O Saga: Ikatatlo nga Bahin: Libro sang Inaway

Kapitulo Kinse: Pagtunga

Si Prinsipe Cyros ginguyod sa tolda sa latagon sang iya utod agud may privacy nga malayo sa iban nga mga soldado.
"Ano ang ginahunahuna mo nga nagasulod sa inaway pareho sini?" Nagsaway ang iya utod nga si Arynout.
"Luyag ko ipakita nga makapakig-away ako." Nagdepensa si Cyros.
"Kag halos mapatay sa paghimo sini. Sin-o lang ang ginatinguhaan mo nga pamatud-an ini?"
"Sa Amay. Kag ikaw."
"Kinahanglan mo lang pamatud-an ini sa imo kaugalingon. May ikasarang ka, utod ko. Kinahanglan mo lang nga may pila ka utok nga makaupod sa sina nga ikasarang." Nagkomento si Arynout.
Si Prinsipe Cyros nahuya sa mga pulong sang iya utod. Napaslawan sia sa iya misyon nga pamatud-an ang iya kaugalingon kag nagserbe lamang sa pagpautwas sang dugang nga mga pamangkot. Nahibaluan niya nga pabalikon sia sang iya utod kag isugid sa iya amay.
"Naakig gid ako sa imo. Dapat ko ikaw paulion." Nagsugod si Arynout, kag naantisipar ni Cyros ang masunod nga mga tinaga. "Pero yari ka na subong. Wala ako sing mga lalaki nga ihatag kag ipabalik sa imo. Sa banta ko swerte ka subong nga adlaw. Magapabilin ka."
Nagsanag ang mga mata ni Cyros sa pagbag-o sang iya resulta. Sigurado nga nabatyagan ni Arynout ang iya kakunyag.
"Sa kondisyon nga himuon mo ang akon ginapangabay. Kon magsiling ako nga magpalapit sa akon, magpalapit ka sa akon. Kon magsiling ako, magpabilin sa likod, magpabilin ka sa likod. Wala na sini nga mga butang nga baganihan, indi bala?" Matigdas nga hambal sang iya utod.
"Huo, nagasaad ako nga mamati." Ang tingog ni Cyros may timaan sang pagkalutos.
"Kinahanglan ko makigkita kay Tatay parte sa pila ka mga update kag bag-o nga mga order. Manamit ka diri tubtob nga makabalik ako. Indi ko luyag nga mahibaluan ini ni Tatay. Patyon niya kami nga duha."
Nagtango si Cyros bilang pag-ugyon kag gintan-aw ang iya utod nga nagsakay sa kabayo kag naghalin sa kampo.

———

Si Prinsesa Emlyn nagapungko kag nagakaon sang pila ka mga rasyon sa uma. Ang iya utod nga lalaki kag si Lofn naga-istoryahanay upod sa iban nga mga soldado. Sugod sang inaway, ang mga lalaki nagbalhin sang ila pagtamod sa iya. Ginatratar nila sia nga may pagtahod.
"Daw may bag-o ka nga titulo." Ang iya utod nga si Meilyr nag-joke samtang nagapalapit sia sa iya.
"Ano imo gina namean? Pareho sang Heneral ukon ano pa?"
"Ang iban sa mga lalaki nagatawag sa imo nga Dalaga sang Fleure." siling ni Lofn, nga nagakadto sa ila.
"Ngaa? Wala ko ini mahangpi. Ako na ang ila Prinsesa. Ano ang kahulugan sini?" siling ni Emlyn, nga nagalibog ang ulo kag indi sigurado kon ano ang iya mabatyagan sa sini. Natingala sia kon bala may nagayaguta sa iya subong isa ka babayi.
"Wala ako kabalo kon may matuod ini nga kahulugan."
"Ginayaguta bala nila ako nga isa ka dalagita?" pamangkot ni Emlyn nga naakig.
"Indi, sa banta ko ginapahangop nila ini bilang isa ka termino sang pagpalangga," siling ni Meilyr.
"Ang imo Royal nga titulo isa ka butang nga napanubli. Nagaabot ini sa imo bisan pa nga nagakadapat ka sini ukon indi. Ini, sa banta ko, isa ka titulo nga nagahimo sini nga pinasahi sa imo. Amo gid ina ang daw." siling ni Lofn. "Nanamian ako sini. Nagahunahuna pa gani sila sa paghimo sang bag-o nga mga kolor para sa amon yunit agud markahan sila bilang imo mga sumulunod."
"O, nakita ko," siling ni Emlyn, nga nagabatyag sing pagpaubos kag kahuya sa iya negatibo nga una nga reaksyon.
"Si King Uldyn nagapanawagan sa mga lider nga magkitaay," siling ni Meilyr.
"San-o ka mabalik?" pamangkot ni Emlyn.
"Indi ako magkadto. Ikaw ay. Kag dapat ka maghalin dayon." Ginsugo ni Meilyr.
Ining mga pagbag-o madasig nga nag-abot kay Emlyn, kag ang iya ulo nagatuyok. Nagtindog sia kag gintipon ang iya kaugalingon.
"Maayo gid. Nagasakay ako pakadto sa Hari. Ano ang dapat ko ihambal sa iya parte sa pagbag-o sang sugo?"
"Sigurado ako nga mahangpan mo ini." Siling sang iya utod. "Indi ini ang Hari nga kinahanglan mo nga kumbinsihon. Ang amon amay ang mahimo nga mausisaon parte sini."

——-

"Si Ministro Rhodry kag Duke Toren nagapanguna sa mga pwersa sang dagat batok kanday Count Fydan, Viscount Gyrault, kag Baron Seorus—ang mga lider sang rehiyon sang isla mabakod, apang sanday Duke Toren kag Rhodry may ikasarang nga mga estratehista. Ang mga manggad nga makapabilin sa dagat indi magdugay, ukon ang ekonomiya sini indi magdugay. Kinahanglan lang nila nga huptan ang linya sa karon." Paathag ni Haring Uldyn.
Ang Hari nagasuksok sang bug-os nga hinganib sa inaway nga nagasilak gihapon bangod wala ini sing nakita nga matuod nga aksyon.
Si Princess Emlyn nagatinguha nga magpabilin sa likod sang tolda kag indi matalupangdan. Sa subong, nagatrabaho ini; wala sing isa nga nagpamangkot kon ngaa didto sia.
"Ang mga pwersa ni Mylen nagabulag. Pagkatapos sang pag-untat sang amon katapusan nga inaway, nagbag-o ang iya mga taktika. Kuhaon ni Count Fede ang iya mga pwersa gikan sa Neria kag magakadto sa Aminhan. Si Duke Dassyn kag ang iya mga pwersa gikan sa Meddur nagamartsa kag nagatinguha sa pagsalakay sa magagmay nga mga banwa kag mga uma sang mga mangunguma. Ginapuntariya nila ang mga suplay nga malawig pareho sang mga stock sang pagkaon. Amligan sang Fede ang aton mga manggad."
Ang iban sa kwarto daw wala gid nagakabalaka sa sitwasyon. Temprano pa lang sang inaway, kag bugana ang mga manggad. Nagduda si Emlyn nga madamo ang nagahunahuna nga ini nga pag-ilinaway indi magdugay. Mahimo nga malip-ot ang panan-awan kon matuod.
Nakita ni Emlyn nga natalupangdan gid man sia sang iya Amay sa kuwarto, kag daw nagalibog ang iya ulo. Si Prinsipe Arynout yara sa tupad sang Hari, kag ginatulok niya sia nga may mas mainabyanon nga nawong.
Pagkatapos nga ginplastar sang Hari ang bag-o nga mga taktika kag mga buluhaton, ang amay ni Emlyn amo ang una nga nagpangita sa iya.
"Nabatian ko nga gin-agaw mo ang mga tropa sang imo utod?" Cynfryg nga gin-akusahan.
"Indi amo sina, Amay; Wala ako nagpangabay nga magbulos." Depensa ni Emlyn.
"Ginatinguhaan ko pa nga mahibaluan kon ano ang natabo. Mga huring-huring lang ang akon nabatian, pero ang akon nabatian, masiling ko nga ginapabugal ko ikaw." Si Emlyn hinali nga napuno sang kainit sa makatilingala nga mga pulong sang iya amay. Nahibaluan ni Emlyn nga ginaulikid sia sang iya amay, apang talagsa lang sia nagahambal sing madamo, paano pa ang pagpabutyag sang iya mga balatyagon. Gusto niya sia hakuson apang nahibaluan niya nga indi niya maapresyar ang amo nga tanda sang pagpalangga sa tunga sang iban nga mga lider. Ginhuptan niya ang iya pagkakalmado.
"Salamat, Padre. Ipasa ko kay Meilyr ang amon asaynment kag ang imo pagpalig-on." siling ni Emlyn, nga nagatinguha nga mangin pormal kag propesyonal.
"O, huo, palihog himua," siling ni Cynfryg, nga medyo nakibot sa iya bag-o nga tono. "Indi ko dapat pagpunggan ang Dalaga sang Fleure gikan sa iya mga katungdanan."
Ginhatagan ni Emlyn sang saludo ang iya amay kag malig-on nga pag-uyat sang kamot, apang nakita niya ang bugal sa mga mata sang iya amay. Malakat na kuntani sia sang ginpunggan sia ni Prinsipe Arynout.
"Emlyn!." Nagsinggit sia. "Makahambal bala ako?"
Nagbalikid si Emlyn kag ginsinyasan sia nga magguwa sa tolda kag magkadto sa mas pribado nga duog.
"Huo, ano ina?" Gin-usisa ni Emlyn apang nagduda kon ano ang iya luyag.
"Wala, nakibot lang ako nga makita ka diri," siling ni Arynout.
"Ngaa, kay isa ako ka babayi?"
"Indi. Wala lang ako kabalo nga magaabot ka. Abi ko ang imo utod, pero isa ini ka makalilipay nga sorpresa. Himuon ko ang tanan nga kahigayunan nga makita ka."
"Sa pagkamatuod, wala man ako nagapaabot nga yari ako diri."
"Gani ginhatagan ka sang Marquis Eamon bilang imo buluhaton? Indi ini mahapos. Nabatian ko nga isa sia ka maayo nga lider." Nagbanabana si Arynout.
"Nagasiling ka bala nga indi ko ini masarangan?"
"Indi, basta mabudlay ini para sa bisan sin-o. Nagluwas ako sa imo sang una; Nahibaluan ko nga makapakig-away ka."
"Huo, bantayi ang imo tono, kay basi daugon ko ikaw sa atubang sang tanan."
"Batunon ko ang imo pag-abuso kon amo lang ina ang atensyon nga makuha ko sa imo."
"Atensyon ko, amo bala ina ang luyag mo?" siling ni Emlyn nga daw nagahampang.
"Huo, bisan ang mga lalaki nga ginpakamalaut nagakuha sing dugang nga igtalupangod. Mahimo nga mapatay ako, kag nagasiling ka nga luyag mo ako daugon. Oh, ang katawhan." Si Arynout nagpakuno-kuno nga nakasala.
"Dramatiko gid ina," siling ni Emlyn, nga nakahibalo nga nagayaguta lang sia, apang nag-upod.
"Nakabati ako sang huringhuring nga may paagi sa pag-amlig sa isa ka soldado gikan sa kamatayon sa inaway," siling ni Arynout nga nagapanguna.
"O, kag ano ina?"
"Siling nila ang halok gikan sa pinakamatahom nga dalaga antes sang inaway magaamlig sa isa ka kabalyero sa di-magkubos isa ka adlaw," siling ni Arynout.
"Ginhimo mo lang ina subong," siling ni Emlyn nga nagayuhum.
"Huo, pero ang pamangkot amo, nagmadinalag-on bala ini?"
"Isa yadto ka makaluluoy nga pagtinguha nga makakuha sang isa ka halok," siling ni Emlyn. "Amo ina kon ngaa indi ako makapati nga nagmadinalag-on ini." Nagduko sia sa paghalok sa iya.
Nakibot si Emlyn sa iya kaugalingon nga mangin madali sia mabiktima sa madamo nga mga lider nga malapit lang sa ila. Nahibaluan niya nga wala sia sing dapat ikahuya, subong nga yara sia sa iya gintuyo. Ang tanan nga mga tinuig nga nagalusot upod kay Lofn naghatag sa iya sang kulba sang ginadumilian. Ini nga halok nagdugay nga may amo man nga tension.
Daw wala natublag si Arynout sa sirkumstansya samtang ginaatake niya ang iya mga bibig kag baba gamit ang iya. Ginkugos niya sia kag gin-ipit sia sing suod, nga nagagawi nga daw ginatuyo gid niya ini subong ang katapusan nga halok nga ila ipaambit.
Ginhalokan sia ni Emlyn pabalik, ang iya lawas nagakatunaw samtang ginabatyag niya ang iya kainit. Ang ila natipon nga kahidlaw ginbuy-an, kag ang isa ka mahinay nga paghangos nagguwa sa iya mga bibig. Ang tagsa ka pagtandog sang ila mga baba isa ka malulo nga saad sang madamo pa nga magaabot. Isa ka hutik sang pakitluoy nga natago sa sulod sang iya mga hulag, nga nagatinguha para sa dugang pa.
Pareho nila nga nadakpan ang ila kaugalingon, nga nakahibalo nga indi sila mahimo nga madula sa tion. Ang sabor sang handum nagapabilin sa iya baba samtang ginatulok niya ang iya nagahandum nga mga mata.
"Nagpamensar ako." Si Arynout nagsugod sa pagsiling. "Wala pa kami sing gintalana nga adlaw sang kasal sa sining tanan nga tinuig. Ini nga pag-ilinaway nagapahunahuna sa akon nahanungod sa pagkamadasig sang kabuhi. Kon matapos na ini, sa banta ko dapat na kita magpakasal."
Sa pagpamati sa iya mga panghunahuna, ang mga mata ni Emlyn nagahumok sa pagpalangga. Ang pagsambit sang isa ka aktwal nga adlaw sang kasal, isa ka butang nga wala pa nila mapat-od, nagapakurog sang iya tagipusuon. Mabatyagan niya ang isa ka sinagol nga kakibot kag kakunyag nga nagahugas sa iya.
"Amo bala ina ang imo paagi sa pagpangabay sa akon nga pakaslan ka?" nagayaguta sia, ang iya tingog may diutay nga kadlaw.
"Sa banta ko dapat ko ini ginplano sing mas maayo kag ayhan nagpili sing mas maayo kag mas romantiko nga duog. Indi ako sigurado kon san-o ako makatigayon liwat sing kahigayunan."
"Indi ini ang setting sang sugilanon, sigurado ina. Indi bala dapat nga magluhod ka sa isa ka tuhod kag may singsing?"
"Huo, subong sang makita mo, maathag nga ginplano ko ini sing maayo. Gusto nga makuha ini sing husto." Siling niya, nga nagayaguta sa iya pagka-torpe.
Nagayuhum sia, nga nagapalibot sang iya mga mata. Gintusok niya sia sing mahinay sa dughan, ang iya tingog puno sang kataw-anan kag pagpalangga.
"Ayhan sa pila ka mga sugilanon, huo. Pero indi sa amon. Indi ko kinahanglan ang isa ka magarbo nga singsing ukon isa ka engrande nga buhat. Ang imo lang saad nga mag-upod kita, amo lang ina ang kinahanglan ko. Luwas pa, kon nakakuha ka sang isa tuhod kag ginhatagan ako sing singsing, mahimo nga nagkadlaw ako, nga nagahunahuna nga nagakumod ka."
"O, isa ako ka joke sa imo? Amo na bala ina?" Siling niya, nga nagahampang.
"Sa pinakamaayo nga mga paagi. Ginabaton ko. Kon matapos na ini nga inaway. Magpakasal kami dayon. Madugay na nga nagaabot ang kurbata. Wala ako sing makita nga rason nga maghulat."
"Nagaugyon ka bala bangod ginakabig mo ini nga indi malikawan ukon nga ginahunahuna mo gid nga ginahigugma mo ako?"
"Sa pagkamatuod, pareho. May daku gid ako nga pagpalangga sa imo. Samtang nagatigulang kami, naanad ako sa paghunahuna nga mangin asawa mo sa isa ka adlaw. Apang sining karon lang, nakapalambo ako sing matuodtuod nga mga balatyagon sang handum kag pag-ulikid sa imo. Wala ko ginakabig nga mamag-an ang amon kasal. Kon maglakat ako sa alagyan kag sa atubang sang bug-os nga kalibutan, himuon ko ini nga may kalipay sa akon tagipusuon."
"Kag pirme ko ginahandum nga mangin imo mahigugmaon nga kaupod, bisan halin sang bata pa kita. Kuhaon ko ang imo kamot nga may bugal kag pagdayaw. Sa subong, magatrabaho ako sa pagkuha sa imo sang singsing kag himuon ini sing husto." siling ni Arynout.
"Una, dapat kita magbalik sa aton mga katungdanan kag inaway. Ang tion para sa gugma kag mga seremonya magahulat para sa mas masanag nga mga adlaw. Sa malinong nga mga tion, ginahunahuna ko ang amon gugma kag ang halok nga amon gin-ambit subong nga adlaw." Gin-ako ni Emlyn.
"Ginahunahuna ko ikaw pirme. Bangod nahibaluan ko kon ano nga paraiso ang nagahulat sa akon, mangin mas maayo ako nga manugpakig-away kag mangin mas maisog ako. Tubtob sadto." Gin-uyatan sia ni Arynout sa hawak kag ginguyod sia pasulod.
Natunaw sia sa iya hakos, ang iya lawas nagahulma sa iya samtang ginaguyod niya sia palapit. Ang iya mga kamot nakakita sang ila dalan sa iya liog, nga nagauyat sa iya sing hugot, kag nanamian sia sang pamatyag nga yara sa iya mga butkon.
"Tubtob sadto," sulit niya, ang iya tingog mahumok kag puno sang saad. "Tubtob sa adlaw nga magtindog kita sing magkatupad, bilang bana kag asawa, atubangon naton ang bisan ano nga magaabot nga may kaisog kag wala nagabag-o nga pagpalangga."