Mở bài
- Nguyễn Du tên chữ là Tố Như,hiệu là Thanh Hiên. Ông sinh ra và lớn lên ở Hà Tĩnh.
- Nguyễn Du là người thông minh và giỏi văn chương. Ông được sinh ra trong một gia đình quý tộc, có thế lực.
-Truyện Kiều hay Đoạn trường tân thanh được sáng tác vào đầu thế kỉ XIX .
- Nguyễn Du sáng tác Truyện Kiều có dựa trên cốt truyện" Kim Vân Kiều truyện" của Trung Quốc nhưng phần sáng tạo của Nguyễn Du là vô cùng lớn, mang đến sự thành công và sức hấp dẫn cho tác phẩm.
Thân bài
1 ) Vẻ đẹp của 2 chị em Thúy Kiều
" Đầu lòng hai ả tố nga ,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân .
Mai cốt cách tuyết tinh thần ,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười ."
-" tố nga” là từ Hán Việt, miêu tả người con gái đẹp
→Kiều và Vân là hai người con gái đầu lòng vô cùng xinh đẹp
-Thúy Kiều là chị, Thúy Vân là em.
-“Mai cốt cách, tuyết tinh thần”: sử dụng hình ảnh ước lệ tượng trưng, ngầm so sánh nét đẹp cốt cách của hai người thuần khiết như hoa mai, trong sáng như tuyết, vóc dáng tâm hồn.
-Nguyễn Du ca ngợi hai chị em Thúy Kiều:“Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười” ,vừa đẹp người, vừa đẹp nết. Mỗi người sở hữu nét đẹp riêng nhưng đều rất hoàn hảo.
2 ) Vẻ đẹp của thúy vân
" Vân xem trang trọng khác vời ,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang .
Hoa cười ngọc thốt đoan trang ,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da ."
- Câu thơ mở đầu khái quát vẻ đẹp của Thúy Vân, “trang trọng” gợi vẻ cao sang, quý phái.
-Nguyễn Du phóng bút tài tình miêu tả cụ thể chân dung của Thúy Vân. Một vẻ đẹp cao quý, cổ điển mà ung dung, nhã nhặn, thanh thoát với các hình ảnh ước lệ từ thiên nhiên : trăng, mây, tuyết, ngọc.
-Chân dung Thúy Vân được miêu tả toàn vẹn từ mái tóc đến nụ cười, giọng nói: khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu, lông mày sắc nét như ngài, miệng tươi như hoa, đoan trang như ngọc.
⇒ Cách Nguyễn Du gợi tả thì Thúy Vân hiện lên là một cô gái với vẻ đẹp tính cách và số phận cuộc đời gần như trùng khớp với nhau .
⇒Nguyễn Du không chỉ có tài miêu tả mà còn đoán số phận của con người cho thấy cuộc đời của cô cũng bình yên, phẳng lặng, chầm chậm trôi như vậy.
3) Vẻ đẹp Thúy Kiều
- Nếu tả Vân chỉ dừng lại ở 4 câu thơ thì đến nàng Kiều, Nguyễn Du dành trọn mười hai câu, trong đó không chỉ là sự ngợi ca vẻ đẹp tuyệt hảo mà còn là tài năng của Kiều, từ đó là những dự đoán về cuộc đời không mấy phẳng lặng của nàng:
" Kiều càng sắc sảo mặn mà ,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thuỷ nét xuân sơn ,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh .
Một hai nghiên nước nghiên thành ,"
-Kiều qua lời thơ của Nguyễn Du nổi bật hơn hẳn cô em, vẻ đẹp và tài năng có thể gọi là một sự sắc sảo, mặn mà.
- Với việc sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng, hàng loạt hình ảnh thiên nhiên, mây trời: thu thủy, xuân sơn, hoa, liễu đã sử dụng miêu tả Kiều, một vẻ đẹp tuyệt vời, hoàn hảo. Ở đây đôi mắt Kiều khá đặc biệt “làn thu thủy nét xuân sơn”: nhà thơ ví đôi mắt như làn nước mùa thu vừa trong trẻo mà chất chứa sâu thẳm nhiều nỗi niềm, kèm theo đó là đôi lông mày thanh thoát.
-“Hoa ghen – liễu hơn”: sắc đẹp của Kiều có thể nói là vượt ra khỏi chuẩn mực, nó đạt tới ranh giới của sự toàn mỹ, tuyệt vời không ai sánh bằng.Vẻ đẹp của Kiều khiến thiên nhiên, đất trời hờn ghen, ganh tị.
“ nghiêng nước nghiêng thành” : phóng đại, là một thành ngữ,vẻ đẹp tuyệt sắc giai nhân
⇒Sắc đẹp tuyệt vời khiến thiên nhiên phải ghen hờn,dự báo cuộc đời lênh đênh của nàng sau này.
" Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai . "
⇒Kiêù không chỉ đẹp như thế mà còn là cô gái thông minh và hết mực tài hoa:
" Thông minh vốn sẵn tính trời ,
Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm .
Cung thương làu bậc ngũ âm ,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương .
Khúc nhà tay lựa nên chương ,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân ."
-Tài năng của Kiều có thể nói là không ai sánh bằng, một sự toàn tài về: cầm - kì – thi – họa. Dường như mọi thứ đạt tới mức ngưỡng trong quan niệm phong kiến.
-Nàng am hiểu mọi thứ nhưng nổi bật nhất là thi ca, cầm chương. Mỗi môn đều đạt mức bật cao nhất.Kiều giỏi về âm luật đến mức “ làu bật” , tiếng đàn của nàng thật hay “ ăn đứt” bất cứ nghệ sĩ nào.Kiêù còn sáng tác âm nhạc, khúc đàn nàng sáng tác tên là “ thiên Bạc mệnh” nghe bài tha thiết “ não nhân” : làm cho người nghe sầu não, đau khổ.
⇒Nàng là người con gái lý tưởng trong xã hội phong kiến thời xưa “ tài sắc vẹn toàn” .
4) Cuộc sống hai chị em
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai .
-“Phong lưu rất mực hồng quần” ,gợi hoàn cảnh sống của hai chị em Thuý Kiều trong một gia đình gia giáo.
⇒Cuộc sống ấm no, sung túc và êm đềm ,hai chị em luôn sống theo khuôn phép, đức hạnh, theo đúng khuôn khổ của lễ giáo phong kiến thời xưa
- Hai nàng đã sắp đến tuổi lấy chồng.Gia đình gia giáo, nề nếp, trướng rủ màn che, các nàng cũng chưa hề màng đến việc yêu đương .
⇒ Tính cách kiêu sa , quyền quý của hai chị em khi đến tuổi gả chồng.
Kết bài
Chị em Thúy Kiều sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ , lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người , khắc họa rõ nét chân dung chị em Thúy Kiều . Ca ngợi vẻ đẹp , tài năng của con người và dự cảm về kiếp người tài hoa bạc mệnh là biểu hiện của cảm hứng nhân văn của Nguyễn Du.
