Het Corday Complot

H16: Monsieur Gouverne

'W-w-wat..' stamelde ik. De wereld om mij heen tolde, alsof ik werd meegesleurd in een hevige windhoos. Toen de waardin zag dat ik helemaal wit was weggetrokken bood ze me een vlug een stoel aan.
'Haal een glas wijn voor deze mademoiselle Antoinette!' had de waardin naar haar dochter geroepen.

Als een bange hond was het meisje naar een deur gesneld die aan het zicht werd onttrokken door een vaalrood gehavend stuk stof. Even later was ze met trillende handen terug gekomen met een glas rode wijn in haar dunne vingers geklemd.

'Marat. Waardoor is hij stervende?' vroeg ik de waardin met onvaste stem.

De waardin draaide haar hoofd, maar keek niet mijn richting op. Diep in mij borrelde een gevoel van teleurstelling op, want als het waar was dat Marat stervende was, dan zou ik mijn taak niet kunnen voltooien.

Het was opmerkelijk genoeg niet de waardin die op mijn vraag reageerde.
'Marat lijdt aan een ernstige huidziekte. God hebbe zijn ziel,' klonk een zware stem achter me. 

Ik had niet gezien dat er iemand achter mij stond en van schrik liet ik het glas wijn uit mijn handen vallen. Het glas spatte uit elkaar en de wijn verspreidde zich als een olievlek over de houten vloer.

'Antoinette!' blafte de waardin op een hysterische toon.
Wederom was haar ogenschijnlijk vriendelijke gelaat lang niet zo vriendelijk meer als in het begin van de ochtend.
'Haal een doek en een emmer warm water. En een nieuw glas wijn voor deze mademoiselle,' voegde ze daar met een sceptische blik op mij aan toe.

Ik draaide me om en zag dat een wat oudere man met een versleten koffertje nog geen pas van mij af stond. Hij had een voornaam uiterlijk en te oordelen naar zijn chique kleding behoorde hij tot de middenklasse.
'Het spijt me dat ik u aan het schrikken heb gemaakt mademoiselle. Mijn naam is monsieur Gouverne,' verontschuldigde hij zich beleefd. 'Maar zoals ik net al zei lijdt monsieur Marat aan een ernstige huidziekte,' herhaalde hij.  
In zijn stem klonk medeleven, waardoor ik wist dat hij wel een Jakobijn moest zijn. Ik was op mijn hoede en rechte mijn rug.

Marat is de titel monsieur nog niet eens waardig, dacht ik vol afschuw, maar desondanks zweeg ik afwachtend.

In de blauwe ogen van de oude man verscheen een trieste uitdrukking. 'Marat zal niet lang meer leven vertelde mijn collega vorige week. Hij bezoekt Marat wekelijks aan huis in de ... '

'Uw collega? Wat voor beroep oefent u uit als ik vragen mag?' viel ik hem ietwat onbeleefd en bot in de rede, terwijl ik een blik wierp op het versleten koffertje in zijn rechterhand.

'Ik ben arts mademoiselle,' zei hij geduldig, terwijl hij het hengsel van zijn koffertje met beide handen voor zich vastpakte als nederig gebaar.

'Het is bijna een zonde te noemen dat monsieur Marat niet meer in het openbaar verschijnt,' zei hij mistroostig.
'Ik vind het zo jammer dat u hem niet kan horen spreken, want als dat de reden is van uw bezoek aan Parijs kan ik me uw geschokte reactie indenken.'

Zowel schrik als opluchting vlogen me om het hart. 'Dus hij is gestopt met zijn politieke activiteiten?'

De waardin mengde zich onverwachts in het gesprek.
'U klinkt bijna hoopvol,' zei ze argwanend tegen mij. Onwillekeurig kreeg ik het gevoel alsof dit gesprek de verkeerde richting uit zou gaan als ik niet snel iets zou doen.

'Het is natuurlijk geen fijn gegeven dat hij zijn politieke activiteiten moet staken vanwege ziekte,' reageerde ik langzaam, mijn woorden zorgvuldig kiezend met een trieste ondertoon. 'Maar het zal voor Mar.. Monsieur Marat wel pijnlijk zijn om zijn werk uit te blijven oefenen en aangezien hij stervende is hoop ik dat zijn ziel snel vrede mag vinden.'

Wat mij betreft zou het beest tot in de eeuwigheid mogen rotten in de hel, maar op dit moment kon ik mijn gedachten moeilijk hardop uitspreken.Ik wist zeker dat Jehanne trost op mij geweest zou zijn, want volgens haar was ik niet in staat om te liegen. Ze had me net eens moeten zien.
Ondertussen had monsieur Gouverne een stoel gepakt en ongevraagd bij mij aan tafel gezet. Blijkbaar vond hij mij wel prettig gezelschap. Hoewel ik daar uiteraard anders over dacht gezien zijn slechte smaak als het op politiek aankwam.
'Daar heeft u gelijk in mademoiselle,' beaamde hij. 'Wanneer een ziel pijn heeft kan deze het best genade worden geschonken. Dat zal bijna elke arts het met u eens zijn. Monsieur Marat zal zijn politieke activiteit niet lang meer vol kunnen houden en veel van zijn werk wordt al overgenomen door assistenten.'

Ik nam nog een slok wijn uit het glas en veisde interesse voor het glas in mijn hand om mijn volgende vraag zo terloops mogelijk te stellen.
'Met welke politieke activiteiten houdt Marat zich dan nog wel bezig als ik vragen mag?'
De oude man leek zich van geen kwaad bewust en glimlachte beleefd, waardoor alle rimpeltjes in zijn gezicht van plek leken te veranderen.
'Monsieur Marat ontvangt dagslijks burgers, zodat zij de gelegenheid krijgen om beklag te doen. Monsieur Marat is zo vriendelijk om aanklachten van burgers in behandeling te nemen zodat zij weer met een gerust hart kunnen gaan slapen.'

Ik huiverde. Hoe vriendelijk was een man wanneer hij het recht dacht te hebben te beslissen over het leven en de dood van onschuldige mensen. Ongeacht de aanklacht.

'Ontvangt monsieur Marat elke burger?' vroeg ik aarzelend.
Er verschenen pretlichtjes in de blauwe ogen van de oude man.
'Laat me raden. U wilt iemand aangeven?'

Eerder voor eeuwig elimineren, dacht ik wrang. Ik voelde dat ik langzaam rood werd. Ik mocht niks laten blijken aan monsieur Gouverne, maar hoe kon ik daarin slagen als mijn gezicht zo rood werd als een biet?
Monsieur Gouverne hief zijn gerimpelde en met lever bevlekte handen defensief de lucht. 'Als u hier niks over kwijt wil zal ik hier over doorvragen mademoiselle.'

Hij boog zich naar zijn tas, haalde daar een klein stuk perkament, een potje inkt en een pen uit, en krabbelde iets op het papier.
Onopvallend gluurde ik onder mijn wimpers door om te zien wat er stond, maar dit bleek niet nodig te zijn, want monsieur Gouverne schoof het stuk perkament naar mij toe.
Zo te zien was het een adres.

'Als u monsieur Marat op wilt zoeken kunt u hem hier vinden. Simmone, zijn metgezel, opent normaal gesproken de deur en neemt de verzoeken in behandeling.'
Ik knikte goedkeurend. 'Dankuwel monsieur Gouverne Hiermee heeft u mij een heel groot gedeelte in de goede richting geholpen.'

Ik had het gevoel alsof er energie door mijn aderen stroomde in plaats van bloed. In tegenstelling tot Marat doodsteken bij de Nationale Conventie, zou hem vermoorden in zijn eigen huis mij wellicht de kans bieden om te kunnen ontsnappen. Ik zou terug gaan naar Caen en iedereen over mijn glorieuze daad vertellen. Daarna zou ik er altijd nog voor kunnen kiezen om alsnog naar Engeland te gaan. Maar aan de andere kant, als de autoriteiten mij te pakken zouden krijgen durfde ik te wedden dat ze me zouden gaan martelen. Ze zouden nooit geloven dat ik in mijn eentje alles op touw had gezet. Als ik Marat had kunnen vermoorden tijdens een bijeenkomst van de Nationale Conventie, dan was de kans dat ze me zouden martelen aanzienlijk kleiner. Zodra ik de fatale klap toegediend had, zou ik al lang in de kraag zijn gegrepen door enkelen radicale volgelingen van Marat die mij uit razernij zouden vermoorden. Maar in elk zou ik mijn taak volbrengen en dat was het belangrijkste. Mijn leven was niet langer nutteloos!

'Zo te zien kijkt u er erg naar uit om Marat te ontmoeten mademoiselle,' zei monsieur Gouverne goedkeurend.
Ik glimlachte. 'U hebt geen idee monsieur Gouverne.'