Vớitôi, lịch sử các đảo Thái Bình Dương từng được tómlược trong một sự kiện thế này: tôi cùng ba ngườibạn Indonesia đi vào một cửa hiệu ở Jayapura, thủ đôcủa New Guinea thuộc Indonesia. Tên các bạn tôi là Achmad,Wiwor và Sauakari, còn chủ cửa hiệu tên là Ping Wah.Achmad, một viên chức chính phủ Indonesia, hành xử nhưông chủ, bởi ông ta và tôi đang tổ chức một cuộcnghiên cứu sinh thái cho chính phủ và đã thuê Wiwor cùngSauakari làm trợ lý tại chỗ. Nhưng Achmad chưa bao giờđến vùng rừng núi New Guinea và không hề biết phải muacái gì dự trữ. Kết quả thật khôi hài.
Đúng lúc cácbạn tôi bước vào cửa hiệu, Ping Wah đang đọc một tờbáo tiếng Trung Quốc. Thấy Wiwor và Sauakari, ông ta vẫntiếp tục đọc, nhưng vừa nhác thấy Achmad là ông taliền lật đật dúi tờ báo xuống dưới quầy. Achmadnhặt một cái đầu rìu lên làm Wiwor và Sauakari cườingất vì ông ta chúc ngược đầu rìu xuống. Wiwor vàSauakari bèn chỉ cho ông ta thấy phải cầm thế nào mớiđúng để thử. Sau đó Achmad và Sauakari nhìn xuống cặpchân trần của Wiwor, ngón chân chõe hết ra bởi suốt đờikhông hề biết giày dép là gì. Sauakari nhặt đôi giày tonhất có trong hiệu đặng ướm vào chân Wiwor song đôigiày vẫn quá chật, lại khiến Achmad, Sauakari và Ping Wahcười lăn lộn. Achmad cầm lấy một cái lược nhựa rồichải mái tóc thẳng, cứng và đen của mình. Liếc qua bộtóc xoăn tít rắn câng của Wiwor, ông ta liền đưa lượccho Wiwor. Cái lược lập tức dính chặt vào tóc Wiwor, vàngay khi Wiwor cầm lược mà kéo thì lược gãy đôi ngay.Ai cũng cười, kể cả Wiwor. Wiwor đáp trả bằng cáchnhắc Achmad rằng ông ta nên mua nhiều gạo bởi lên tớicác làng vùng núi ở New Guinea thì sẽ chẳng có gì muangoại trừ khoai lang mà món đó thì sẽ làm Achmad sôiruột - rồi sẽ vui lắm đây.
Mặc dù ai nấycười nghiêng ngả, tôi vẫn cảm thấy có một sự căngthẳng ẩn đằng sau. Achmad là người Java, Ping Wah làngười Trung Quốc, Wiwor là dân vùng cao New Guinea, cònSauakari là dân vùng đất thấp duyên hải phía bắc NewGuinea. Người Java thống trị chính phủ Indonesia, cái nhànước đã sáp nhập vùng tây New Guinea vào Indonesia vàothập niên 1960 và đã dùng bom, súng máy nghiền nát cáclực lượng New Guinea kháng cự. Về sau Achmad quyết địnhnán lại thị trấn, để tôi tiến hành nghiên cứu mộtmình cùng với Wiwor và Sauakari. Ông ta giải thích tại saomình quyết định vậy bằng cách chỉ lên mái tóc thẳng,cứng của mình, khác xa tóc người New Guinea, rồi bảorằng người New Guinea sẽ giết chết bất cứ ai có bộtóc như vậy nếu họ tóm được anh ta ở nơi ngoài tầmhỗ trợ của quân đội.
Ping War đã giấutờ báo đi bởi trên danh nghĩa việc du nhập chữ TrungQuốc vào New Guinea thuộc Indonesia là bất hợp pháp. Trênhầu khắp Indonesia, giới thương nhân đều là dân TrungQuốc nhập cư. Nỗi e ngại lẫn nhau giữa người TrungQuốc thống trị về kinh tế và người Java thống trịvề chính trị vốn đã tiềm tàng từ lâu, đến năm 1966thì bùng lên thành một cuộc cách mạng đẫm máu khingười Java tàn sát hàng trăm ngàn người Trung Quốc.Wiwor và Sauakari giống nhau ở chỗ, cũng như hầu hếtnhững người New Guinea khác, đều oán ghét sự độc tàicủa người Java, nhưng họ cũng lại còn khinh khi nhau nữa.Dân vùng cao coi dân vùng thấp là lũ hết hơi chẳng biếtăn gì ngoài khoai sọ còn dân vùng thấp khinh dân vùng caolà bọn đầu to mọi rợ, cả vì bộ tóc to sù xoăn títlẫn thói kiêu căng khét tiếng của dân này. Khi tôi dựngmột trại biệt lập trong rừng cùng với Wiwor vàSauakari, chỉ trong vòng mấy hôm mà họ suýt nữa đã dùngrìu choảng nhau.

YOU ARE READING
SUNG VI TRUNG VA THEP
Ficción históricaJared Diamond ngay từ đầu trang sách đã đặt vần đề: Tại sao lịch sử Thế giới giống như một củ hành? Và ông lấy việc bóc từng lớp vỏ kia là công việc hấp dẫn, đầy thử thách. Jared Diamond đã đặt ra cho mình nhiệm vụ giải thích tiến trình lịch sử loài...