu był ojcem Mahmuda, dziecka Fülane. Młodzik zauroczony był znaną z wielkiej dobroci małżonką, zajmującą się fundowaniem studni. Niedługo po zaślubinach została przez nią ufundowana studnia w Kerczu, mieście, gdzie stawiać miała swoje pierwsze kroki w darze dla biedoty.

Opisuje się ją jako olśniewającą niewiastę o czarnych włosach, ciemnych oczach oraz różowych policzkach. Urodę odziedziczyć miała po niej jej Raziye Sultan. Czasem do tej trójki opisuje się również Fatmę Nur Sultan, córkę Sulejmana urodzoną w 1516r lub w 1560r. Imię "Mahidevran" oznacza "księżyc fortuny" lub "tą, która jest zawsze piękna". Według legend imię nadać miał jej zakochany w niej książę podczas ich pierwszej wspólnej nocy. Dodam, że zarówno Rosne jak i Malhurub oznacza wiosnę, co tyczyć ma się używanego częściej w odniesieniu do tej kobiety w czasach osmańskich imienia "Gülbahar" -"róża wiosny". W starszych źródłach można spotkać również odnoszące się do jej niespotykanej urody oraz właśnie tego pięknego kwiatu imiona takie jak Gülfam, Güldem. Życie Hatun odmieniło się w 1521r., gdy do haremu dołączyła Rusinka imieniem Hürrem. Według jednej z wersji miała odmienić życie sułtana, który stracił właśnie dwóch synów, ponoć byli oni nawet synami płaczliwej Mahidevran, od której, z powodu jej postawy oraz słabości psychicznej szukał ucieczki. Dumna, pewna siebie Roksolana szybko oczarowała władcę swoją radością tym samym wchodząc w konflikt z matką nowego księcia koronnego, Mustafy. Ayşe Hafsa, żona Selima I oraz matka Sulejmana Wspaniałego, kochająca ciszę Tatarka łagodziła spory między matkami książąt, według jednej z wersji stała za czerkieską synową.
Pietro Bragadio w 1526r. opisał podrapanie twarzy Rusinki przez matkę velida. Według przesłanek po tym incydencie miało dojść do wygnania Czerkieski wraz z jej synem na prowincję. Kobieta miała nie czuć się winną zdrobni W rzeczywistości Mustafa objął urząd sanjakbeya Manisy dopiero w 1533r., a jego wyjazd nie był związany z relacją między jego macochą, a matką. Z legend wynika, że książę choć darzył rodzicielkę uczuciem szczerym, nie szanował jej w towarzystwie Roksolany. Aby przypodobać się Rudowłosej (notabene nazywanej przez jego matkę "sprzedajnym mięsem") skłonny był poniżyć matkę w jej obecności, choć potem zawsze z pokorą błagał ją o wybaczenie. Ambasadorzy opisują ich relację, jako opartą na wzajemnej miłości, zaufaniu. Sułtanka miała nauczyć go jak kochać ludzi oraz z uporem troszczyć się o jego życie, ostrzegając go przed każdym błędem i niebezpieczeństwem.
Mówi się, że zazdrosna o drugiego syna Sulejmana, który dożył dorosłości, Mehmeda spowodowała jego śmierć przez otrucie. Nie ma na to racjonalnych dowodów. W 1543r. Mahidevran nie miała już absolutnie żadnych wpływów w haremie, kochał ją co prawda lud, lecz to nie wystarczyło do zorganizowania czegoś takiego.Mamy dowody na piękną relację istniejącą pomiędzy Hatice Sultan i jej mężem Ibrahimem Paszą zjednej strony, a Hatun i Mustafą z drugiej. Wymienianie między nimi listy z prowincji świadczą o niebotycznym zaangażowaniu pary w sprawę księcia. Jednakże nasza piękność najobficiej korespondowała z szwagierką, powołując się na braterstwo, tudzież siostrzane więzy przyjaźni oraz współczucia.
Od strony ojca Gülbahar posiadała w sumie 15 rodzeństwa. Jej rodzonym bratem był Mustafa Pasza, a siostrami, Belkish Hatun, Fatı Şahıdevran Hatun oraz Akile Hatun, która podczas okresu małżeństwa przyjęła imię Aslangoşe.Dziewczynki podczas wojny prowadzonej przez ojca musiały chronić się u wuja na Krymie, tam wydano je szybko za mąż. Mężem Fatı został Karagöz Ahmed Pasza, cieszący się wielkim uznaniem u sułtana Selima. Zginął w 1511r. podczas tłumienia powstania. Sulejman mając dużo szacunku do siostry "żony", zaprosił ją osobiście do pałacu. Tam nawiązała znajomość z Ibrahimem Paszą. Nie łączyło ich nic, oprócz niezwykłego zainteresowania Greka historią jej rodu. Fatı odeszła z tego świata w 1555r. Spoczęła w grobowcu siostrzeńca. Przez lata w pałacu pomieszkiwała również Belkish, która jako jedna z najbardziej zaufanych osób księcia, wprost wygarnęła w twarz sułtanowi winę, którą poniósł zabijać syna. Przyrodnimi braćmi Róży Wiosny byli Temruk Mirza, Kambulat Mirza oraz Şelegot Mirza Temruk pojął trzy żony:Havzę HatunPettezi HatunŞahbike Giray Hatun. Szczęście Mahidevran wraz z mieszkającym na prowincji synem skończyło się w 1553r. wraz z śmiercią księcia od sznura kata. Przed tym wydarzeniem do uwielbianego przez janczarów następcy tronu miała dotrzeć wiadomość od matki, która ostrzegała go przed planami ojca. Została po śmierci dziecka uznana za matkę zdrajcy oraz wygnana na banicję do Bursy, gdzie odcięta od dochodów, wyśmiewana przez lud żyła w izolacji od otoczenia wraz z wierną służką Fidan Hatun oraz synową Rümeysą Hatun i wnuczkami. Na nic były hołdy składane sułtance w Anatolii przez tytułowanie ją Sułtanką Matką, skoro nie mogła nawet opłacić mieszkania. Z pomocą tuż po śmierci Sulejmana, a może i z jego polecenia czy też z chęci zemsty na nieżyjącej rodzicielce, przyszedł Sułtan Selim II, przywracając macosze tytuł i pensję. Łożył również na budowę grobowca brata. Mahidevran nie zajmowała się na tak wielką skalę działalnością charytatywną, co jej rywalka. Opierała się głównie na budowie studni, w miejscach świętych oraz na Krymie, dla ludności z której się wywodziła. Ponoć miała również wakf. Nie da ukryć się faktu, że przed objęciem tronu Kanuni zakochany był w swojej towarzyszce życia po uszy, pisał do niej wiersze, które spalić w większości miała jego prawowita żona. Zachowało się jednak kilka fragmentów, a o to jeden z nich:"Muhibbi zdobył miłość tej czarnowłosej piękności,a jej piękne różowe policzki uwiodą każdego śmiertelnika"Uważana za niewykształconą, choć zdolną muzycznie Róża Wiosny zmarła 3 lutego 1581r. przeżywszy tym samym wszystkich swoich pasierbów, męża, pasierbicę, rywalki oraz syna, u którego boku spoczęła. Jedynym z jej ostatnich życzeń było pochowanie Fidan Hatun wraz z nią.