- Tú à, dọn đồ nhanh lên đi con, sáng sớm mai là mình phải qua ở cho nhà ông hội đồng Kim rồi đó.
Đó là lời mẹ đã nói với cô vào một đêm hắt hiu sương lạnh.
Tiếng ếch nhái, ễnh ương kêu vang ngoài đồng trống càng làm cho không khí trời đêm thêm buồn não nuột.
Trong mái nhà tranh rách nát le lói ngọn đèn dầu, gió đêm từng đợt thổi qua giá buốt, chỉ một ngôi nhà tranh được dựng lên bởi vài tấm lá mục không thể nào làm vơi đi cái lạnh. Trí Tú ngồi trên mảnh chiếu tồi tàn, đôi bàn tay nhỏ cẩn thận thu gom từng bộ đồ cũ kĩ, kỹ càng xếp lại ngay ngắn từng nếp áo đã bạc màu, mục nát. Đối với người khác thì mấy bộ đồ này chẳng có là gì, nhưng đối với cô chúng chính là cả gia sản.
Nhà cô nghèo không có lấy một tấc đất cắm dùi, cha mất sớm, chỉ còn có hai mẹ con nương tựa nhau mà sống. Mẹ cô phải mượn nợ ông hội đồng vì lo chạy tiền chôn cất cho cha. Từ khi còn nhỏ cô đã được mẹ cõng trên lưng ra đồng cấy mạ, lớn hơn một chút lại nhìn thấy bà cực khổ đi cuốc mướn cày thuê, làm lụng không ngơi tay. Có lúc mệt quá, bà ngất luôn ở ngoài ruộng, cũng may là có bà con hàng xóm giúp đưa về nhà nếu không thì bỏ mạng. Những ngày như vậy mẹ con Trí Tú đói mốc đói meo, mẹ không thể đi làm thì sao có được thứ gì bỏ bụng? Mấy lúc như vậy cô bé nhỏ Trí Tú chỉ còn cách ra đồng tìm bắt vài con tép, hái một ít rau, ăn được bữa nào hay bữa đó.
Cô hiểu việc mình không có cha đã khiến cho mẹ phải cực khổ cỡ nào. Hằng ngày mẹ đi làm, cô chạy ra chợ tìm việc gì đó phụ giúp cho người ta, bà con thấy cô ngoan hiền dễ bảo nên cũng rất thương. Có thể tiền thì họ không có để cho, nhưng bánh trái quà vặt thì họ không tiếc. Nhiều năm ròng cô đã lớn lên như vậy, nhờ vào sự giúp đỡ của bà con xóm giềng và tình yêu thương đong đầy của mẹ. Mẹ thương cô, cô cũng rất thương mẹ, đã nhiều lần cô muốn nói với bà một câu: "Mẹ ơi, con thương mẹ!"
Nhưng mà không thể....
Rồi thì đêm cũng hết. Hôm nay cô cùng mẹ đi đến nhà ông hội đồng Kim. Trời bên ngoài còn chưa sáng hẳn, chỉ thấy có vài ánh bình minh lấp ló sau rặng tre già cùng tiếng gà gáy sớm. Mẹ của Trí Tú mang trên vai một bao vải bạc màu chứa vài bộ quần áo, phải rồi, nghèo đến nỗi phải cấn thân trừ nợ thì làm gì có nhiều đồ mà mang theo. Trí Tú cũng vậy, cô bé con lon ton đi theo mẹ, đôi vai gầy đeo một chiếc túi vải nhỏ xíu, trông lại có chút đáng yêu.
Cô vừa đi vừa quan sát xung quanh, nhà của người giàu đúng là rất khác, gạch tàu lát kín sân, mái ngói đỏ chói không giống với nhà của dân đen chỉ toàn là nhà tranh mái lá. Cột nhà cây nào cây nấy cũng to lù lù, nhỏ như Trí Tú ôm hai vòng tay cũng không hết.
Nơi này chính là nhà của hội đồng Kim sao? Vậy là từ hôm nay cô và mẹ sẽ ở lại nơi đây, chính thức trở thành người hầu trong dinh thự.
Trí Tú cúi xuống cái đầu nhỏ khẽ thở dài như người lớn, dù còn nhỏ tuổi nhưng sao cô lại hiểu chuyện đến đau lòng. Cô biết, lúc trước ở ngoài dù là khó có cái ăn nhưng chí ít cô và mẹ cũng còn được tự do, bây giờ đến đây làm công trừ nợ, trở thành kẻ hầu người hạ trong nhà hội đồng thì coi như không còn gì nữa. Tá điền suy cho cùng cũng chỉ là những kẻ làm thuê, nhưng gia đinh thì có lẽ không còn được xem là người nữa. Ở trong nhà phải răm rắp nghe theo lời chủ cả, đối với những người quyền thế thì kẻ hầu cũng không khác gì con trâu, con ngựa, chỉ biết cúi mặt nai lưng ra mà làm. Vui thì họ thưởng thêm cho vài hạt cơm, buồn thì bắt ra đánh vài trận cho giải khuây. Mấy chuyện này Trí Tú đã nghe và thấy nhiều rồi, còn lạ gì nữa.
Nghĩ nhiều cũng vậy, nghĩ ít cũng vậy, thôi thì cứ nghĩ theo chiều hướng tích cực cho lòng vui lên một chút. Cứ coi như cô và mẹ bây giờ đã có chỗ nương thân, có nơi để ngủ, có cơm để ăn, không cần phải sống trong mái nhà tranh tồi tàn rách nát ngay cả gió cũng không che được. Như vậy.... cứ xem như cuộc sống có phần khởi sắc.
Người đằng trước đưa cô và mẹ đi đến gian chính của ngôi nhà. Nơi này rất rộng, chính giữa là bộ ghế gỗ dài đặc trưng chỉ giới nhà giàu mới có.
Ông hội đồng Kim ngồi trên ghế tập trung tính toán gì đó, bà hội đồng thì ở trên phảng ung dung nhâm nhi vài miếng trầu, thấy người bước vô thì nhìn ra hỏi.
- Đứa nào đó bây?
- Dạ bà, có người mới tới nên con dẫn lại cho ông bà nhìn mặt.
Bà hội đồng gật đầu, miệng đỏ nhai trầu đưa mắt nhìn ra mẹ con Trí Tú, nheo mắt ngẫm nghĩ một hồi thì cất giọng.
- Mẹ con nó hồi trước ở cái nhà rách cuối làng đó hen?
- Dạ đúng rồi bà.
- Ừ.
Bà lại gật đầu, lần này ánh mắt dừng lại ở trên người Trí Tú. Bé con hai mắt to tròn long lanh như chứa nước, rất sáng, nước da dù có hơi sạm màu nhưng rõ ràng rất non mềm, khuôn mặt nhỏ xíu, xinh xinh làm cho người ta vừa gặp đã có cảm tình.
- Dạ con chào ông, chào bà. Tú, chào ông bà đi con!
Mẹ thấy bà hội đồng nhìn cô thì vội vàng thúc giục, Trí Tú nghe lời cũng vội khoanh tay cúi đầu lễ phép. Ông hội đồng chỉ ngẩng mặt nhìn qua một cái cho biết mặt người hầu trong nhà xong lại cắm mặt vào giấy bút, bà hội đồng thì vui vẻ hơn, gật đầu hài lòng chỉ tay vào Trí Tú bảo.
- Con nhỏ mặt mũi nhìn sáng sủa quá đa.
- Dạ cảm ơn bà có lời khen.
Mẹ Trí Tú cúi đầu cười khép nép cảm ơn thay cho cô. Bà hội đồng lại hỏi.
- Nè, mày tên gì?
Trí Tú nắm lấy tay mẹ, quay sang nhìn mẹ như có điều khó xử. Mẹ nhìn thấy cô như vậy thì vội vàng nói đỡ.
- Dạ thưa bà, nó tên là Trí Tú.
- Trí Tú? Chà, cái tên nghe kiêu dữ à.
Bà hội đồng khẽ cười đẩy cao giọng, mẹ Trí Tú bên này chỉ có thể nương theo, cười rồi rụt rè đáp lại.
- Dạ bà! Nhà con hồi đó tìm đặt cho nó cái tên đẹp một chút, mong cho sau này đời nó khá hơn tụi con.
- Bây muốn nó khá hơn thì lo mà làm cho giỏi, sau này trả xong nợ rồi chắc nó cũng lớn bộn, coi miễn được tao kiếm cho mối nào êm êm mà gả đi.
Bà hội đồng hào sảng nói, mẹ của Trí Tú chỉ biết gật đầu vâng dạ cảm ơn chứ thực chất trong lòng không mong đợi. Người ta là chủ cả, vui thì hứa cho sướng miệng vậy thôi chứ ai đâu mà thèm quan tâm tới tương lai của kẻ hầu người hạ.
- Được rồi, bây coi theo tụi nó ra ngoải kiếm công chuyện mần đi. Nhà này nhiều việc lắm, hông có thiếu công chuyện đặng cho bây mần đâu.
- Dạ con biết rồi bà, thưa bà con đi. Tú, thưa bà đi con!
Trí Tú khoanh tay cúi đầu, đôi mắt tròn xoe đen láy nhìn bà hội đồng làm cho bà ấy rất vừa lòng. Hai mẹ con đi theo người ta ra ngoài. Đúng là nhà không thiếu việc, từ quét sân, chẻ củi, giặt đồ, gánh nước, lau dọn, nấu cơm..... bắt tay vào mần đã làm luôn một chập tới tối. Vậy là hết một ngày ở trong dinh thự hội đồng, ngày đầu tiên của cuộc đời nô bộc.....
BẠN ĐANG ĐỌC
Bến đợi
FanfictionTác giả: AnZi Bến đò đó vẫn là bến đò năm cũ, dòng sông quê chầm chậm trôi chở theo những kỷ niệm của đôi mình. Bao năm rồi, ngày ngày tôi đều ra bến đứng đợi em, nay em đã về rồi. Giờ gặp lại nhau, tôi thì vẫn là tôi của những ngày trước, nhưng em...