SUNG VI TRUNG VA THEP

CHƯƠNG 20. Người Nhật là ai?

Trongsố các cường quốc trên thế giới hiện nay, cườngquốc có nền văn hóa cũng như môi trường độc đáonhất là người Nhật Bản. Nguồn gốc ngôn ngữ củangười Nhật nằm trong số những vấn đề gây tranh cãinhất của ngành ngôn ngữ học, bởi không có một ngônngữ nào khác trong số các ngôn ngữ chính trên thế giớimà lại như tiếng Nhật, có mối quan hệ đầy tồn nghivới những ngôn ngữ khác. Người Nhật Bản là ai, họtừ đâu đến Nhật Bản, và họ đã tạo ra thứ ngônngữ độc nhất vô nhị của mình như thế nào? Nhữngcâu hỏi đó có tầm quan trọng lớn lao đối với nhậnthức của người Nhật về chính mình cũng như đối vớicách nhìn của các dân tộc khác về người Nhật. Vịtrí thống trị ngày càng tăng của Nhật Bản và nhữngmối quan hệ đôi khi đầy nhạy cảm giữa Nhật Bản vớicác láng giềng khiến cho việc tước bỏ những huyềnthoại dai dẳng từ xưa đến nay và tìm ra lời giải đáp[đích thực] càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Trong các ấnbản trước của Súng, Vi trùng và Thép, phầnnhắc tới Nhật Bản rất ít ỏi, đó là thiếu sót lớnnhất trong diện bao quát về địa lý của tôi. Thông tinmới về đặc điểm di truyền và nguồn gốc ngôn ngữcủa người Nhật tích lũy được kể từ khi sách xuấtbản lần đầu đến nay đã khích lệ tôi kiểm chứngxem [trường hợp] Nhật Bản tương thích đến đâu vớicái giả thuyết chung của tôi.

Tìm những câutrả lời không dễ vì bằng chứng quá mâu thuẫn. Mộtmặt, dân tộc Nhật chẳng có gì khác biệt về sinh học;về ngoại hình và di truyền họ rất giống các dân tộcĐông Á khác, đặc biệt là người Triều Tiên. Như ngườiNhật vẫn ưa nhấn mạnh, họ khá đồng nhất về mặtvăn hóa và sinh học: có rất ít sự khác nhau giữa ngườidân các vùng khác nhau của Nhật, ngoại trừ một sắcdân rất khác biệt gọi là người Ainu trên hòn đảo xanhất về phía bắc của Nhật Bản là Hokkaido. Tất cảnhững điều đó dường như gợi ý rằng người Nhật đãtừ nội địa Đông Á đặt chân lên Nhật Bản trong thờigian gần đây và chiếm chỗ của người Ainu vốn là cưdân ở vùng này từ xa xưa. Nhưng nếu đúng như vậy thìlẽ ra tiếng Nhật hiển nhiên phải gần với một sốngôn ngữ của Đông Á lục địa, cũng như tiếng Anh cóquan hệ gần gũi với các ngôn ngữ German khác bởi ngườiAnglo-Saxon mãi tới thế kỷ thứ VI CN mới từ lục địachâu Âu [vượt biển sang] chiếm cứ đảo Anh. Làm sao tacó thể dung hòa mối mâu thuẫn giữa một đằng là thứngôn ngữ được cho là rất cổ của người Nhật vớimột đằng là tất cả những bằng chứng cho thấy họchỉ mới từ một nguồn gốc nào đó [di cư sang NhậtBản] cách đây không lâu?

Người ta đãđề xuất bốn lý thuyết, cả bốn đều xung đột nhau,mỗi lý thuyết đều được nước này ưa chuộng songnước khác thì bài bác. Được chuộng nhất ở Nhật làquan điểm cho rằng người Nhật đã tiến hóa dần dầntừ những người cổ đại từ kỷ Băng hà từng chiếmcứ Nhật Bản từ lâu trước 20.000 năm tr.CN. Cũng phổbiến ở Nhật là thuyết cho rằng người Nhật Bản làhậu duệ của những người du mục cưỡi ngựa Trung Áđã băng qua Triều Tiên mà chinh phục Nhật Bản vào thếkỷ thứ IV CN song nhấn mạnh rằng những người du mụcđó không phải người Triều Tiên. Một thuyết đượcnhiều nhà khảo cổ phương Tây cũng như người TriềuTiên ưa thích song một số giới ở Nhật không ưa thìlại cho rằng người Nhật là hậu duệ của những ngườiTriều Tiên di cư sang Nhật Bản mang theo nền nông nghiệplúa nước vào khoảng 400 năm tr.CN. Cuối cùng, một thuyếtnữa cho rằng cả ba giống người được nhắc tới trongba lý thuyết trên có thể đã hợp huyết lại mà thànhngười Nhật Bản ngày nay.