කලින් කොටසේ තිබුන ප්‍රාණගේ මානසික තත්ත්වේ ඔයාලට පැහැදිලි මදි වගේ ඇති කියලා හිතුන නිසා පැහැදිලි කරන්න තමා මේ නෝට් එක දැම්මේ.
මම කියලා තිබ්බා කලින් කොටසේ ප්‍රානට මානසික ආබාධ තියෙනවා කියලා.ඒකට හේතුව එයා මේ තාක් විදවපු දේවල්.
ශේථුගේ ප්‍රශ්නේ වගේම තවම මම කතාවේ කියලා නැති එයාගේ අතීතේ ප්‍රශ්න.ඒවා ඉස්සරහට දැන ගන්න පුළුවන්.
එහෙනම් ඉස්සල්ලම අපි ඩිප්‍රෙශන් ගැන කතා කරලා ඉමූ.
සාමාන්‍යයෙන් ඩිප්‍රෙශන් එහෙමත් නැත්නම් විශාදය කියන්නේ ඉහල මානසික පීඩනයක් නිසා ඇති වෙන තත්වයක්.
එක දිගට පවතින චිත්තවේගිමය තත්වය අපිට ඩිප්‍රෙශන් වල ප්‍රධාන ලක්ශන විදිහට හදුන්වන්න පුළුවන්.
උදාහරනෙකට අපිට දුකක් ඇති උනාම ඒක පැයක් දෙකක් දවසක් දෙකක් තිබිලා නැති වෙලා යනවා.ඒත් එක දිගට සති ගානක් මාස ගානක් ඔයාට ඒ විදිහටම කිසිම වෙනසක් නැතුව ඒ දුක දැන්නවා කියන්නේ ඔයා ඉන්නේ විශාදයේ මූලික අදියරේ කියන එකයි.
ඊට අමතරව නින්දේ කෑම රටාවේ වගේම සිතුවිලි වෙනසකුත් අපිට ඩිප්‍රෙශන් මූලික අදියර වලදි දකින්න පුළුවන්.
ආත්මවිශ්වාසය බිද වැටීම, තමන් පිලිබද නිතර දැනෙන වරදකාරි හැගීම්, සෘනාත්මක සිතුවිලි කලින් තමන් කැමති දේවල් වලට දැන් අකමැත්තක් දැක්වීම වගේ තත්ත්ව අපිට ඩිප්‍රෙශන් වල ලක්ශන විදිහට ගන්න පුළුවන්.
විශාදය ඇතිවීමට හේතු විදිහට විවිධ පරිසර සාධක,ලමාවියේ අමිහිරි අත්දැකීම්,ජානමය තත්ව වගේම දරාගත නොහැකි ආකාරයේ ප්‍රශ්න හුගක් දුරට බලපාන්න පුළුවන්.
ඊලගට අපි කතා කරමු anxiety එහෙමත් නැත්නම් කාංසාව/සාංකාව කියන තත්වේ ගැන.
මෙතනදි අපි මේ තත්ත්ව සාංකාව කියලා හැදින්නුවට ඒක අපි එදිනෙදා ජිවිතේ අත් විදින සාංකාවට වඩා හාත්පසින් වෙනස්.
අපිට කාවහරි මතක් වෙනකොට පාලු හිතෙනකොට අපි කියනවා අපිට සාංකාවට වගේ කියලා.
ඒත් anxiety කියන තත්වේ කියන්නේ ඒකට නෙමෙයි.
කාංසාව එහෙමත් නැත්නම් සාංකාව කියන්නේ අපි දෙයකට දක්වන උග්‍ර බියක් විදිහට ගන්න පුළුවන්.
හරියට නිකම් අපි විභහගයකට යන්න කලින් ඕනාවට වඩා බය වෙනවා වගේ.
අපි දෙයක් ගැන ඕනාවට වඩා හිතලා ඒක ගැන ඕනාවට වද වෙද්දි අපිට සාංකාවේ රෝග ලක්ශන ඇති වෙන්න පුළුවන්.
සාංකා අත්විඳින පුද්ගලයා අනුව ලක්ශනත් වෙනස් වෙනවා.කෙනෙක්ට මනස සහ ශරීරය අතර විසන්ධි වීමක් වගේම පාලනයෙන් තොර බවක් දැනෙන්නට පුළුවන්.
සාංකාව අත්විඳින වෙනත් ක්‍රම විදිහට නපුරු සිහින, භීතිකා ප්‍රහාර සහ පාලනය කළ නොහැකි වේදනාකාරී සිතුවිලි හෝ මතකයන් ඇතුළත් වෙනවා.
කෙනෙක්ට සාංකාව තියෙනව නම්,ඒ කෙනා බොහෝ දුරට විශාදයට පත්විය හැකියි.
සාංකාව සහ විශාදය වෙන වෙනම රෝග වුවත්, මේවා එකට එකතු වීම මානසික සෞඛ්‍ය ආබාධ සඳහා සාමාන්‍ය දෙයක්.
මේ ආබාධ සමග ඇතිවිය හැකි තවත් තත්වයක් නම් ආතතිය(stress) සහ අධික කෝපය හෝ නුරුස්නා ගතියයි (anger issues)
ස(ර්)ට්‍රලීන් (sertraline)- කතාවේ ප්‍රාන ප්‍රධානවම ගන්න බෙහෙත් විදිහට මම පෙන්නලා දීලා තියෙන්නේ ඒවයි.
ඊට අමතරව ප්‍රාන තව බෙහෙත් ගත්තත් මම ස(ර්)ට්‍රලින් වලට ලොකු අවධානයක් දීලා තියෙන්නේ ස(ර්)ට්‍රලීන් හුගක් දුරට මම උඩ කියලා තියෙන හැම ලෙඩකටම ගන්න බෙහෙතක් විදිහට අපිට දකින්න පුළුවන් නිසයි.විශේශයෙන්ම anger issues වලට.
*වැරදිලාවත් වෛද්‍ය අනුදැනුමක් නැතුව ඕවා පාවිච්චි කරන්නනම් යන්න එපා හොදේ*
මම හිතනවා දැන් ඔයාලට කතාවේ කලින් කොටස වඩාත් පැහැදිලි වෙන්න ඇති කියලා.
මොනාහරි ප්‍රශ්නයක් තියෙනවනම් අහන්න....
කතාව අරන් රෑ වෙලා එන්නාම්
Yuki...🥀
