A. Đặt vấn đề
Tô Hoài là một cây bút xuất sắc của nền văn xuôi hiện đại Việt Nam, với "lối trần thuật, hóm hỉnh, sắc sảo, vốn từ vựng giàu có, vốn am hiểu sâu sắc về phong tục tập quán các vùng miền cùng với biệt tài phân tích tinh tế logic". Tiêu biểu nhất trong sáng tác của Tô Hoài sau cschs mạng là "vợ chồng A Phủ" trích trong "truyện Tây Bắc" (1952). Tác phẩm được khơi nguồn cảm hứng từ chuyến đi thực tế của nhà văn theo đoàn quân bộ đội chủ lực vào giai phóng miền Tây. Với những ấn tượng và cảm zúc sâu sắc "đất nước và con người miền Tây để nhớ cho tôi nhiều quá". Trong tác phẩm "vợ chồng A phủ" nhà văn đã xây dựng thành công "hình tượng nhân vật Mị với số phận phẩm chất và sức sống tiềm tàng mãnh liệt tiêu biểu cho người phụ nữ miền múi trước cách mạng.
B. Giải quyết vấn đề
I. Phẩm chất
Mị là một cô gái có phẩm chất tốt đẹp, toàn diện. Mị là một cô gái Mèo trẻ trung xinh đẹp và tài hoa, Mị có tài "thổi lá cũng hay như thổi sáo", "có biết bao người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị". Mị là niềm ao ước của bao chàng trai "vào những đêm tình mùa xuân, trai bản đều đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị". Có thể nói Mị đã có một quãng tuổi xuân tươi đẹp, Mị đã yêu, được yêu và hạnh phúc trong tình yêu của mình.
Mị là một cô gái đầy sức sống và có ý thức đúng đắn sâu sắc về giá trị thật sự của hạnh phúc, Mị luôn khao khát một cuộc sống có tự do hạnh phúc. Vì thế khi biết thống lí Pá Tra đến xin mình về làm con dâu gặt nợ, Mị đã nói với cha "con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con phải làm nương ngô trả nợ thay cho bố, bố đừng bán con cho nhà giàu".