Kaszel u koni jesienią i zimą pojawia się często. Zioła dla koni są naturalnym środkiem, po które same chętnie sięgają, dlatego np. ogryzają gałązki iglaków. Składniki czynne roślin zielarskich mają działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, inhalacyjne, rozkurczowe, pomagają zwalczać infekcje i łagodzić objawy towarzyszące. Zanim jednak wzbogacimy dietę rumaków ziołami na kaszel, warto pamiętać o dwóch podstawowych rzeczach :
1) Kaszel jest objawem (odruchową reakcją na podrażnienie zakonczeń nerwowych śluzówki górnych dróg oddechowych) a nie właściwą chorobą. Kaszlącemu zwierzęciu jak najbardziej warto zaserwować bar ziołowy dla koni (zioła do wyboru bez zmuszania) ale jednocześnie poradzić się lekarza weterynarii w celu ustalenia źródła bez problemu. Może nią być czynnik zakaźny i wtedy oprócz leczenia konkretnego zwierzęcia, ważne jest zapobiegnięcie zarażenia pozostałych.
2) Kaszel ma dwa podstawowe rodzaje : suchy i mokry i wiele przyczyn (infekcje wirusowe najczęściej bakteryjne - często jako powikłanie powirusowe, alergie). Dlatego dwa kaszlące rumaki mogą potrzebować i wybierać różne rodzaje ziół mimo podobnego stanu.
Kaszel suchy :
* typowy dla infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych m.in. tzw. "przeziębienia"
* warto podać zioła łagodzące i przeciwkaszlowe, śluzowe. Śluzy roślinne nawilżają i powlekają błony śluzowe dróg oddechowych, co zmniejsza i łagodzi podrażnienia. Zioła na suchy i przewlekły kaszel pomagają też rozrzedzić wydzielinę, co ułatwia oddychanie. Ich działanie rozkurczające (mięśnie gładkie oskrzeli) ułatwia wydzielanie flegmy. Zioła na suchy kaszel działają też przeciwzapalnie i dezynfekująco
* przykłady ziół na suchy kaszel : kwiat lipy, kwiat dziewanny (zmniejszają odruch kaszlu, powlekają błony śluzowe), prawoślaz, rumianek (przeciwazapalny, odkażający), babka lancetowata, porost irlandzki (przeciwkaszlowy, przeciwzapalny, bakteriobójczy, osłaniający)
* zioła o działaniu przeciwwirusowym na patogeny powodujące kaszel "przeziębienia" to np. jeżówka i czystek
Kaszel mokry ( z zaleganiem i odkrztuszaniem wydzieliny) :
* np. przy infekcjach bakteryjnych lub przedłużonych wirusowych. Nadmierne wydzielanie lepkiej, zalegającej wydzieliny
* typowe źródła na mokry kaszel to surowce wykrztuśne i przeciwbakteryjne : tymianek, szałwia, owoc anyżu, liść mięty pieprzowej. Pomocne są też prawoślaz i kozieradka. Składniki roślinne ułatwiające odkrztuszanie to m.in. olejki eteryczne; zioła olejkowe podrażniają błonę śluzową oskrzeli, wywołując odruch kaszlu. Mogą działać rozkurczająco na mięśnie gładkie dróg oddechowych, oraz upłynniają zalegającą wydzielinę (efekt sekretolityczny), co ułatwia jej usunięcie. Przeciwzapalnie działają np. tymianek i szałwia.
* kaszel alergiczny pojawia np. po wyjściu ze stajni, czy na halę, przy rozkładaniu siana, oraz ujawnia się regularnie w określonych miesiącach roku, może być związany z uczuleniem (na kurz, ale i letnia wersja - na pyłki traw i innych roślin)
Ważne zioła dla koni pomocne w różnych rodzajach kaszlu :