Sa Taong 1890

Kabanata 43

|Kabanata 43|

Mayo 1, 1888

      Natutunan kong kung hindi man ipapaglalaban ang mga ninanais, hangarin, at pangarap ay huwag iyakan ang mga pagkakataong nasayang at mga bagay na sana ay makakamit ngunit pinakawalan.

— Martina

"Ina, saan po kayo pupunta?" 

Nakataas ng bahagya ang mga kilay ko nang makita si Ina sa kainan kasama ang iilang mga tagasilbi. May basket pa na nakapatong sa ibabaw ng mesa na kakatakip lang ni Lola Iluminada. 

"Kina Victorina. Ibibigay ko itong pagkaing niluto ko."

Nagliwanag ang mukha ko at lumapad ang ngiti ko nang marinig ko iyon. "Talaga, Ina? Kung ganoon, maaari ba akong sumama?" 

"Oo naman, walang problema iyon. Matutuwa si Victorina na ika'y makita."

Sa kailaliman ng isip ko, mas lalo pa akong natuwa nang maisip na makikita ko na naman si Joaquin. Hindi niya alam na darating ako kaya sopresa ito. 

"Sige po. Sandali lamang po at magbibihis lang ako," mas lumapad pa ang mga ngiti ko. 

"S'ya, sa baba na lamang ako maghihintay."

Kaagad na akong tumango at mabilis na tumalikod saka tumakbo na papunta sa itaas. Nagpalit ako ng dilaw na damit saka dinala na ang aking bolso de cabestrillo at abaniko. Halos talunin ko na nga ang hagdan sa kakamadali na marating ang labas ng mansiyon. Kinalma ko na lang sarili ko at baka mahalata pa ni Ina. 

Nadatnan ko si Ina na nakasakay na sa karwahe. Sumakay na ako at umupo sa tapat niya. Hindi naman nagtagal at umusad na ang sinasakyan namin. 

"Sa tingin mo ba ay naroon si Victorina sa kanila, anak?" 

Napalingon ako kay Ina na biglang nagsalita sa kalagitnaan ng byahe namin. 

"Uh, siguro po. Malapit na rin naman kasi ang tanghalian kaya paniguradong naghahanda sila ng kanilang kakainin."

"Tama ka. Sana lang ay hindi siya nagpunta sa tanggapan." 

Ngumiti ako ng kaunti habang pinagmasdan siya. Tahimik na siya at nakatingin sa labas ng bintana. Napakamaamo ng kaniyang mukha at mabait pa siya. Gusto ko tuloy na dalhin siya sa hinaharap. 

"Ina, may tanong pala ako."

"Ano iyon, anak?" aniya pagkatapos lumingon sa akin. 

"Totoo po ba na...sabi kasi nina Kuya malapit ang mga Del Veriel at Varteliego. Malapit na malapit po ba talaga na halos magkaroon na ng mga sekreto at kasunduan?" 

Napangiti naman siya lalo dahil sa tanong ko at bahagyang umiling. "Oo naman. Simula pa lamang sa aming kabataan ay magkakaibigan na kami. Kung kaya naman ay hanggang ngayong mayroon na kaming mga pamilya malapit pa rin kami sa isa't isa. Malapit pa rin ang pamilya natin." 

Dahan-dahan akong napatango. Tama nga talaga ang sinabi nina Kuya. Kaya ibig sabihin, hindi imposible na si Kuya Luis ang ipapakasal sa akin. 

"Nakakatuwa naman po," nakangiti kong tugon. "Kaya rin sina Kuya ay hindi maihiwalay sa magkakapatid na Varteliego. Kailangan kahit saan sila pupunta ay kompleto sila." 

"Tama ka, anak. Nakakatuwa nga iyon ng husto na ganoon na lang ka tibay at lalim ang kanilang pagkakaibigan. Ganiyan din kami dati ng kanilang Ina." 

Napangiti na lang ako kay Ina habang iniisip ko ang kanilang kapanahunan. Hindi nagtagal ay nakarating kami sa residensya ng mga Varteliego. May nakita akong iilang tagasilbi na nasa labas ng kanilang mansiyon at nag-aayos ng mga tanim. Maliban doon ay tahimik na ang buong residensya nila. Nauna naman na bumaba si Ina at sumunod ako.