Oorlog om de Parel - BOEK 2

5) Stuurfout.

Martijn en de kapitein vulden hun tijd met tegen elkaar te praten, lessen te volgen en op dek bevelen geven. Of dat laatste was toch meer werk voor de kapitein. Hij had de bemanning pijnlijk duidelijk gemaakt dat naar Martijn geluisterd moest worden of de consequenties zouden groot zijn.

Martijn moest steeds langer aan het roer staan met de raad om zo weinig mogelijk hulp te vragen. Al doende leert men, was het motto van de kapitein.

"Kapitein kijk" en Martijn wees naar bakboord. Voor hen doemde een ander schip op. Martijn telde twee grote masten. Het schip was mooi opgetuigd. Overal hingen vaandels en vlaggen.

"We halen hem wel in. De parel is veel sneller en schijnbaar hebben we minder ballast aan boord."

Martijn voelde zijn hart sneller slaan toen de vlag van de V.O.C. voor hem wapperde. Vlaggen van Het Vereenigd Koninkrijk der Nederlanden. Oranje vaandels. Hij kon de schoonheid niet op. Martijn hield ervan maar de kapitein had elke vlag verboden.

Toen de schepen langszij gingen werd op de Parel de bel geluid. Op de tweemaster stonden matrozen aan de reling en ze zwaaiden naar de bemanning van de Parel. Die Hollanders herkenden hun schip.

Martijn werd nog enthousiaster toen er een tweede schip voorbij voer. Een Hollands fregat voer achter het VOC schip.

Fregatten zijn snelle zeilers met rechte ra's en een licht gewicht. Ze kunnen echter weinig ballast meedragen buiten hun 44 kanonnen. Deze schepen varen meestal mee om de grotere spiegel- en koopvaardij schepen te beschermen en konden zelfs deelnemen in het linievaren. Een zeldzaam gebruikte techniek om maritieme oorlogen uit te voeren.

Het schip was opvallend veel witter geverfd dan de standaard houten masters en spiegel schepen. De rood wit blauwe vlag stak er fel tegen af. Op dat schip werd de bel geluid gevolgd door de bel van de Parel.

"Martijn. Welkom terug in Zuid Afrika."
Dat was Martijn al bijna vergeten. Dit is heel lang zijn thuisland geweest.

De hoeveelheid schepen werd groter. De afstand tot de kust kleiner. En toen gebeurde er iets dat Martijn nog nooit gevoeld had.

Het schip trilde en kraakte in al haar voegen. Hout kraakte hulpeloos ergens beneden. Martijn greep naar de reling die verhinderde dat men van de brug afvalt. De kapitein verloor zijn evenwicht en deed drie stappen achteruit alvorens hij met zijn hand tegen de muur zijn evenwicht hervond. De eerste stuurman draaide als een gek aan het roer. Het schip bleven trillen en kraken. De zeilen trilden onheilspellend en touwen slingeren tussen de masten.

De bemanning op dek rende door elkaar. Starend over de reling. Bakboord en stuurboord afwisselend. Ook de kapitein stormde naar de reling en keek langs bakboord zijde naar buiten. Martijn zag hem rood aanlopen.

"Zandbank!" brulde hij.
"Iedereen naar het ruim!" controleer de volledige romp. Gooi desnoods ballast van boord!!!"
Martijn besefte nu pas deftig wat er gaande was. De Parel stopte met trillen en lag plots volledig stil, terwijl overal om hen heen nog water lag. De Kaap maakte haar reputatie heerlijk waar.

Voorzichtig waagde hij een blik over de reling. Oplichtend in de vroege middagzon lag een gigantische zandbank. Op sommige plaatsen maar een meter onder de zeespiegel.

"Hozen mannen! Hozen!"
Dat was de stem van de kapitein. Een minuut later al kwamen de eersten met emmers en ballast naar boven. Drie matrozen begonnen met grote zakken zout te sjouwen en wierpen ze één voor één over de reling. Al snel werden ze gevolgd door anderen.

Zakken zout, suiker, koffie, lege houten kisten, gepekelde vis en zelfs kanonskogels moesten eraan geloven. Waarschijnlijk was de kapitein aan het uitrekenen wat ze financieel het best konden missen. Het duurde een tijdje maar uiteindelijk moesten zelfs de kratten alcohol eraan geloven. Bagage dreef op het water.

Sam probeerde flessen alcohol te verstoppen tussen touwen en in lege touw vaten.

Martijn liep de trap af.
"Sam! Al die troep moet overboord!" Sam protesteerde licht. Martijn nam de flessen die hij nog in zijn armen had af en wierp ze persoonlijk over de reling.
"Al de rest ook tegen dat ik terug kom!"

Hij was verbaasd over zijn woede en zorg om het schip. Een drietal matrozen kwam bovendeks en liepen de brug op. Ze klommen op de spiegel, wat een gevaarlijk werk kan zijn en staarden naar beneden. Plots begonnen ze vreugde kreten te slaan.

"Het roer is ongeschonden!"
Martijn voelde de vreugde. Meer en meer ballast ging overboord. Onverwacht draaiden de voorsteven naar stuurboord. Opnieuw keek hij over de reling. De Parel nu de kiel minder diep in het zand lag en draaide nu stuurloos weg van de zandbank.

Martijn spurte naar het roer en greep de steken. In het wild begon hij het roer te draaien. Hij wilde het schip weg draaien van de zandbank. Stuurboord dus. Martijn voelde het schip terug kraken. Rechts was dus geen uitweg.

"Zet het grote zeil bij!" brulde Martijn.
"We gaan rechtdoor."

Het bevel werd wat traag opgevolgd omdat de ervaren bemanning geen bevelen wilden van een groentje maar het zeil werd toch bijgezet en door de zware winden die rond de Kaap waaien wonnen ze snelheid. Het kraken minderde en het schip gleed van de zandbank af. De kiel zakte onmiddelijk een meter of wat terug naar beneden.

Met volle snelheid gleed de Parel naar de haven. De tweede stuurman kwam naar boven en nam het roer over. Behendig stuurde hij de Parel de Kaap in.

Onmiddellijk konden ze een dok in varen. Ze moesten het alleen nog extra vol pompen. Een retourschip hadden ze immers niet verwacht.
Vloekend kwam de kapitein naar boven nu ze weer in veiligheid waren en nadat hij keek naar de enorme ketting aan ballast en bagage die deels op het water dreef.

"Waar is die vervloekte stuurman?!"
Terwijl de matrozen, die langzaam weer naar boven kwamen schunnige beledigingen riepen kwam de stuurman naar voren.

Martijn zag de bange stuurman. Adrenaline gierde door zijn lijf. Die man leeft geen uur meer. De dikke Spanjaard viel erg op tussen de veel magerdere matrozen.

"Een kogel. Ik wil een kogel!" brulde de kapitein uitzinnig van woede.
Een matroos droeg met veel moeite de kogel naar dek. Met trillende handen werd de ketting aan het been van de stuurman gebonden.

"Sleutel overboord!"
Zo gezegd zo gedaan. Sleutel weg.
De plank werd over de reling gelegd. Dit had de kapitein nog al laten doen, anders hadden de matrozen dit niet zo goed geweten.

De kapitein ging voor de plank staan en trok met bruusk geweld zijn geweer.
"De plank op!"

En ook hier werd weer gehoorzaamd.
"Tien seconden om je te bevrijden. Start!"
De bemanning telde luidop terwijl de stuurman in alle ellende aan de kogel, de ketting en het slot prutste. Allemaal zonder resultaat.

"Drie, twee, EEN!"
Het publiek brulde van uitgelatenheid.
De stuurman sloot zijn ogen en wachtte op het schot. De kapitein besloot op het laatste moment echter niet te schieten.
De ogen gingen weer open.
"We gaan het anders doen..."

En zonder pardon duwde hij de kogel van de plank af met zijn voet. Gillend viel de kaper en ex-stuurman van de plank af. De kogel trok hem de dieperik in. Zonder aarzelen schoot de kapitein een laatste keer het water in om zeker te zijn dat hij dood is.

"Ik laat niet met mij of mijn schip sollen! Aan het werk! Het plezier is gedaan!! Ik ben al blij dat er toch nog een stuurman bekwaam genoeg was om ons het kapseizen te besparen."

Het dok was ondertussen vrij en de kapitein zelf stuurde het schip erin. Het water liep langzaam weg en het schip kwam droog te liggen. Het water in het ruim sijpelde langs de gaten in de romp weer naar buiten.

"Dit gaat me zo ellendig veel geld en tijd kosten" zei de kapitein sip.
Martijn vond de kapitein nu zieliger dan wijlen de eerste stuurman.
Voorzichtig nam hij de hand van de kapitein beet.

---

Foto: Fregat 'De Rotterdam op de Maas voor Rotterdam' door Nicolaas Baur. 1807

Zalig stukje om te schrijven.
Stem alsjeblieft.