Liễu Ngọc Như cảm nhận được Cố Cửu Tư nhìn mình, nàng không khỏi ngẩng đầu, "Đã nghĩ xong rồi?"
Cố Cửu Tư thở dài, "Chưa. Ta định để triều đình viết giấy vay nợ bọn họ, mai sau triều đình sẽ hoàn trả. Nhưng bọn họ sẽ không tin."
Liễu Ngọc Như ngẫm nghĩ, chậm rãi nói, "Nguyên nhân khiến bọn họ không tin là vì hiện giờ chính Phạm Hiên lẫn Chu Cao Lãng cũng chẳng dám nói mình chắc chắn chiến thắng. Nếu bọn họ cho mượn tiền thì khi thua trận, ai trả nợ cho họ?"
"Ngươi nói đúng." Cố Cửu Tư gian nan cười. "Thật sự hết cách rồi."
"Vay tiền vẫn tốt hơn so với giật tiền." Liễu Ngọc Như thở dài, "Chí ít nếu Phạm Hiên và Chu Cao Lãng thắng thì sẽ có tiền cho bọn họ."
Cố Cửu Tư gật đầu, không nói gì thêm. Liễu Ngọc Như thấy hắn còn khổ não bèn buông bàn tính rồi nghiêm túc bảo, "Nếu muốn triều đình đời kế tiếp chấp nhận món nợ này thì nó không thể chỉ đơn thuần là món nợ mà phải là phương pháp giúp quốc gia ổn định tài chính. Triều đình đời kế tiếp cần hoàn trả nợ đời trước mới có thể tiếp tục hình thức kinh doanh này. Biến triều đình trở thành người vay nợ, có vay có trả thì mượn tiền người ta sẽ dễ hơn."
Cố Cửu Tư chăm chú nhìn Liễu Ngọc Như, nàng giải thích, "Đối với thương nhân, nếu không chỉ thu được lợi ích từ triều đình mà còn có thể kiếm tiền theo cách khác thì mới là sự bảo đảm gấp đôi. Ví dụ như nếu được mua bán món nợ này thì thương nhân sẽ có biện pháp kiếm tiền. Tuy nhiên, muốn mua bán một món đồ thì nó nhất định phải có giá trị mua bán trong mắt mọi người. Một món nợ mà chưa chắc được hoàn trả," Liễu Ngọc Như gượng cười, "sao đủ sức khiến số đông tin vào giá trị của nó?"
"Trước đây ta từng chứng kiến một việc."
Cố Cửu Tư đột nhiên mở miệng, Liễu Ngọc Như đưa mắt nhìn hắn. Cố Cửu Tư xoay tròn cây bút trong tay, người dựa vào cây cột bên cạnh, dáng vẻ cà lơ phất phơ, "Khoảng ba, bốn năm trước, người ở sòng bạc bảo có một thương nhân chuyên cho vay nặng lãi. Hắn thân thiết với quan phủ, quan hệ với Tào Bang cũng tốt. Đưa hắn một trăm văn tiền thì mỗi tháng thu được năm văn; không kiếm mà vẫn có tiền. Hơn nữa hắn còn đề ra phí bằng hữu thân thích; nếu ngươi dẫn một người lại đây nộp một trăm văn tiền, hắn sẽ cho ngươi một văn tiền. Thế là mọi người đua nhau đưa bằng hữu thân thích tới. Ban đầu mọi người không tin, nhưng tháng nào người xung quanh cũng được phát tiền nên bọn họ dần dà cũng nộp tiền cho hắn. Ta nhớ rõ chưa đầy một năm, những người ta quen biết đều góp tiền, ai cũng trông chờ khoản tiền được hoàn trả trong tương lai."
"Sau đó thì sao?" Liễu Ngọc Như vội hỏi.
Cố Cửu Tư cười cười, "Đến một ngày kia, người này đột nhiên biến mất."
Liễu Ngọc Như ngẩn người, Cố Cửu Tư nói tiếp, "Hắn vốn không cho vay nặng lãi, Dương Châu hồi ấy giàu có, làm gì có nhiều người đi vay tiền như vậy. Tiền trong tay hắn từ lâu đã vượt qua số tiền mà người Dương Châu muốn mượn."
"Ý ngươi là, muốn bán một món đồ thì không nhất thiết bản thân nó phải có giá trị?"
"Phải." Cố Cửu Tư gật đầu, "Đầu tiên dĩ nhiên phải xem giá trị của món đồ. Nhưng tương lai có thể bán nó hay không thì phải xem mọi người đánh giá khả năng kiếm tiền của nó. Một khi dân chúng tình nguyện buôn bán món nợ, khi mà ai ai cũng dùng nó kiếm lời, sợ là có thay đổi hoàng đế cũng tuyệt đối không chặt đứt nổi công cuộc buôn bán này."
YOU ARE READING
1
General FictionTrường Phong Độ, đăng để đọc offline, chưa xin phép bạn edit https://sunrises6.wordpress.com/ngon-tinh/truong-phong-do/