Lockdown with a Fan

XXII

Alas-tres pa lang ng madaling-araw ay gising na kami. We prepared ourselves at mayamaya pa ay nasa San Carlos Borromeo Parish na kami para sumama sa prusisyon na magmumula roon. Doon na rin namin na-meet sina Stephen at si asungot.

Daan-daang Ivatan ang kasama. May kani-kaniyang dalang rosaryo at kandila.

Noong lumabas na 'yung pari at sakristan ay nagsimula na rin ang prusisyon.

The procession ended in Diura Fishing village where the Holy Mass will take place. The altar boys converted a boat into a temporary credence table so the priest could place his things on top of that.

After one hour, the ceremony ended and we follow the priest as he goes to each fishing boats near the shore to sprinkle each of those with holy water. I think there are about fifty boats there.

"Shirley, nagugutom ka ba?" I offered her crackers.

She motioned her hand saying no. A frown showed on my face but I hide it so she won't see that.

•••

Nang mga alas singko na ng umaga ay sinimulan na 'yung Kapayvanuavanua. Nasabihan na rin kami na hindi puwedeng magbiruan, mag-picture, mag-usap tungkol sa walang katuturang bagay, at bawal magtanong habang isinasagawa iyon.

Mayamaya pa ay may dumating na apat na lalaking may buhat na kawayan. May baboy na nakatali ang kamay at paa roon.

Inihiga nila 'yung baboy malapit sa dagat. May dalawa pang lalaki na nagsimula nang magsiga ng cogon grass.

Nang nagsisimula nang sumikat ang araw ay tinaga na nila 'yung baboy sa leeg. Dinig na dinig pa namin ang pagpalahaw noon hanggang sa tuluyan na itong muling mawalan ng malay.

I could see the shock on Shirley's face. Gusto ko siyang lapitan pero nahawakan na siya ni Nick sa dalawang balikat. Shirley gave her a smile. I feel uncomfortable but I ignore it for the meantime. Nasa gitna kami ng seremonya.

May sinasabing chant 'yung leader habang nakaharap sa baboy at nakatalikod sa dagat.

"A makayapu du manuwa umdinaw am vayavayaten.. an mian mangwan a kadwan du lugar aya mana sadiawen na u lugar aya, am an angu angy na parinen, an kapaywuswus na kumaru am mununut siya.. nu vahaten nu nanma maytataw am chadima mana chapuhu am mian raherahet na, amn! peahen namen ava."

Uminom siya ng Ivatan wine na tinatawag na palek at pagkatapos noon ay pinainom niya ang lahat ng nandoon. Walang nakaligtas kahit mga bata. Dapat lahat e makatikim ng alak.

Sinunog na nila 'yung baboy at nilinis 'yung itim ng tubig-dagat. Hiniwa nila nang maayos 'yung baboy at maingat na kinuha 'yung atay. Sa atay nakasalalay ang kapalaran ng fishing season dahil doon sa mga litid nila ini-interpret ang kahihinatnan noon.

"Magiging masagana ang dagat." Tumingin ang leader sa paligid. "Ngunit hindi makahuhuli kahit sinuman."

Nagkaroon ng mahinang bulungan sa paligid. Maging kaming apat na magkakasama ay nagkatinginan din. Hindi ko alam pero iba ang pakiramdam ko noon.

Pagkatapos ng pag-iinterpret sa atay ng baboy ay pinutol nila 'yung kaliwang pata nito. May dalawang tao na dinala 'yun sa tabing-dagat malayo sa amin. We could see them utter a chant but we couldn't hear those anymore.

Nang matapos ang ritual ay inanyayahan kami sa bahay ng leader sa Diura fishing village. Bagaman halata sa mukha nila ang pagtataka ay tuloy pa rin ang selebrasyon sa pamamagitan ng pagluluto ng ibang parte ng baboy para ipakain sa buong komunidad. Parte kasi 'yun ng seremonya.

Ikinuha ko na si Shirley ng pinggan at ipinagsandok ko na rin. Pabalik na sana ako sa upuan pero nakita kong nakalapit na si asungot kay Shirley. May dala-dala ring pinggan. I can see her smile again and that smile is very different cause it reached her eyes.

My teeth gritted and my jaws clenched. I ended up giving the other plate to a woman who seems like having the same age as mine. She's a tall girl with white complexion, dyed hair, round face, chinita eyes, and has a good set of teeth. She's simple and beautiful.

"T-Thank you, Mark," she shyly said.

I was delighted. "Kilala mo ako?"

Hindi niya sinasalubong ang tingin ko. "Oo naman. Fan na fan ako ng Westlife. I'm Jenyssa Faye."

"Nice meeting you, Jennysa!" I reached out for her hand. "Oh, paano ba 'yan. Babalik na muna ako sa mga kasama ko ha?"

"S-Sige. Sana magkita ulit tayo."

I beamed a smile. "Oo naman. Maliit lang itong Batanes. Sigurado 'yan."

Matapos magpaalam nang maayos ay ipinihit ko na ang katawan ko pabalik. Pero hindi pa man ako nakahahakbang ay naabutan kong nakatingin si Shirley sa may gawi ko. Nang magsalubong ang mga mata namin ay agad niyang binawi ang tingin niya at muling bumaling kay Nick.

Hindi ko alam kung ano ang meron pero ipinagwalang-bahala ko na lang 'yun.