Çocuğum Değerli

Çocuğum Değerli (3-6 yaş)

Bu dönem okul öncesi dönem olarak bilinir. Bu dönemde Çocuk çok meraklıdır sürekli sorular sorar yetişkinlerin çocuğun bu sorularına yaşına uygun ve mantıklı cevaplar vermesi son derece önemlidir. Çocuğun sorduğu sorularla alay etmek,cevap vermemek,yada kızmak çocuğun suçluluk duygusunun gelişmesine neden olur. Bu yaşta çocuklar girişimci ve hareketlidir. Anne babanın aşırı kısıtlayıcı girişimciliğe zarar verir çocuk değersizlik duygusu yasar. Anne baba ne kadar yorgun olsa da cocuguna zaman ayırmalı ,çocuğu ile sohbet etmeli,sorduğu sorulara mantıklı cevaplar vermelidir.Çocuk kendisini ve dış dünyayı tanımak için, bilgi edinmek için sorular sorar, bir bilim adamı misali araştırır.Çocuğun bu sorularına kızarak cevap vermek,Çocuğun çekingen bir kişilik geliştirmesine neden olur.Mesela çocuk kendi bedenini de tanımak için de sorular soracak cinsellikle ilgili de sorular soracaktır.Anne babaların bu sorular karşısında kaygilanmalarina gerek yoktur.Bu durum çocuğun sağlıklı gelişiminin bir sonucudur. Anne babanın yapması gereken çok fazla detaya girmeden yaşına uygun cevaplar vermektir.Bu dönemde çocuğun sorularının çoğu "ben dünyaya nasıl geldim? Gibi uremeye yönelik sorular olacaktır.Bu tür sorulara nasıl cevaplar verilebile cegini Ali ÇANKIRILI "Çocuklar Mutsuz ve Başarısız Olmasın" adlı kitabında detaylı olarak anlatmıştır.Kesinlikle "leylekler getirdi" gibi yalan ve sacma cevaplar verilmemelidir.Çocuğun bu dönemde cinsellikle ilgili sorularinin "Ekmek nasıl yapiliyor?" şeklindeki bir sorudan farkı yoktur.Bu yüzden bu sorulara kızmayın,sus ayıp kelimeler kullanmayın.Cevap verin. Tabi nasıl cevaplar verebileceğimizi okuyun öğrenin ve ona göre uygun cevaplar verin.

Çocuk bir bilim adamı gibi sorular sorup cevaplar isteyecektir.Gerekli cevaplar verildiğinde ise girişimci bir kişilik gelistirecektir.Yani bir işi başlatma,sürdürme ve sonuçlandırma becerisi gelistirecektir.Girişimci bir ruh yapısına sahip olacaktır.

Çocuğun soru soruları karşısında "yeter artık sus, bıktım senin şu sacma sapan sorularindan, kapa çeneni vb tepkilerde bulunmak çocuğun girişimciliğin zarar verecektir.Bu tür cevaplar karşısında çocuk şöyle düşünecektir.

"Soru soruyorum, azar işitiyorum.
Soru soruyorum, alay ediliyorum.
Soru soruyorum cevap verilmeye değer görülmüyorum." O halde soru sormak, meraklı olmak,araştırmacı olmak doğru değil, iyi sonuçlar vermiyor.
Bütün bunların sonunda bu düşünce biçimi çocuğun kişiliğinin bir parçası olacaktir. Çocuk soru sormaya çekinecektir.Okula geldiğinde de çekingen ürkek bir görüntü sergileyecektir.Öğretmen çocuğun çekinliginden dem vuracaktir.Anne baba da çocuğun çekingen, ne yapabilirim diye rehberlik servislerine müracaat etmek zorunda kalacaktır.Çocuğun çekingenliğini aşmak ise o kadar kolay olmayacaktır.Uzman yardımı gerektirecektir.Sınıf öğretmenlerinin özel ilgi ve alakasını gerektirecektir.Bütün bunlar yapılsa dahi, bilinçaltı kayıtlarını yapmıştır.Bu olumsuz kayıtları silip yerine yenilerini yazmak ise yukarda da belirttiğim gibi zordur.Dolayısıyla bilinçaltı kayıtları yine de kişiyi etkilemeye davranışlarını yönetmeye devam eder.Bunun sonucunda kişinin hem psikolojik hem de fizyolojik sağlığı olumsuz etkilenir.

Gelişimin ilkelerinden bir tanesi de "gelişimde kritik dönemler vardır." ilkesidir.Bu ilke açısından değerlendirdiğimizde girişimcilik duygusunun kazanılması açısından 3-6 yas kritik dönemdir.Bu dönemdeki olumlu yasantilar girişimciliği geliştirirken, olumsuz yaşantılar suçluluk duygusunu geliştirir.

Örneğin çocuk okulda söylediğim ya yanlış olursa ve öğretmenim bana kizarsa diye düşünecek konuşmaya çekinecektir.Soru sormaya çekinecektir.Yetişkin olduğu zaman da hata yapmaktan ya da başarılı olamamktan korktuğu için bir işe karar verip başlamaktan cekinecektir.Yani kendi başına kararlar alamayacak, risk almaktan korkacaktir.En doğrusu "oturup oturdugun yerde" durmaktır.Oysa başarıya ulaşabilmek için yerine göre risk almayı bilmek gerekir.

Bu açıdan bu dönemde çocuklarımızın sorduğu sorulara uygun cevaplar vererek girişimciligini desteklemeliyiz.Özguvenine zarar verici sözlerden kaçinmaliyiz.Çünkü başarı için olmazsa olmaz kisisel özelliklerin en önemlisi "özguvendir."