Oliver Twist

3

III

Oliver Twist'in hiç de makbul olmayan bir işe girmesine ramak kaldığını anlatıyor

"Daha istemek"le işlediği dine, imana aykırı suçtan sonra Oliver Twist, yönetim kurulunun dirayet ve acıması sayesinde tek başına kapatıldığı karanlık odada bir hafta kaldı. İlk bakışta insana öyle gelir ki bu çocuk beyaz yelekli beye biraz saygı besleseydi, mendilinin bir ucunu duvardaki bir çengele, öbür ucunu da kendi boynuna bağlar ve bu kişinin geleceği okumaktaki ustalığını kesinlikle kanıtlardı. Gelgelelim bu işi başarmasına engel olan bir şey vardı: Yani mendil denen nesne lüks sayıldığı için yönetim kurulunun imzalı, mühürlü, resmî ve ciddi bir kararıyla, yoksullar evindekilere süresiz olarak yasaklanmış bulunuyordu. Daha büyük bir başka engel de Oliver'ın küçüklüğü ve çocukluğuydu. Oliver bütün gün yalnızca acı acı ağladı. Sonra, uzun ve sıkıcı gece başladığı zaman da karanlığı dışarıda bırakmak için o küçücük ellerini yüzüne örttü ve bir köşeye büzülüp uyumaya çalıştı. Ama durup durup sıçrayarak uyanıyor ve duvara büsbütün sokuluyordu. Duvarın o soğuk ve katı yüzeyini duyumsamak bile çevresindeki ıssızlık ve karanlığa karşı bir siper oluyordu sanki!

Sakın "sistem" düşmanları tarafından bu hücre hapsi sırasında Oliver'ın, beden hareketinin yararlarından, söyleşi zevklerinden ve dinsel avuntulardan yoksun bırakıldığı sanılmasın! Hava pek güzel, buz gibi soğuktu ve Oliver'ın her sabah taş avludaki tulumbada, Mr. Bumble'ın gözü önünde yüzünü yıkamasına izin veriliyordu. Yazman bey de bedeni işlesin ve üşümesin diye bastonunu tekrar tekrar sırtına indirerek çocuğun kanını kızıştırıyordu. Konuşmaya gelince... Oliver her gün yemek salonuna alınıyor ve diğer çocuklara gözdağı olsun diye herkesin içinde sopa yiyordu. Dinsel teselliden de yoksun bırakılmak şöyle dursun, tersine her akşam dua saatinde gene salona alınıyor ve çocuklara verilen vaazı dinleyip avunmasına izin veriliyordu. Yönetim kurulunun kararıyla oğlanların duasına özel bir bölüm eklenmişti ki buraya gelince çocuklar iyi, uslu, hayatlarından hoşnut, söz dinler birer çocuk olup Oliver Twist'in günah ve kötülüklerinden uzak kalmaları için Tanrı'ya yalvarıyorlardı. Bu dua Oliver'ın, tümüyle kötülük güçlerinin etkisi altında olan, şeytanın atölyesinde üretilmiş bir nesne olduğunu açıkça belirtiyordu.

Oliver'ın durumu böyle mutlu ve hayırlı bir dönemde bulunduğu sırada bir sabah baca temizleyicisi Mr. Gamfield, yukarı sokaktan aşağı doğru iniyor ve birikmiş kira borçlarını nasıl ödeyeceğini düşünerek kafa patlatıyordu. Ev sahibi bu konuda baskı yapmaya başlamıştı. Mr. Gamfield'in en iyimser gelir hesapları bile bütün zorlamalara karşın beş sterlinlik bir gedik bırakıyordu. Baca temizleyicisi bir aritmetik çıkmazı içinde kâh kendi beynini kâh eşeğini kamçılayarak yoksullar evinin önünden geçiyordu ki gözleri kapının üzerindeki duyuruya takıldı.

"Çüüşş!.." dedi Mr. Gamfield eşeğine.

Eşek, derin bir dalgınlık içerisindeydi. Çektiği küçük arabadaki iki çuval kurum boşaltıldıktan sonra acaba önüne birkaç lahana sapı atarlar mı diye umutlanıyor olsa gerek ki verilen buyruğu duymayarak yürümeyi sürdürdü.

Mr. Gamfield bir hortumuyla eşeğinin bütününe ama özellikle de gözlerine müthiş bir lanet okuyarak peşinden koştu ve kafasına öyle bir vuruş vurdu ki herhalde eşek kafası dışında hangi kafa olsa çökertirdi. Sonra hayvana, kendi kendisinin efendisi olmadığını nezaketle anımsatmak için yuları tutup sertçe çekti ve daha bir süre sersemleyip kalsın diye kafasına bir yumruk daha oturttuktan sonra kapıya yanaşıp duyuruyu okudu.

Bu sırada beyaz yelekli beyefendi, idare kurulu odasında birtakım derin felsefi düşünceler ortaya atıp gelmiş, kapıda duruyordu. Mr. Gamfield'le eşeği arasında geçenleri görmüş olduğu için bacacının duyuruyu okumaya geldiğini görünce sevinçle gülümsedi. Bu adamın tam Oliver Twist'e yakışan bir efendi olduğunu hemen sezmişti. Duyuruyu okurken Mr. Gamfield de gülümsüyordu, çünkü beş sterlin tam ona gereken paraydı. Paranın ceremesi olan oğlan çocuğuna gelince; yoksullar evinin gıda rejimini bildiğinden bacacı, onun tam dar bacalara sığabilecek yapıda, küçücük, sıska bir şey olacağından emindi. Böylece duyuruyu bir kez daha baştan sona kadar okudu ve elini saygı belirtisi olarak başındaki kürk şapkasına götürerek beyaz yelekli baya yaklaştı.