Sinulat ko ang kwento na ito para magbigay ng awareness sa lahat. Sa history books natin nakasaad na sinakop tayo ng mga Hapon pero hindi nabanggit doon ang mga nangyari sa kababaihan, hindi nalagay roon ang nangyari sa mga lola, hindi lahat alam ang kwento ng mga Filipina na naging comfort women.
Personally, di ko malalaman na may nangyari palang ganito noon kung hindi ko pa nakita ang video sa YouTube about sa Korean comfort women. After kong malaman, nagbasa-basa ako at nanuod ng tungkol sa kanila at naisipan kong gumawa ng kuwento nang sa ganoon kahit papaano ay makapag-iwan ako ng kuryosidad at awareness kung ano nga ba ang nangyari dati, kung sino ba sila at kung anong pwede nating gawin after malaman.
Clarifications:
1. Sa mga nabasa kong articles, ang sabi ay higit 200 plus na mga kababaihan ang dinala sa Bahay na Pula. Women were raped and assaulted by Japanese soldiers. Some of them even got killed.
So here's the catch, 200 is a very large number for a story so I changed it in my narration. Niliitan ko na lamang ang dami.
2. Mayroon talagang binuong grupo ang mga kababaihan na nakaranas ng karahasan sa kamay ng mga Hapon. Ang tawag sa organisasyon nila ay Lila Pilipina.
It is an organization for the survivors of Japanese military sexual slavery during World War II and they are also an advocate for all the victims of foreign military sexual violence.
Kung gusto nyong mabasa ang testimonies ng mga lola, click this link.
They also have facebook page and twitter account. @lila_pilipina Mas active sila sa twitter.
3. 1992 (Huling Kabanata)
Si Maria Rosa Luna Henson o "Lola Rosa" ang unang Filipina na nagsalita tungkol sa nangyari noong WWII.
Nang taong din iyon, through radio broadcast ay hinikayat ng mga lola ang iba pang mga naabuso noon ng mga Hapon na magsalita at sumama sa kanila sa pakikipaglaban sa kanilang karapatan at paghingi ng hustisya sa gobyerno.
4. Ang mga nangyari sa kwento ay hango lamang sa mga nabasa ko pero syempre ginawan ko pa rin ng sariling kuwento. Ibig sabihin, hindi siya 100 percent historically accurate.
5. Kung curious ka at gusto mo pang malaman ang tungkol sa kanila. Nandito ang mga ilan sa napanuod ko sa YouTube na documentaries at interview.
Kung di ma-click ang link, paki-type na lang ang mga titles sa YouTube.
*Meet Estelita Dy: One of the Last Surviving Filipino Comfort Women | Asian Boss
https://youtu.be/j7FXmsLBqNI
* Life as a Comfort Woman "Story of Kim Bok Dong" | Asian Boss
https://youtu.be/qsT97ax_Xb0
(Ang interview na to ang nag-umpisa ng curiosity ko sa kanila)
* former Filipino comfort women demand apology from Japaneses emperor
https://youtu.be/Y3V7hxlzZvs
* I Witness: 'Ang Lihim ni Lola', a documentary by Howie Severino
https://youtu.be/UhLzkPIBCJY
* iJuander Kasambahay ikinuwento ang pagiging 'comfort women' noong panahon ng Hapon
https://youtu.be/Nb0hq6Et_Ak
* Muted Screams: The Untold Stories of Filipino Comfort Women National Edition 2 0 (ytsas34148)
https://t.co/HSMTAHfqKj?amp=1
* Short Animation For Her (jkkim1999)
https://youtu.be/f3QZBRJ-_Rk
* "Herstory" Comfort Women Animation (jkkim1999)
https://youtu.be/0CmWdrlv3fI
Paano nga ba tayo makakatulong? Get involved.
Oops! Ang larawang ito ay hindi sumusunod sa aming mga alituntunin sa nilalaman. Upang magpatuloy sa pag-publish, subukan itong alisin o mag-upload ng bago.
Taken from Movement for the Lolas.
Again, this is to bring awareness. Please let's not forget the lolas. They are also part of our history. Don't let their voices fade.
