Edep kelime anlamı ile toplumda oluşan töreye uygun davranış.Utanma,çekinme,sıkılma duygusu,incelik anlamına gelir.
Gerçek anlamda ise insanın bütün iyilikleri ve ahlaki üstünlükleri,meziyetleri,faziletleri kendisinde toplamasıdır.
Her ilim sahibinden öğrenilir.En güzel edep sahibi Hz Muhammed(sav)dır.Beni Rabbim edeplendirdi,ne güzel edeplendirdi,demiştir.Burada insanın alacağı nasip muhabbeti ölçüsünde olacaktır.Biz burada bu muhabbetlerden örnek vermeye çalışaçağız.
Eğer bir toplum çıkarda bir güzelliği kendine layık görür bunu din kardeşi için benimsemeyip istemez ve ona layık görmezse vay bu toplumun haline.Allah'ü Teala bir toplumu yüceltecek ise bu sevgi ve muhabbetle olacak bir şeydir.Allah'ü Teala bir toplumu yüceltmek murat ederse,o toplumları imtihandan geçirir mutlaka.
Muhabbet ve edep ölcüsündedir alınacak değer ve neticeler.
Allah'ü Teala isra süresi ayet 37 de mealen;
« Yeryüzünde böbürlenerek dolaşma,çünkü sen(ağırlık ve azametinle) ne yeri yarabilir,nede dağlarla ululuk yarışına girebilirsin»
Allah'ü Teala'nın beyti olan kabeyi muazzamayı zemin olarak en düşük yere yapmıştır.Etrafında koca dağlar ve şimdilerde ise yüksek binalar yapılsada,Allah'ın rahmeti beyti üzerinedir.Herkes yönünü oraya dönüyor ve onu ziyaret ediyor.Allah'ü Teala nida buyurdu dağlara,sizden birine rahmetim tecelli edecek demişti.Yüksek olan dağlar kendilerine layık gördüler.Yapı olarak biz buna daha uygunuz dediler,Arafat dağı ise büyük dağlar arasında küçük bir dağım demiş ben bu işe layık değilim diyerek tevazu göstermişti.Allah'ü Teala bu tevazusundan ötürü Arafat dağını seçmişti,Hz Ademin tövbesi burada kabul edilmişti ve kıyamete kadar kutsal bir yer olarak belirlenmiştir.
Hazreti Mevlana Konya sokaklarında başı eğik gezerdi,başını kaldırıp tevasuzundan kimselere bakamazdı.Kendini günahkar görüp insanlardan utanırdı.
«Edep bir tac imiş nuru hudadan
Giy ol tacı tacı emin ol her beladan»
(Yunus Emre)
Edep konuşurken sözü uzatmamak.Peygamberimiz (sav) kısa cümleler içinde çok büyük anlam ve manalar taşırdı.
Yapılan araştırmalara göre toplumda en çok sevilmeyen insanlar en çok akıl veren insanlardır.Hazreti Mevlana bu konuda şu anlamlı ifadeyi kullanmıştır;
« Bildiklerini anlat ama kimseye akıl verme»
demiştir.Bir hata görüp bu hata üzerinden sohbet etmek yanlıştır.Herkesi kendimizden üstün görmek lazımdır.Bir toplum düşünün herkes muhatabını kendisinden üstün görüyor,dünyada cenneti yaşamak bu olsa gerek.Hataları affetmek erdemliktir.Hz Mevlana « söze dinleme yolu ile gir» demesi güzel bir örnektir.Konuşanın sözünü kesmemek,bitmesini beklemek,konuşmanın gerektiği yerde konuşmak,susmanın gerektiği yerde susmak lazımdır.Kızdığımız zaman susmak bazen en güzel cevap olabilir.Nefis kızgınlık anında hata yapabilir.Öfke gelince akıl baştan gider.İnsana lazım olan muhabbettir.Muhabbet olursa her şey daha güzel ve daha kolay olacaktır.Allah'ü Teala sevgi ve muhabbetimizi arttırsın bizi dinine hizmet ile yüceltsin inşallah.
«Deme benim işim
Benim eşim
Benim malım
De ki
Her şey emanet
Gel gir aşkın deryasına
Gör ki
Ne sen varsın
Ne de ben»
ŞİMDİ OKUDUĞUN
MUHABBETLE GELEN RAHMET 2
Poetry"Yüreğindeki boşluğu Allah'ü Teala'nın zikri ile doldurmazsan,bilki başka bir şey ile dolduramazsın"
