Limang minuto. Limang minuto niya lang nakausap ang binatang iyon na biglang naglaho na parang bula. Ngunit sa limang minutong iyon ay doon nagsimula ang lahat.
===
Isang dalagang tumatakbo sa mga libro para kalimutan ang katotohanang kahit anong gu...
Sabi nga nila kung ikaw ay umiibig ay kakayanin mong hamakin ang lahat. Ang sabi ko sa'yo noon gusto kong makilala ang iyong mga magulang at pormal ko sanang ipagpaalam sa kanila ang ating relasyon. Ikaw mismo ang pumigil sa akin, Manuela. Ayaw mong maulit ang ginawa ng mga kapatid mo sa akin at dahil alam mo kung ano ang gagawin ng iyong mga magulang kung nalaman nila ang nangyari ay hindi mo gugustuhing makilala ko sila.
Ang sabi mo, wala na sa'yo kahit itago natin ang relasyon natin. Ayos na sa iyo na hindi na ako aalis sa iyong tabi. Naniwala ako sa iyo dahil pati ako, ayaw ko ring mawala muli. Kaya kahit alam kong bawal, kahit gusto kitang ipagmalaki sa lahat ng kakilala ko, kahit na gusto ko nang malaman ng buong mundo, sinunod kita.
Nauna akong bumalik at hinintay kitang dumating. Hindi mo ikwinento ang naganap nang nagkita tayong muli kaya ikwekwento ko na lamang iyon bago ko ituloy ang pagkwekwento tungkol sa iba mo pang punto.
MALAWAK ang ngiti na binati ni Apolinario si Manuela. Agad niyang niyakap ang nobya at ginawaran ng mabilis na halik sa labi. Isang buwan niya ring hindi ito nakita kaya giliw na giliw siyang makita ang dalaga. Namula naman ito sa ginawa niya ngunit hindi nagreklamo. Sa halip, ibinalik lang nito ang ginawa niyang paghalik, ngunit sa halip na sa kanyang labi ay sa kanyang pisngi.
"Huwag dito, Pole," natatawang sabi ng dalaga nang makita nito ang pagkadismaya sa mukha niya. Nahihiyang napangiti siya sa inasta, hindi niya rin akalain na magiging ganito siya kasuyo rito. Nang unang naging sila ay ni hindi niya nga ito mahawakan. Kaya para bawasan ang pagkapahiya ay binitawan niya ito at inilahad ang kamay. "Maari ba kitang isayaw, Binibining Guevarra?"
Bakas sa mukha ng nobya ang gulat sa biglang pag-alok niya at napatitig lang ito sa nakalahad niyang kamay. Agad siyang inatake ng kaba dahil sa reaksyon nito at dahil na rin sa biglaan niyang pag-alok. Hindi niya alam kung magagawa niya bang isayaw ang nobya. Minsan na niyang sinubukang matuto ngunit dahil nahihiya siya sa mga babae ay wala siyang naging matinong kapareha. Sa halip, sinubukan niya lamang gawing kapareha ang isang upuan.
Nagpatalo siya sa kaba at babawiin na sana niya ang kamay nang marinig niya itong magsalita. "Wala namang musika, Pole. Paano tayo sasayaw?"
Bago siya sumagot ay pumailanlang ang isang musika sa lenggwahe ng mga Kastila na mukhang nagmula sa isang bahay sa plaza. Isa iyong awiting pag-ibig sa pagkakaintindi ni Pole kaya ngumiti na lamang siya. "Nariyan na ang musika, Manuela."
Ngumiti ang kanyang nobya at kinuha ang kanyang kamay. Siya ang nagsimula ng sayaw at sinubukan niyang alalahanin ang mga tinuro sa kanya ni Senyor Villanueva. Hindi niya rin nagawa iyong tapusin kaya hindi na nakapagtatakang nagkamali siya sa sumunod niyang galaw at nagawa niya pang apakan ang kaliwang paa ni Manuela.
Agad niya itong nabitawan at napaluhod siya sa harap nito para daluan ang napuruhang paa ng nobya. "A-Ayos ka lang ba, Manuela?" nag-aalalang tanong niya habang pinipilit na hilutin ito.
Hindi sumagot ang nobya kaya mas lalo siyang kinabahan na baka galit ito sa kanya. Sa loob-loob niya ay pinagalitan niya ang sarili. Alam naman niyang hindi na niya maalala ang mga tinuro sa kanya at ngayon lang naman siya sasayaw ngunit malakas pa rin ang loob niyang mag-aya. Ang hindi niya inaasahan ay ang pag-upo ng dalaga at ang pagyakap nito sa kanya. "Pole..."
Mabilis na humawak siya sa dalaga at inaayos ang kanyang sarili para makahilig ito sa kanyang katawan. Napapikit siya at inilagay ang ulo sa braso nito. "Manuela."
"Iniibig kita, Ginoong Apolinario Mabini," pabulong na wika nito sa kanya. Mukhang may gusto pa itong sabihin ngunit hindi na ito nagdagdag. Ibinaon na lang nito ang ulo sa kanyang balikat at huminga nang malalim. Nararamdaman naman niya ang pintig ng puso nito. Mabagal na parang paghinga. Pababa. Pataas. Hinga. Nabubuhay.
Hinarap niya ito at hinalikan ang sentido nito. "Mahal rin kita, Binibining Manuela Guevarra."
Nanatili sila sa ganoong ayos at nakinig na lamang sa kanta hanggang sa unti-unting natapos at hanggang sa ang pagpito na lamang ng hangin ang kanyang naririnig.
"Marunong akong sumayaw, Pole," natatawa wika ni Manuela makalipas ang ilang minuto. Ito na ang humiwalay sa kanya at ito pa ang naglahad ng kamay para tulungan siyang makatayo. Iba talaga ang lakas ng loob ng kanyang nobya at hindi niya napigilang mas humanga pa rito.
Kinuha niya ang kamay ni Manuela at nagsimula muli silang sumayaw. Dahan-dahan siyang iginagaya ng nobya hanggang sa makuha na niya kung paano gumalaw at nang nagawa niya iyon, nagsimula naman itong kumanta. At doon sa lugar na iyon, parang mas naging makahulugan sa kanya ang salitang, "kuntento".
Nang araw na iyon hindi ko pinansin ang panginginig mo ng yakap-yakap mo ako. Akala ko ang panginginig na iyon ay may ibang dahilan. Ngayon na marami nang nangyari at marami na ring taon ang nakalilipas, naiintindihan ko kung bakit mo ako niyakap at sinabihang mahal mo ako. Natakot ka na umalis sa iyong nakasanayan.
Alam mong malaki ang isasakripisyo mo nang nagdesisyon kang umalis para sundan ako sa Maynila. Alam mong hindi ka sigurado sa iyong naging desisyon dahil ang tanging nagtutulak sa'yo ay ang kaalaman na hindi ka na mahihiwalay sa akin. Natatakot rin ako ng araw na iyon, Manuela. Ang tanging nangingibabaw sa akin ay ang kasiyahang naroroon ka na at wala nang pipigil sa atin.
Subalit parehas nating alam na kahit tanggap natin ang isa't isa ay hindi tayo tanggap ng lipunan. Kaya nakuntento na lamang ako sa pagkikita natin tuwing Sabado at sa pagpunta natin sa misa tuwing Linggo. Iilan lang ang nakakakita sa ating magkasama at alam ko namang makakalimutan rin nila tayo dahil hindi nila tayo kilala.
Kaya kahit saglit para lamang tayong normal na magkasintahan. Kuntento na ako sa mga araw na iyon dahil ayoko rin namang pagkaguluhan tayo. Mas gusto ko na tahimik lamang, na parang katulad ng mga araw natin sa batis noon.
Nakakatulong sa akin ang mga pagkikita natin. Lalo na nang inalok mo akong turuan ka. Mas napadali kasi ang pag-intindi ko sa aking mga aralin. At isa ka namang masipag na estyudante dahil sa susunod na Sabado ay nagdala ka pa ng papel para isulat ang mga tinuturo ko.
Hindi ko nga alam kung bakit ka nagkaroon ng interes na aralin ang mga inaaral ko. Ngunit, hindi naman ako nagreklamo, makakatulong rin naman iyon sa iyo.
Ang mas nagpahapo lang sa akin ay nang binigyan mo ako ng pera. Hindi ko gustong humingi ng pera sa iyo, Manuela.
Para kasing pinapaalala mo ang estado ko sa buhay. Mas lalo pa akong nasaktan at nahiya nang sinabi mo kung saan mo iyon nakuha. Nagtrabaho ka para lamang sa akin gayong alam kong hindi ka pinalaking ganoon.
Napansin ko rin ang paggaspang ng iyong mga kamay na dati ay napakalambot at halatang 'di makabasag pinggan. Ngunit, hindi ka natinag at ibinigay mo lamang sa akin dahil ang sabi mo wala ka namang gagawin sa perang iyon. Mas makakatulong iyon sa akin.
Niyakap kita dahil gusto kong itago ang sakit na dumaan sa aking mukha. Nagpipigil akong umiyak habang hawak hawak kita dahil ayokong malaman mo ang nararamdaman ko sa ginawa mo. Ayokong makaabala sa'yo, mahal.
Ayoko sanang naghihirap ka ng dahil sa akin. Ang nais ko sana ay hindi mo na ako kailangan pang problemahin. Sapagkat, ayos lang sa akin ang simpleng presensya mo, mahal. Dahil sa'yo ay nagkakaroon ako ng lakas na magpatuloy at lumaban sa pang araw-araw.
Hindi ko naman mapigilang humanga sa'yo dahil hindi ko alam na kaya mong gawin iyon para sa akin. Kung ako ay hinangaan mo, mas hinangaan ko ang tatag ng loob mo. Kaya kahit na labag sa akin na tanggapin ang pera na pinaghirapan mo, kinuha ko iyon. Iniba ko na lamang ang ibig sabihin niyon at iniisip ko na lamang na gusto mo akong suportahan.
Oops! Ang larawang ito ay hindi sumusunod sa aming mga alituntunin sa nilalaman. Upang magpatuloy sa pag-publish, subukan itong alisin o mag-upload ng bago.
