Tắm heo và tắm tiên - Dương Thụy

*NO PAIN NO GAIN

Cách nay chừng vài năm, tình cờ tôi bật ti vi lên, gặp ngay chương trình Làm giàu không khó của một kênh truyền hình khá tiếng tăm. Cái tên chương trình làm tôi bật cười vì nếu làm giàu không khó thì cả thế giới này không phải bon chen kiếm sống. Chương trình hôm đó phỏng vấn nghệ sĩ - doanh nhân Phước Sang, vào thời điểm đó anh đang là một doanh nhân giàu có. Tôi nhớ anh nói một câu: "Trên đời này làm việc gì cũng khó, chứ đừng nói đến làm giàu!". Cô phóng viên vẫn hỏi những câu "mồi" anh phải nói đúng câu "Làm giàu không khó" nhưng để nói ra câu đó với một người có cuộc sống thăng trầm mới khó làm sao!

Quả vậy các bạn à, trên đời này không có cái gì dễ ăn hết. Trong tất cả mọi việc, nếu mình để hết tâm trí vào làm cho tươm tất, cho đàng hoàng, cho chuyên nghiệp thì dù việc nhỏ vẫn phải nỗ lực lớn. Gói một món quà, nấu một bữa ăn, viết một tấm thiệp, đan một chiếc khăn choàng... Những việc tưởng là nhỏ nhưng giữa hai người, một người đặt hết tâm trí và một người làm quáng quàng cho xong, chắc chắn thành quả sẽ khác.

Tôi nhớ hồi xưa đi học ngoại ngữ, các thầy cô giáo của tôi rất ghét nghe ai đến nhà xin học "cấp tốc" để đi nước ngoài gấp. Họ là những cô gái lấy chồng Việt kiều, là những viên chức được cấp học bổng đi du học nước ngoài nhưng ngoại ngữ quá yếu, là những người nắm giữ những chức vụ cao được cử đi nước ngoài...

Ngoại ngữ mà sao học cấp tốc được? Đó là một quá trình dài khổ luyện, năm này qua tháng nọ. Nên những ai giỏi ngoại ngữ đều có một điểm chung là có tính kiên trì, chứ không phải là họ có khiếu ngoại ngữ. Và tôi dám cá với các bạn, ai không giỏi ngoại ngữ thì đều là những người ít nhiều không đủ kiên nhẫn.

Kiên nhẫn trau dồi một kỹ năng nào đó, kiên nhẫn theo đuổi một mục đích nào đó, kiên nhẫn đạt được một thành tựu nào đó... là điều rất khó. Một quá trình dài bạn khổ luyện trong lúc nhìn xung quanh thấy người khác dường như luôn sung sướng hơn mình. Có nhiều lúc bạn hoang mang, có nhiều lúc bạn nản lòng, có nhiều lúc bạn muốn bỏ cuộc. Nhưng bạn hãy luôn nhớ cho rằng: người kiên nhẫn hơn luôn là người chiến thắng.

Tôi thường nhận được email của rất nhiều bạn (đa phần là học sinh, sinh viên, mới tốt nghiệp) với mong muốn chỉ giúp cách học ngoại ngữ, các phương pháp học, cách tìm học bổng... Các bạn hay xin "bí quyết", "cẩm nang", "chiêu trò"... Điều đó giống như bạn học ngoại ngữ mà muốn "cấp tốc", trong một thời gian ngắn mà đạt được thành quả cao.

Điều đáng buồn cười (thật ra là đáng buồn) là các bạn ai cũng rất tha thiết: "Em biết chị rất bận, nhưng chị hãy giúp đỡ em, hãy trả lời em trong thời gian sớm nhất!!!". Đó là một mong ước quá ích kỷ, đã biết tôi rất bận mà còn nài nỉ trả lời sớm nhất. Tôi phải thú nhận là thời gian đầu tôi cũng dễ bị dụ, tôi cũng trả lời lại một cách nhiệt tình và giảng giải các bạn phải tự lực cánh sinh, bla bla bla... Nhưng rồi tôi thất vọng nhận ra, những bạn đó muốn mọi thứ thật dễ dàng, thật tiện lợi, thật nhanh chóng.

Các bạn ơi, ông bà ta có câu: "Muốn ăn phải lăn vào bếp" hay "Có làm thì mới có ăn, không dưng ai dễ mang phần tới cho!". Các bạn hy vọng tôi là người đi trước sẽ chỉ lại các bạn vài chiêu thì các bạn cũng sẽ đạt được vài thành tựu nào đó. Nhưng cuộc đời đâu có đơn giản vậy được.

Mà các bạn đâu cần tôi chỉ dạy vài chiêu, các thể loại sách dạy phương pháp, dạy kỹ năng, dạy ngoại ngữ chất đầy nhà sách, các bạn bỏ mấy triệu đồng mua đem về đọc thử. Dù bạn chi tiền mua sách nhiều bao nhiêu mà bạn không bỏ công sức ra rèn luyện thì ngàn đời bạn cũng không đạt được gì cả.

Thế này bạn ạ, tôi không phải là một học sinh xuất sắc, tôi cũng chưa từng là một sinh viên cao điểm nhất lớp, tôi không có thành tích học tập "xịn", tôi không phải là một người thật sự thông minh. Những điều này tôi đã chia sẻ trong phần mở đầu của cuốn Venise và những cuộc tình Gonloda. Những gì tôi đạt được hôm nay đều là một quá trình dài phấn đấu, vất vả, buồn khổ, trầy vi tróc vẩy, đủ cả.

Còn về phương pháp học dành cho học sinh - sinh viên, hiện nay có rất nhiều sách mới với phương pháp hiện đại, hoặc bạn vào Google gõ vài từ khóa "Làm cách nào để học giỏi", "Làm cách nào để dễ thuộc bài", "Làm cách nào để học hiệu quả", "Làm cách nào để nhớ lâu"... thì tha hồ cho bạn đọc miệt mài. Cá nhân tôi thì rất thích đọc các sách kỹ năng của học giả Nguyễn Hiến Lê biên soạn và dịch như Kim chỉ nam của học sinh, Rèn nghị lực để lập thân, Quẳng gánh lo đi và vui sống, Đắc nhân tâm... Gần đầy nghe nói cuốn Tôi tài giỏi - Bạn cũng thế rất hay nhưng tôi chưa đọc.

Một điều tôi muốn nhấn mạnh là sách dạy phương pháp không thiếu, cái thiếu để giúp bạn thành công là tính kiên nhẫn trong trau dồi học tập. Bạn không lao động vất vả thì đừng mong gặt hái trái ngọt, quả sai.

Một số bạn hỏi tôi những câu "huề vốn", tôi không biết phải trả lời thế nào như: "Em rất muốn đi du học, nhưng tiếng Anh còn dở, vậy làm sao?", "Em muốn học giỏi ngoại ngữ, nhưng hình như em không có khiếu, vậy làm sao?", "Em muốn tìm học bổng, nhưng điểm số thấp, ngoại ngữ kém, vậy phải làm sao?"... Các bạn thương mến, trong trường hợp này, còn biết làm sao nữa, các bạn phải cố mà học, cố mà có điểm cao, cố mà"đổ mồ hôi sôi nước mắt" chứ biết làm sao?

Tôi chỉ có một lời khuyên: No pain, no gain. Không trải qua năm tháng vất vả rèn luyện, thì sẽ không có thành quả. Thay vì ngồi rên rỉ, các bạn hãy hành động, bắt đầu bằng những bài học căn bản nhất. Những cuốn sách chỉ dạy phương pháp bán đầy, nhưng mấy ai áp dụng được và thành công? Bởi vì không phải ai cũng biết cố gắng, biết kiên nhẫn, biết làm việc cật lực. Tôi muốn các bạn biết rằng hiện tại tôi vẫn luôn rèn luyện, tôi vẫn phải đọc, phải viết ngoại ngữ mỗi ngày. Tôi cũng không hơn gì các bạn đâu, chẳng qua tôi lớn tuổi hơn các bạn, tôi "trải đời" trước các bạn, tôi học trước các bạn hơn mười mấy hai mươi năm trời.

Ông Leiw Mun Leong, nguyên là Tổng Giám đốc của Tập đoàn CapitaLand nơi tôi đang làm việc luôn nhắc đi nhắc lại với mọi người là khi còn trẻ, chưa bao giờ ông nghĩ tới việc lên chức Tổng Giám đốc. Ông nói: "Nếu các bạn mất thời giờ để mơ ước hay lên kế hoạch làm sao lên chức nhanh hoặc đi đường tắt để thành công nhanh, lên chức Tổng Giám đốc hay trở thành tỷ phú sớm, thì bạn chắc sẽ chỉ tối ngày ngồi mà mơ mộng và lên kế hoạch mãi mãi. Tệ hơn, vì muốn thành công tắt, bạn có thể làm những việc sai trái trong đời".

Vậy thì các bạn trẻ ơi, cứ kiên nhẫn mà làm việc, đừng tìm kiếm "bí quyết". Hãy cố gắng cho chính bản thân mình, sau nữa hãy biết nghĩ đến mẹ cha! Rồi hãy nghĩ đến những việc to lớn hơn.