Sefiller

THENARDİER OYUN PEŞİNDE

Ertesi sabah, gün doğmadan en az iki saat önce, Thènardier koca meyhanenin sık tavanlı salonunda, üstünde mum yanan bir masanın başına geçmiş, elinde bir tüy kalem, sarı redingotlu yolcunun hesap pusulasını düzenlemekle uğraşıyordu.

Kadın ayakta, kocasının üstüne yan eğilmiş durumda gözleriyle onu izliyordu. Tek kelime bile konuşmuyorlardı. Bu bir yandan derin bir düşünüş, öbür yandan insan zekasının bir harikasının doğup gelişmesini seyrederken duyulan dindarca hayranlıktı. Evin içinde bir ses duyuluyordu. Tarla Kuşu merdivenleri süpürmekteydi.

Şöyle bir çeyrek saat kadar uğraştıktan, birkaç kere çizip karaladıktan sonra, Thènardier ortaya şu şaheseri çıkardı:

NUMARALI ODADAKİ MÖSYÖNÜN HESABI

Akşam yemeği .......... 3 frank

Oda ........................... 10

Mum ............................ 3

Ateş ............................ 4

Servisse ......................... 1

Toplam............................23

Servis kelimesi "servisse" yazılmıştı.

Kadın biraz tereddüt karışık bir heyecanla haykırdı:

- Yirmi üç frank!

Bütün büyük sanatkârlar gibi, Thènardier hoşnut değildi.

- Pöh! dedi.

Viyana Kongresinde Fransa'nın borç pusulasını kaleme alan Castlereagh'ın edasıydı bu.

- Mösyö Thènardier, haklısın, gerçekten de borcu bu, diye mırıldandı kadın kızlarının yanında Cosette'e verilen bebeği düşünerek. Doğru ama çok fazla. Ödemek istemeyecektir.

Thènardier o soğuk gülüşüyle:

- Öder, dedi.

Bu gülüş, kesin inanışın ve otoritenin en yüksek belirtisiydi. Bir şey böyle söylendi mi, mutlaka olurdu. Kadın ısrar etmedi. Masaları düzenlemeye başladı. Kocası salonda bir aşağı bir yukarı dolaşıyordu. Biraz sonra şu sözü ekledi:

- Bin beş yüz frank borcum var benim!

Gidip şöminenin köşesine oturdu, ayaklarını kızgın küllerin üzerine uzatıp düşünceye daldı.

Kadın:

- Ha bak, diye yeniden konuştu. Bugün Cosette'i kapı dışarı edeceğimi unutmadın değil mi? O iblis bebeğiyle yüreğime indirecek! Onu evimde bir gün fazla barındırmaktansa 18. Louis ile evlenmeyi tercih ederim!

Thènardier piposunu yaktı ve iki nefes arasında:

- Pusulayı adama verirsin, dedi.

Sonra dışarı çıktı.

O salondan henüz çıkmıştı ki, içeri yolcu girdi. Thènardier derhal onun arkasında belirdi ve yalnız karısı tarafından görülecek şekilde, kapı aralığında hareketsizce durdu.

Sarılı adamın bastonuyla çıkını elindeydi.

- Ne kadar erken kalkmışsınız? dedi Thènardier Kadın. Mösyö bizden ayrılıyorlar mı yoksa?

Bunları söylerken sıkıntılı bir halde pusulayı elinde evirip çeviriyor, tırnaklarıyla üstüne çizikler yapıyordu. Sert yüzünde alışılmadık bir çekingenlik ve kaygı ifadesi belirmişti.

Böyle tam "bir yoksul" hali taşıyan bir adama, böyle bir masraf pusulası sunmak ona çok zor geliyordu. Yolcu düşünceli, dalgın görünüyordu. Cevap verdi: