Kỹ năng đi trước đam mê - CAL NEWPORT

CHƯƠNG 14.4:

TẬN DỤNG NHỮNG CUỘC ĐÁNH CƯỢC NHỎ

Sứ mệnh của Kirk là phổ biến ngành khảo cổ học, và anh ấy muốn thực hiệnnó theo cách có thể giúp anh tạo nên một cuộc sống sôi động. Dẫn chươngtrình American Treasures đã biến sứ mệnh này thành hiện thực. Câu hỏi đặtra là anh ấy đã làm thế nào để có bước nhảy từ một ý tưởng chung chung đếnnhững hành động cụ thể. 

Sau đây là những gì tôi nhận thấy: Con đường dẫn đến AmericanTreasures của Kirk tịnh tiến từ từ. Không phải bất chợt mà anh quyết địnhrằng mình muốn dẫn một chương trình truyền hình và sau đó đi ngược lại đểbiến ước mơ thành hiện thực. Thay vào đó, anh đi lên từ sứ mệnh gốc củamình - phổ biến ngành khảo cổ học - với một loạt những bước thử nhỏ. Lấyví dụ, khi anh có được cuộn phim cũ Land and Water, anh quyết định số hóachúng và sản xuất đĩa DVD. Sau bước đi nhỏ này, anh đi một bước lớn hơnmột chút là gây quỹ để quay phiên bản mới của bộ phim tài liệu gốc. KhiGeorge Milner bật đoạn đối thoại về kho báu Hiệp sĩ dòng Đền cho anhnghe, Kirk cũng đi một bước vừa phải khác là thực hiện dự án The ArmchairArchaeologist mà không có một tầm nhìn cụ thể nào về sự hữu ích của nóhơn là một cuộn phim giới thiệu chiếu trong lớp nhập môn khảo cổ. Tuynhiên, bước nhỏ cuối cùng này hóa ra lại là một thắng lợi, dẫn anh thẳng đếnchương trình truyền hình riêng. 

Trong lúc suy nghĩ về ý nghĩa trong câu chuyện của Kirk, tôi vô tình bắt gặpmột quyển sách kinh doanh mới nổi gần đây có tựa đề là Little Bets (NhữngCuộc Đánh Cược Nhỏ), được viết bởi một nhà cựu đầu tư mạo hiểm có tênPeter Sims. Khi nghiên cứu những nhà đổi mới thành công, từ Steve Jobsđến Chris Rock rồi đến Frank Gehry, cũng như các công ty đổi mới nhưAmazon và Pixar, Sims tìm thấy một chiến thuật chung cho tất cả mọi người.Anh viết, "Thay vì tin rằng họ cần phải bắt đầu bằng một ý tưởng lớn hoặclên kế hoạch trước cho cả một dự án khổng lồ, họ đặt những ván cược nhỏ cóhệ thống vào một vài hướng đi có vẻ triển vọng, rồi thu thập những thông tincần thiết từ rất nhiều những thất bại nhỏ và từ những chiến thắng nhỏ nhưngquan trọng"[phần in nghiêng là ý của tôi]. Sims lập luận rằng dạng thông tinphản hồi nhanh và thường xuyên này "cho phép họ tìm thấy những hướng đikhông ngờ đến và đạt được những kết quả phi thường." 

Để minh họa cho ý này, Sims kể chi tiết ví dụ của Chris Rock trong việcchuẩn bị một buổi diễn hài cho chương trình HBO đặc biệt nổi tiếng củamình. Rock sẽ thực hiện khoảng 45 đến 55 chuyến ghé thăm không báotrước đến một câu lạc bộ hài tại vùng New Jersey để giúp anh ấy xác địnhxem phần nào hiệu quả và phần nào không. Sims lưu ý rằng Rock xuất hiệntrên sân khấu cùng một tập giấy màu vàng và diễn nhiều màn hài khác nhauđể ghi nhận phản ứng của đám đông. Hầu hết đều không như mong đợi.Chẳng có gì ngạc nhiên khi Rock ngước lên và nói, "Phần này cần phải kíchthích hơn nữa,"trong khi đám đông cười ngặt nghẽo trước sự vụng về củaRock. Nhưng những thất bại nhỏ này, đi kèm với những chiến thắng nhỏ củanhững màn diễn hài thành công, cung cấp cho Rock nguồn thông tin cầnthiết để tạo nên một buổi diễn phi thường.

Tôi nhận ra rằng những cuộc đánh cược nhỏ này là cách mà Kirk dùng đểcảm nhận sứ mệnh phổ biến ngành khảo cổ học của mình. Anh thử sản xuấtđĩa DVD, quay một bộ phim tài liệu, và quay một chuỗi các bộ phim chosinh viên của mình. Nỗ lực cuối cùng có triển vọng nhất, hẳn nhiên là Kirkkhông thể nào biết trước việc này. Điều quan trọng về những cuộc đánh cượcnhỏ là chúng cực kỳ nhỏ. Bạn thử làm một thứ gì đó, nhiều nhất là mấtkhoảng vài tháng. Hoặc thành công, hoặc thất bại, nhưng dù thế nào đi nữa,bạn cũng sẽ có những thông tin phản hồi quan trọng để dẫn dắt bạn đi cácbước tiếp theo. Hướng tiếp cận này trái ngược hẳn ý tưởng phải chọn một kếhoạch táo bạo và đặt cược thật lớn vào nó. Nếu Kirk làm điều này - lấy ví dụ,anh quyết định sẽ cống hiến hàng năm trời cho việc phổ biến phim tàiliệu Land and Water - anh sẽ không thể nào thành công với sứ mệnh củamình như hiện giờ.

Khi nhìn lại câu chuyện của Pardis Sabeti, tôi cũng nhận thấy chiến thuật đặtcược nhỏ trong đó. Nếu bạn nhớ lại, cô ấy đã sớm đưa ra quyết định trongquãng đời sinh viên của mình rằng cô sẽ theo đuổi một sứ mệnh chữa trịnhững căn bệnh truyền nhiễm tại châu Phi. Nhưng tại thời điểm này, côkhông biết cách nào để biến sứ mệnh thành hiện thực, vì thế cô tiến hànhnhững thí nghiệm nhỏ. Cô bắt đầu trong phòng thí nghiệm, nghiên cứu về ditruyền gien của người Mỹ gốc Phi. Điều này có vẻ không đúng lắm, nên côchuyển đến một nhóm chuyên về bệnh sốt rét - nhưng một lần nữa, cô khôngnhìn thấy một con đường rõ ràng tiến tới sứ mệnh của mình. Quay trở lạiHarvard, cô bắt đầu vai trò nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ tại Broad Institute. Vàchính tại đây cô tạo được sự chú ý với hướng tiếp cận điện toán của mình đểtìm kiếm những dấu hiệu của chọn lọc tự nhiên trong gien người. Chính lầnđặt cược cuối này - trong một chuỗi dài những đặt cược - đã chứng minh đâylà một trận thắng lớn. Và bây giờ, cô quyết định cống hiến sự nghiệp theođuổi nó. Không phải nhờ táo bạo, mà là thử nghiệm, đã chuyển đổi một sứmệnh chung chung của Pardis một thành công cụ thể.

(cont)

********************