Dàn ý cảm nhận truyện Những Ngôi Sao Xa Xôi
I. Mở bài:
- Tác giả Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở tỉnh Thanh Hóa.
- Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Là thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
- Bà là cây bút nữ chuyên viết truyện nhắn những tác phẩm của bà viết về cuộc sống, chiến đấu dũng cảm và hi sinh thầm lặng của lực lượng thanh niên xung phong Trường Sơn đã gây được sự chú ý và tình cảm yêu mến của bạn đọc.
- Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” được bà sáng tác năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc diễn ra ác liệt. Tác phẩm phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ mộng cùng tinh thần lạc quan cách mạng của những cô gái mở đường Trường Sơn giữa trọng điểm ném bom ác liệt của máy bay Mĩ.
II. Thân bài:
1. Ý nghĩa nhan đề:
- Những ngôi sao xa xôi chỉ những ngôi sao tỏa sáng lấp lánh trên bầu trời.
- Đặt trong nội dung câu chuyện “ Những ngôi sao xa xôi “ trở thành hình ảnh ẩn dụ chỉ những cô gái thanh niên xung phong nơi núi rừng Trường Sơn xa xôi, tượng trưng cho những phẩm chất của 3 cô gái cách mạng tâm hồn trong sáng hồn nhiên, lạc quan đầy trẻ trung thơ mộng.
- Đây là một nhan đề mang nét đặc trưng của văn học thời kì kháng chiến.
2.Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
- Các cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm , giữa vùng trọng điểm trên đường Trường Sơn – nơi tập chung nhiều bom đạn và sự nguy hiểm ác liệt.
- Con đường bị lỡ loét, hai bên đường không có lá xanh, thân cây bị tước khô cháy , đất bốc khói , không khí bàng hoàng, máy bay ầm ỉ xa dần.
- Họ uống nước suối đựng trong ca hoặc bi đông, tắm ở suối, dụng cụ giải trí duy nhất là một cây đài bán dẫn nhỏ để nghe nhạc và tin tức.
- Công việc đặc biệt nguy hiểm: chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, khi cần thì phải phá bom.
⇒ Hoàn cảnh sống vô cùng nguy hiểm, luôn căng thẳng, cái chết luôn rình rập đòi hỏi sự bình tĩnh, tự tin, dũng cảm và tinh thần trách nhiệm cao.
3.Hình ảnh 3 cô gái.
a. Điểm chung của các cô gái
- Họ có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong.
- Họ có lí tưởng sống cao đẹp: họ sẵn sàng hi sinh tuổi thanh xuân, hi sinh hạnh phúc cá nhân để nghe tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc.
→ ở họ, những cô gái trinh sát, ta thấy được một tâm hồn lạc quan, phơi phới mộng mơ, dù đang ở trong chiến tranh ác liệt nhất. Họ giữ trong mình những sở thích như ăn kẹo ngọt, thêu thùa, hát,… và bộc lộ khát khao về hoà bình, nơi không còn thấy khói lửa chiến tranh và họ sẽ được làm những công việc mà họ mơ ước.
=> Lòng yêu nước là vẻ đẹp cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời kì chống Mĩ cứu nước.
b. Điểm riêng của mỗi người.
Trong tổ trinh sát mặt đường gồm 3 cô gái. Nhưng mỗi cô lại mang một một nét riêng biệt:
- Nhân vật Nho: Nho là em út, tính trẻ con, thích ăn kẹo , cứ mỗi lần đi trinh sát về lại đi tắm khiến Phương Định liên tưởng Nho như một que kem mát mẻ. khi bị thương lại rất kiên cường
- Nhân vật Thao :Chị Thao là chị cả, là chỉ huy của tổ trinh sát mặt đường nhưng lại thích làm duyên ( Lông mày tỉa nhỏ như cái tăm, ...) Chị rất chăm chép bài hát mặc dù không hát trôi chảy bài nào. Trong công việc lại rất quyết đoán táo bạo nhưng lại rất sợ máu và vắt.
- Tiêu biểu trong đó là nhân vật Phương Định:
- Xuất thân: Là cô gái Hà Nội (học sinh).
- Ngoại hình:
+ Là một cô gái khá.
+ Hai bím tóc dày khá mềm.
+ Cái cổ cao và kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.
+ Một đôi mắt " trông xa xăm".
- Tính cách, sở thích: Hồn nhiên hay mơ mộng và thích hát (thích bịa lời bài hát, thích ngồi bó gối mơ màng; say sưa tận hưởng mưa đá khi vừa phá bom xong)
+ Luôn nghĩ những người đẹp nhất là người mặc quân phục và có ngôi sao trên mũ.
+ Yêu mến, quan tâm đến đồng đội.
→ Lời tự kể của nhân vật cho thấy cô là người tự tin, ý thức được vẻ đẹp của mình, tính cách của bản thân. Bản thân là người mơ mộng lãng mạn hồn nhiên.
- Phương Định còn rất dũng cảm trong công việc tính cách ấy đã được bộc lộ trong một lần máy bay địch đánh phá và cùng đồng đội phá bom
+ Khung cảnh vắng lặng đến đáng sợ, cây còn lại xơ xác nhưng Cô bản lĩnh hơn khi nghĩ rằng có ánh mắt các chiến sĩ theo dõi mình.
- Cô không sợ chết mà chỉ sợ đường không thông không hoàn thành nhiệm vụ.
→Dũng cảm, can đảm, tự trọng, khéo léo, nghiêm túc.
- Tình đồng đội:
+ Thấu hiểu, gắn bó với chị thao, Nho như chị em gái.
+ Lo lắng khi thấy Nho và Thao lên cao điểm chưa về
+ Khi Nho bị thương cô lo lắng, Chăm sóc cho Nho : Pha sữa rửa vết thương cho Nho...
+ Hát cho chị Thao nghe và dành sự trân trọng tin yêu cho những người đồng đội .
- Cơn mưa đá ở cuối truyện
+ làm diệu bầu không khí khốc liệt ở cuối truyện cho thấy sự hồn nhiên , trong sáng tâm hồn thiếu nữ nhạy cảm tinh tế của 3 cô gái.
- Khơi dậy trong tâm hồn Phương Định những nỗi nhớ . Nhớ nhà nhớ mẹ , quê hương và tuổi thơ
→Ngôi kể thứ nhất, nhân vật xưng tôi: câu chuyện chân thực giàu cảm xúc, các nhân vật, sự kiện được tái hiện qua con mắt nhân vật Phương Định. Giúp tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh.
⇒ Các cô đều có những nét tính cách đẹp đẽ và đáng yêu, là những con người sinh động từ cuộc sống thực bước vào tác phẩm một cách tự nhiên.
III. Kết bài:
- Nghệ thuật truyện ngắn đặc sắc: sử dụng dòng thời gian hồi tưởng xen lẫn thực tại, giọng kể bình thản càng tôn lên phẩm chất anh hùng của các nhân vật, sử dụng hình ảnh miêu tả sự tàn khốc của chiến tranh.
- Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
