piremerd

62 10 0
                                    

Asıl adı Haci Tewfiq olan ünlü Kürt şairi, Güney Kürdistan’ın o seyrine doyum olmaz, bir nebze havası özgürlüğün tadında olan, Sılémani ( Süleymaniye ) kentinde, 1868 yılında doğdu. 20. yüzyılın Kürdistan’ında aydınlar ve yurtseverler arasında açtığı uyanış ve kendi benliğine sahip çıkış sürecinin ilk patlayan sesidir Pîremêrd. gerçek  adı Haci Tewfiq’tir. Farça’yı iyi bildiği için 1891 yılında Meclis-i Ali üyesi görevine atanır. Bu aynı zamanda resmi bir sıfattır da. Artık yeni adı ve unvanı Hacı İzzet Tewfiq Paşa’dır. Hukuku bitirdikten sonra bir Türk kızı ile İstanbul’da evlenir.

Pîremêrd, gazete ve dergi çıkartılması çalışmalarına katılır. 1907 yılında Şéx Evdılqadır öncülüğünde bir Kürt cemiyeti kurulunca; Pîremêrd kendisini bu çalışmanın içinde bulur. 1909 yılında İstanbul’dan Hakkari’ye kaymakam olarak atanır. Dokuz yıl kaymakamlık yapar ve 1918 yılında Amasya’da bu kez valilik görevine atanır. Artık iki çocuk babasıdır Pîremêrd. Irak’ta Hüseyin Nizam öncülüğünde JİN Dergisi yayımlanmaktadır. Pîremêrd karısını ve iki çocuğunu İstanbul’da bırakarak tekrar Irak’a, Silemani kentine döner. Kısa zamanda derginin genel yayın yönetmeni olur. 1934 yılında, JİN Dergisi’nin sahibi öldükten sonra, derginin sahipliğini üstlenir. Pîremêrd 1950 yılına dek JİN Dergisi’ni bin bir güçlükle çıkarmayı başarır.

Ve bu yılmaz yürek nihayet 1950 yılında kalbinin derinliklerinde tutuşan özgürlük özlemi ile yaşama gözlerin kapar.Pîremérd aynı zamanda iyi bir derlemeci ve folklorcudur. Boş zamanlarında köyleri dolaşır, köylülerle söyleşiler yapar; Kürt halk ezgilerini ve folklorik değerlerini özenle toplar ve değerlendirirdi. 6450’ye yakın ezgi ve deyişi, tekerleme ve maniyi derleyerek; folklorumuza bu anlamda bir hazine kazandırmıştır. Mem u Zin’in bir bölümünü kaleme almış, Mevlud’u Kürtçeleştirmeye çalışmış ve benzeri konularda birçok eseri Farsça ve Arapçadan dilimize çevirmiştir. Zengin bir tarih bilgisine de sahiptir. Şiirlerinde ve yazılarında bu bilgi birimimi, kendini gösterir. Dili çok zengin ve durudur. Destan ve kahraman! lık öykülerinde de bir ustadır Pîremêrd. Onun “ Duwazde Suwarén Mérîwan “ “MERİVAN’IN ONİKİ SÜVARİSİ” adlı destanı önemli bir Kürt belgesidir. Bu destanda oniki Kürt savaşçısının, on iki bin İran askerini, 19. yüzyılda, İran Kürdistanı Merivan yöresinde nasıl bozguna uğrattıkları anlatılmaktadır. Ölümünden sonra, tüm eserleri “Pîremêrd’in Anıları” adı adlında bir araya getirilerek 1951 yılında Irak’ta basılmistir.

Çand u Huner a KurdiHikayelerin yaşadığı yer. Şimdi keşfedin