Są fiszki z języków obcych, fiszki ze wzorami, więc dlaczego nie dla pisarzy...?
W zbiorze znajdziecie przygotowane przeze mnie fiszki z różnych obszarów literacko-językowych. Informacje weryfikuję zawsze na podstawie kilku różnych źródeł (SJP, orto...
Ups! Ten obraz nie jest zgodny z naszymi wytycznymi. Aby kontynuować, spróbuj go usunąć lub użyć innego.
Ze względu na zdolność przekazywania emocji znaki prozodyczne są bardzo atrakcyjnym wyborem dla piszących. Możemy dzięki nimi sygnalizować czytającemu, że poza słowami jest tam dodatkowe znaczenie.
Nawet bez dookreślenia w atrybucji dialogowej z przykładu na fiszce, jesteśmy w stanie powiedzieć, co czuje wypowiadający. Dzięki znakom wykrzyknienia odczytamy wzburzenie, a nawet wściekłość. Pytajnik sygnalizuje, że osoba mówiąca nie dowierza do końca temu, co się stało. Ale mimo to jest zdeterminowana, żeby "gagatkowi" nie uszło denerwujące zachowanie na sucho. Zaś wielokropek sygnalizuje "zapowietrzenie się" osoby ze wzburzenia oraz opuszczenie (być może niecenzuralnych w tamtej sytuacji) słów.
Bez tych znaków moglibyśmy ewentualnie domyślać się z kontekstu oraz układu słów w wypowiedzeniach, że coś tam się stało niefajnego dla mówiącego. Natomiast interpunkcja wydobywa niuanse wypowiedzi i wyraźnie je podkreśla.
Także wizualnie znaki te zwracają uwagę, bo to nie jest malutka kropka czy przecinek. Przez samo to tekst nabiera wrażenia głębi, staje się ciekawszy dla czytającego, bo przełamuje monotonię zdań kończonych kropką.
Ciekawym tematem jest zbieg (spotkanie się) znaków prozodycznych i znaków oddzielających. Z reguły opuszczamy kropkę stojącą na końcu zdania, jeśli planujemy postawienie tam znaku sygnalizującego emocje. Oczywiście o ile to nie jest kropka przynależąca do skrótu.
Natomiast w przypadku przecinka i średnika, to nieco bardziej skomplikowana sprawa... Ich obecność zależy od tego, jaką funkcję pełni zakończony znakiem prozodycznym fragment tekstu. Generalnie zalecane jest takie formułowanie zdań, by po znaku wyrażającym emocje zaczynać kolejne wypowiedzenie. Wtedy naturalnie nie głowimy się nad tym, czy przecinka użyć, czy nie, ale otwieramy kolejną wypowiedź, stawiając dużą literę. Tak jest najprościej.
Innym fenomenem jest używanie kilku znaków prozodycznych razem, by zaznaczyć bardziej złożone emocje albo podkreślić ich większą moc. Ale to temat na osobną fiszkę... 😉
