DeNEme veya SoHbet

KUŞKU veya ŞÜPHE

           Bazıları "zekanın kusuru (F.Bacon), bazıları ise "şüphe hummalı bir hastaya benzer" (Cenap Şahabettin) diye tanımlamışlar kuşkuyu. Sizce kuşku huzursuzluk veren duyum mu? Zekaya, bilgiye, akla, ilme dayanmayan şüphe öyledir muhakkak. Sorularla, acabalarla bulunacak cevapları vardır. Gerçeklik payını araştırmadan peşine takıldığın şüphe, seni bir kurt gibi içten içe kemirecektir. Şüphenin de bir cevabı vardır. Gerçekliğini ıspat ettiğin gerçek ve de gerçek olmadığını ıspat ettiğin şüphe. Her ikisi seni şüpheci durumundan çıkarıp gerçekçi durumuna sokar.

Kuşku, insanı gerçeğe götürür. Kuşkuyu veya kuşkuculuğu doğru bulmayanlar yanılıyorlardır. Onların yanlış bulduğu, kuşkuyu araştırdıkları halde karşılaştıkları gerçeğe bile şüpheyle yanaşmalarıdır. Bu da hastalıklı kuşkuculuktur ki  bunun adı bilimde başkadır. Aynı zamanda konumuz değildir. Kuşku Sokrates'in ifadesiyle desek "Zihnin gerçeğin gerçek olup olmadığını öğrenme ve bilme gereksinimden kaynaklanır."

Kuşkucu olmayanlar veya kendilerini buna mecbur bırakanlar, beylik  düşüncelerle yetinerek tehlikesiz yaşamın en güvenli yolunu bulmuşlardır. Kuşkudan, şüpheden kaçmak tenbellerin, üşengeçlerin işidir. Tehlikesiz sandıkları yaşamda onlara dayatılan "gerçekleri" sorgulamadan, kendi tabirleriyle "kuşku duymadan" kabul etmişlerdir. Oysa zararsız kuşkuculukla, bilimsel kuşkuyla yaklaşılırsa, gerçeğin neden gerçek olduğunu anlar, öyle kabul ederlerse, gittikleri yolda şaşmaz ve birinin ya da birilerinin arkasına körükörüne takılmazlar. Bir artı bir, iki eder derlerse bile, bir kere şüphelen ve araştır. Araştırdan kastım, tüm bunları yapabilmek için sorular sorabilmek, acabalarla düşünmek için tecrübe, bilgi ve düşünmek gerekiyor. Yaşamında özlediğin ne varsa onları gerçekleştirmek için kuşkuya ihtıyacın vardır. Dahacı olmak gerekir hayatta. Daha da iyisine, daha da güzeline ulaşmak için kuşkulanmalısın. Kuşkuyla sorduğun her soru seni doğru bilgiye götürür.

Kuşkular farklıdır. Bazıları hayatı felç ederken akla, zekaya, tecrübeye, bilgiye dayanan şüphe ön yargıları, acele verilmiş genellemeleri, kararları engeller. Franchiz Bacon diliyle desek "İşe kesinliklerle başlayan şüpheyle bitirir, şüpheyle başlayan kesinlikle."

İşe başlamadan önce soru sorun. Neden?  Niçin? Acaba? deyin. Önce kendinizi inandırın gerçeğin gerçek olduğuna. Bunu da kuşkuyla başara bileceksiniz. Emin olun ki verdiğiniz her sorunun mantıklı bir cevabı vardır. Tabii ki buna da dikkat edin: Cevap sizi tatmin etmelidir. Gerçek cevaba ulaşarak  kuşkunun kuşkusundan kurtulun.

ZAMAN AYIRIP OKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM!

Ben:    BEK.AY.

Yorumlarınızı  bekliyorum. Fikirleriniz çok önemlidir. Teşekkürler.