Xavier

Kabanata 27: Ang Kasunduan

---•••----•••----•••----•••---•••---

ISANG linggo na ang nakaraan magmula noong mga pangyayaring hindi kaaya-aya sa buhay ng mga tao sa San Fernando. Abala ang lahat kapag umaga at kapag sumapit naman ang gabi ay wala ng anong kaganapan ang nangyayari sa bayan lalo na kung sumisilay ang bilog na buwan.

Nakaupo ngayon si Alcalde Juan sa kaniyang silya habang binabasa ang papeles na siyang inilahad ngayon ni Don Lorenzo Villanova. Tahimik lamang ang nasa pagitan nilang dalawa.

"Ang papeles na ito ay hindi ko masikmura." Saad ni Alcalde Juan nang matapos basahin ang nakasaad sa papel at ibinalik sa Don.

"Bakit? May nailagay ba sa papel na hindi kaaya-aya?"

"Ang pinupunto ng papel na iyan ay ang pakikipagsundo sa mga taong-lobo na nasa barrio ng Querrencia na hindi ko man lang alam na may ganiyan palang lugar dito sa bayan."

Napangisi si Don Lorenzo at inilukot ang papel. "Bibigyan muna kita ng limang minuto para mag-isip, Juan..." Sabay sandal niya sa upuan.

"...hindi ako pumunta rito para mabasura ang aking gusto. Para ito sa lahat." Dagdag pa ni Don Lorenzo.

Napahinga ng malalim ang alcalde at napatingin sa gawi kung saan nakasabit ang larawan ng ama.

Magsasalita na sana si Alcalde Juan ngunit bumukas ang pintuan, bumungad si Don Felipe at si Heneral Santiago. Napatingin din si Don Lorenzo sa kanila.

"Don Lorenzo?" Agad na inilahad ni Don Felipe ang kaniyang palad upang makipag-kamayan. Tinanggap naman ito ni Don Lorenzo, nagbigay galang rin ang heneral na bahagyang nagulat dahil ngayon pa lang niya nasilayan muli ang Don. Kilala ang Don na ito sa isang bayan kung saan nagpupuksa ang kanilang nasasakupan ng mga aswang.

"Tila ba may nararamdaman akong hindi pagkakaintindihan dito, anong mayroon, Juan?" Tanong agad ni Don Felipe nang makaupo ito sa isang silya malapit sa bintana.

Hindi nakasagot ang alcalde at nanatili itong tahimik na seryosong nakatingin sa papel na nilukot ni Don Lorenzo.

"Ako na ang sasagot, nais kong magkasundo kayo sa panig ng mga taong lobo sa barrio ng Querrencia..."

"...Kung hindi ninyo nababatid na nahahati ang nasasakupan ng mga taong-lobo. Sa ngayon ay ang kabilang panig ang kumakain at pumapatay ng tao. Sa panig naman kung saan naroroon ang aking matalik na kaibigan ay hindi sila ganoon. Iba ang kanilang paninindigan." Litanya ni Don Lorenzo.

"Hindi iyon ganoon kadali!" Giit pa ng alcalde.

"Hindi mo nararamdaman kung ano ang pakiramdam ng nawalan...mga taong-lobo rin ang pumatay sa aming ama!" Dagdag pa ng alcalde.

"Alcalde, nais ninyong makuha ang hustisya hindi ba? Pagkakataon niyo na, na malaman kung sino ang pumatay sa inyong ama nang sa gayon ay maging matiwasay ang inyong isipan." Ani Don Lorenzo.

"Namatay rin ang pumatay ng aming ama. Naging patas ang kanilang laban." Singit ni Don Felipe.

"Ngunit ang ganoong pangyayari ay gumuhit sa aming puso at isipan, kung kaya ay naroroon pa rin ang aming pagka-poot sa mga nilalang na iyan. Akala namin noon na mga aswang ang gumagambala ngunit hindi naglaon ay nalaman na namin na mga taong-lobo pala, akala lang namin noon ay mga ordinaryong aso lamang ang umaalulong kapag bilog ang buwan." Saad pa ni Don Felipe sa kanila.

"Kung sa gayon ay wala na palang dapat sisihin dahil namatay na rin pala ang pumaslang ng inyong ama. Ang punto kung kaya ay pumarito ako dahil nais ko rin na mawala na ang gumagambala sa inyo dito--- 'yong mga masasama ang intensyon..."