[OG-Edit] Không hợp - Hồi Nam Tước

Chương 8: Tôi đã mất đi quá nhiều lần đầu tiên

Edit: Oh Harry

Beta: Ling_

***

"Bạn nào có thể trả lời cho thầy xem ánh sáng có dạng hạt hay dạng sóng? Khi chúng ta nhìn bằng mắt thường thì ánh sáng có dạng hạt phải không nào? Chứ nếu là dạng sóng thì tại sao khi tác động vào người, cái bóng lại không biến dạng chứ? Newton đã nghĩ vậy đấy."

"Nhưng nhà vật lý học người Hà Lan Huygens lại không nghĩ thế, ông cho rằng ánh sáng truyền đi giống như sóng nước."

Tôi thẳng lưng, kể từ khi đặt chân vào ngôi trường này, đây là lần đầu tiên tôi ngồi nghe giảng một cách nghiêm túc như vậy, thậm chí còn chép bài vào sổ hẳn hoi.

"Một người nói là dạng hạt, một người nói là dạng sóng, không ai thuyết phục được ai. Cuối cùng, một người Anh tên là Thomas Young đã nghĩ ra một cách. Sau khi hai gợn sóng trong nước va chạm với nhau thì sẽ tạo ra gợn sóng mới, phải không nào? Vậy nếu ánh sáng là sóng, sau khi đi qua hai khe hẹp, hình thành nên sóng ánh sáng, cuối cùng chiếu lên tường, nó cũng phải tạo nên kiểu giao thoa như thế, đúng chứ? Vì vậy ông đã làm một thí nghiệm, quả nhiên, có các đường vân xuất hiện trên hình chiếu, điều này chứng minh rằng ánh sáng có tính chất sóng. Đây cũng chính là 'Thí nghiệm khe Young' nổi tiếng."

Tôi viết kết luận vào sổ ghi chép —【Ánh sáng là sóng.】

"Vậy ánh sáng thuộc loại sóng gì? Sau này, Hertz, nhà vật lý mà các em thường nghe tên đã xác định được ánh sáng là sóng điện từ thông qua các thí nghiệm. Sau đó, thông qua hiệu ứng quang điện, Einstein phát hiện năng lượng của sóng điện từ là không liên tục, thực chất ánh sáng là tập hợp của các lượng tử không thể phân chia, những lượng tử này là các hạt photon. Lúc này ánh sáng có dạng gì? Bản thân nó đã thành dạng hạt."

Tôi cau mày, xóa kết luận vừa viết đi rồi viết vào kết luận mới —【Ánh sáng là hạt.】

"Thế giờ quay lại với câu hỏi ban nãy, rốt cuộc ánh sáng là hạt hay sóng? Giống như con mèo của Schrödinger, con mèo này không thể vừa chết vừa sống đúng không? Mễ Hạ, em thử trả lời xem, ánh sáng chính xác là gì?"

Tôi sững mình trước việc bị điểm danh bất ngờ, đoạn đứng dậy: "Ờhh..."

Có lẽ sự chăm chỉ, ham học hôm nay của tôi đã gửi nhầm tín hiệu cho thầy vật lý, khiến thầy nghĩ rằng tôi trả lời được.

Nhưng tôi thật sự không trả lời được!

"Ánh sáng là..." Trước ánh nhìn khích lệ của thầy vật lý, tôi do dự nói tiếp: "Là... từ chối việc bị định nghĩa, dũng cảm là chính bản thân mình ạ?"

Cả lớp phá lên cười, tôi xấu hổ gãi mặt, đang định thú thật với thầy là mình không trả lời được, ai ngờ nghe xong đáp án này, thầy chẳng những không tức giận mà trông còn phấn chấn hơn.

"Chính xác! Mễ Hạ, câu trả lời của em rất hay! Thật ra từ câu trả lời này chúng ta có thể suy ra một diễn giải kinh điển khác về cơ học lượng tử — Diễn giải Copenhagen. Nhưng nói cái này với các em thì vĩ mô quá, bây giờ các em không cần biết, các em chỉ cần nhớ rằng ánh sáng có tính chất lưỡng tính, tức là nó mang cả hai tính chất hạt và sóng, hay nói cách khác, nó có 'lưỡng tính sóng hạt'..."