Delulu Diaries

Sakit ng paghihiwalay

Masayahin akong tao dati. Kahit anong problema, kahit gaano kabigat—kayang-kaya ko pa ring ngumiti. Parang wala lang. Lagi akong may kasamang halakhak, kahit minsan ay pagod na, kahit minsan ay may iniisip na masakit. Natutunan kong ilayo ang lungkot, itulak ang bigat ng dibdib palayo. Pero bakit ngayon? Bakit bigla na lang parang may bumalot na anino sa puso ko? Bakit tila iniwan na ako ng kasiyahan?

Siguro kasi siya ang dahilan ng mga ngiti ko noon—si Ajake, ang palaging kasama ng mga tawa ko, ang pumuno ng mga araw ko ng saya. Pero ngayon, siya rin pala ang magiging dahilan ng mga luhang dumadaloy sa mga mata ko. Ang sakit. Parang pinagsakluban ako ng langit at lupa, at hindi ko na alam kung paano ko iaangat ang sarili ko.

Humarap ako sa salamin, pilit na pinapakalma ang sarili. Hinayaan ko lang ang mga mata ko na magmasid, tingnan ang sariling repleksyon na halos hindi ko na makilala. Magang-maga ang mga mata ko, at ang pisngi ko, tila ba lumiit na sa kapayatan. Kung dati, kita ko sa mga mata ko ang ningning, ngayon ang nakikita ko na lang ay lungkot, pagod, at ang anino ng dating ako na ngayon ay parang alikabok na lang sa hangin.

Pilit akong ngumiti, kahit alam kong hindi totoo. Sinubukan kong ipakita sa sarili ko na kaya ko pa, na kaya ko pang bumalik sa dati. Pero kahit anong pilit, kahit anong pilit na ngiti ang gawin ko, hindi ko matakasan ang kalungkutan na bumabalot sa akin. Ang sakit.

“Dan, bumalik ka naman…” bulong ko sa sarili. Gusto kong bumalik sa dating ako. Gusto kong maramdaman ulit ‘yung saya na walang halong sakit. Gusto kong makita ulit ang sarili kong tumatawa, nang hindi kinakailangang itago ang sakit. Pero paano? Paano ako babalik sa dating ako kung pakiramdam ko ay iniwan ko na rin ang sarili ko noong nawala si Ajake? Parang isang bahagi ng pagkatao ko ang napunit at nawala na lang bigla.

Minsan, nagbabakasakali pa rin ako na darating ang araw na magigising ako at biglang magiging maayos na ang lahat. Isang araw na magbabalik ang mga ngiti ko, na tatawa ako nang walang bigat sa puso, na hindi ko na kailangang pilitin ang sarili ko. Pero parang isang pangarap na napakalayo, napakalabong abutin. Tila ba nilulunod ako ng bawat segundo, at habang naghihintay ako sa pag-asang iyon, pakiramdam ko'y unti-unti akong nawawala, unti-unti akong nauupos.

Parang hinihila ako pababa, pabigat nang pabigat ang dibdib ko. May mga gabing halos hindi ako makahinga, na para bang ang bawat paghinga ko’y isang pasakit, isang alon ng kirot na bumabalot sa akin. Paulit-ulit kong iniisip na magiging maayos din ang lahat, pero sa bawat pagdilat ko, walang nagbabago. Ang sakit ay nandoon pa rin—nananatili, tumitindi, tila ayaw akong pakawalan.

Ang bigat na, hindi ko na alam kung saan pa ako huhugot ng lakas. Pakiramdam ko’y wala nang natira. Pilit kong pinanghahawakan ang konting pag-asa, pero kahit iyon, dumudulas sa mga kamay ko, parang buhangin na unti-unti na ring nauubos. Ang sakit na ito... halos hindi ko na matanggap. Gusto ko nang bumitaw, pero natatakot akong wala nang babalikang sarili.

Kada oras, pakiramdam ko'y may kung anong unti-unting sumisira sa loob ko, kinakain ang lahat ng natitira kong lakas at sigla. Parang isang malalim na sugat na hindi gumagaling, ang sakit na ito ay nakaukit sa bawat sulok ng pagkatao ko, at hindi ko na alam kung hanggang saan ko pa kakayanin. Minsan, iniisip ko kung kaya ko pa bang tumayo sa harap ng salamin at makita ang sarili kong buo pa rin. Pero hindi ko na kayang tignan ang repleksyon ko. Minsan natatakot akong buksan ang mga mata ko at tanggapin na ang taong nasa salamin ay hindi na ako.

Parang isang malaking alon na paulit-ulit akong nilulunod, hindi binibigyan ng pagkakataon na makahinga. Isang masikip na lugar na hindi ko matakasan. Gusto kong bumalik sa dating ako, sa masayahing ako, pero parang sa bawat hakbang na pilit kong gawin, lalo lang akong nauubos. Alam kong nawawala na ako, at hindi ko kayang pigilan.

Pagod na ako. Pero mas matindi ang takot ko. Natatakot akong dumating ang araw na wala nang matira sa akin—wala na akong lakas, wala na akong dahilan. Takot akong magising isang umaga at malaman na ako’y tuluyan nang nawawala sa sarili kong sakit.

Alam kong hindi madali ang pinagdadaanan ko, pero bakit parang wala nang katapusan ang sakit na ito? Isang hapdi na hindi humuhupa, isang kirot na hindi nawawala. Parang ako na lang at ang sakit ang natitira sa mundo—walang ibang naririnig kundi ang sariling mga buntong-hininga, at ang bawat pagtibok ng puso ko na tila ba sinasaktan ako sa bawat pagdagundong nito.

Sa bawat pagdaan ng oras, parang lalo lang akong lumulubog sa lungkot na bumabalot sa akin. Parang may mga tanikala ang kalungkutan, at sa bawat segundo, lalo lang nitong hinihigpitan ang pagkakagapos sa puso ko. Hindi ko alam kung saan ako tatakbo o kanino ako sasandal. Kung minsan, gusto ko na lang sumigaw, na sana may makarinig, na sana may makatulong na bumigat ang hinagpis na ito.

Pero kahit anong sigaw ko, wala namang nakakarinig. Tila ba sa loob-loob ko lang ang pag-iyak na ito, isang tahimik na paghihirap na walang nakakakita. Kung dati ay kayang-kaya kong ngumiti at magtawa, ngayon para bang ang bigat ng bawat galaw, na para bang bawat kilos ay hinahatak pa lalo pababa. Nakakapagod, pero ang mas nakakatakot ay baka wala nang natitirang ako sa ilalim ng lahat ng lungkot na ito.

Iniisip ko kung hanggang kailan ko pa ito kakayanin. Parang paulit-ulit na ako sa isang bangungot na hindi ko matakasan, isang mundo ng sakit at kalungkutan na tila walang katapusan. Sa bawat paggising ko, hindi nagbabago ang bigat sa dibdib ko. Walang kahit na anong aliw o saya na makapagpawi ng hapdi. Ang dati kong mundong puno ng kulay ay unti-unting natatabunan ng dilim. Parang araw-araw, unti-unti akong nawawala sa sarili ko.

Napapaisip ako—paano kung hindi na nga ito mawala? Paano kung tuluyan na akong lamunin ng lungkot? Ang sakit na ito, minsan pakiramdam ko’y hindi na siya parte ng buhay ko; siya na ang naging buhay ko. Ang bawat segundo, ang bawat paghinga, nagiging pagdadalamhati. Wala na akong mahanap na dahilan para bumangon sa umaga, wala na akong makita sa hinaharap kundi isang ulap ng pangungulila at sakit.

Hindi ko na matandaan kung paano ngumiti nang totoo, paano tumawa nang walang halong kirot sa dibdib. Parang lahat ng saya na minsan kong naramdaman ay nalulunod sa bawat pagpatak ng luha, sa bawat buntong-hininga na dala ng pag-iisip sa nakaraan. Sinasabi ko sa sarili ko na kaya ko pa, na may dahilan pa para ipagpatuloy, pero sa kaloob-looban ko, isang tanong ang paulit-ulit na bumabalik: Hanggang kailan?

Minsan iniisip ko, ano nga ba ang saysay ng lahat ng ito? Ano pa ang natitira sa akin kung lahat ng dati kong kasiyahan ay nawala na? Ang sakit na ito ay hindi ko na yata kayang ipaliwanag sa ibang tao, hindi na kayang iayon sa kahit anong salita. Isa itong sugat na hindi gumagaling, isang hapdi na tuloy-tuloy na bumabaon sa akin.

Pakiramdam ko, bawat oras na lumilipas, mas nagiging estranghero ako sa sarili kong mundo. Parang wala na akong matakbuhan. Kung may makakita man sa akin ngayon, hindi nila malalaman ang tindi ng pinagdadaanan ko. Ako na lang ang nakakaalam, at natatakot ako sa araw na tuluyan akong mawala sa sakit na ito—na hindi ko na makilala ang sarili ko, na baka ang taong minsan ay puno ng saya ay tuluyan nang maglaho.

Sa likod ng lahat ng ito, gusto kong maniwala na may katapusan din ang sakit na ito, na may hangganan ang lahat ng paghihirap. Pero sa ngayon, habang tuloy-tuloy akong dinadala ng lungkot, ang tanong na bumabalot sa akin ay walang iba kundi: Hanggang kailan?