Zit je met je handen in je haar omdat je niet weet hoe je verder moet met je verhaal? Twijfel je over de grammatica en spelling die je hanteert? Of wil je gewoon je schrijfkwaliteiten beter ontwikkelen? Kijk dan niet verder, want Nette komt je te hu...
Dit is een tip voor mensen die bezig met het herschrijven van hun verhalen en een diepere betekenis aan hun schrijfsels willen geven. Dit is erg meta, met andere woorden. Sla dit gerust over als je geen fut wilt verspillen aan pietluttige details. Of haak gerust af als Nette met moeilijke woorden begint te strooien. Spoiler: dit gaat veelvuldig gebeuren in deze uitleg.
Deze afbeelding leeft onze inhoudsrichtlijnen niet na. Verwijder de afbeelding of upload een andere om verder te gaan met publiceren.
Frequentie is niets meer dan hoe vaak iets - X - in een tekst of verhaal wordt vermeld. Om het ingewikkelder uit te leggen, hierbij de mooie definitie van mijn professor literatuurwetenschap:
"frequentie is de relatie tussen het aantal keren dat een gebeurtenis plaatsvindt en het aantal keren dat zij wordt beschreven of vermeld in de tekst"
Heel mooi, Anneleentje, maar wat is het nu precies? Hoe herkennen we frequentie als lezer in een verhaal?
Frequentie kan voorkomen op drie manieren.
De allereerste manier is de singulatieve vertelling, of iets wat één keer gebeurt wordt ook één keer verteld. Gebeurtenis X komt één keer aan bod en wordt ook één keer aan bod in de vertelling.
Dit kan heel simpel zijn, zoals "Sneeuwwitje beet in de appel en stierf." Dat wordt letterlijk één keer verteld in het sprookje en gebeurt in het hele verhaal ook één keer. Het kan ook ingewikkelder.
Stel je voor dat je personage in Antwerpen woont, vlak bij de Nationalestraat, waar om elke vijf minuten een tram voorbij dendert. Elke keer dat je personage iets zegt in je verhaal en er dendert een tram voorbij, vermeld je dat ook in je verhaal.
"Weet je wat," zei Charles-Michel, terwijl er een tram voorbij denderde. "Ik wil helemaal niet -" Er reed weer een tram voorbij. "dat je vandaag spaghetti voor me maakt." Hij legde zijn bestek terug op tafel. Nog een tram reed met piepende remmen voorbij. "Ik had graag lasagne gehad."
Je ziet, het leest helemaal niet lekker.
Soms wil je een belangrijke gebeurtenis, zoals Sneeuwwitje die in de appel bijt en sterft, meerdere keren herhalen in je verhaal, zodat je lezer deze belangrijke gebeurtenis niet mist. Dat is de repetitieve vertelling, waarbij één gebeurtenis - het opeten van de appel en het doodgaan - meerdere keren wordt voorgesteld in het verhaal. Het meest interessante hiervan is als je met verschillende stijlen of verschillende vertelstandpunten werkt, waardoor de lezer telkens nieuwe informatie van dezelfde gebeurtenis meekrijgt. Een klassiek voorbeeld van een repetitieve vertelling is de vorm van de flashforward als proloog, die later in het verhaal nog een keer wordt verteld en nu een volledig nieuwe invulling krijgt.
De derde vorm van frequentie is tenslotte de iteratieve vertelling, waarbij een reeks van gelijkaardige incidenten in één keer wordt verteld. De meest voorkomende begint waarschijnlijk in de vorm van "Elke ochtend stapte hoofdpersonage Pieter-Jan in de douche". Natuurlijk hopen we allemaal dat Pieter-Jan zich elke dag doucht, maar als lezer hoeven we natuurlijk niet elke keer dat Pieter-Jan 's ochtends de douche instapt (wat dan een singulatieve vertelling zou zijn - kijk eens hoe slim we al kunnen doen), te lezen.
Er is één heel bekend voorbeeld van iteratieve vertelling dat ik jullie niet wil onthouden, aangezien het zo'n literatuurklassieker is. "Longtemps je me suis couché de bonne heure", uit het meesterwerk van À la recherce du temps perdu van niemand minder dan Proust. Ons hoofdpersonage gaat immers al een lange tijd vroeg naar bed, maar het wordt maar één keer vermeld. Valt het jullie ook op dat de iteratieve vertelling een samenvatting is van iets dat meerdere keren in de geschiedenis van je verhaal is gebeurd?
Wat je zeker moet onthouden:
- frequentie is leuk maar niet noodzakelijk
- hoe belangrijker een gebeurtenis in je verhaal, hoe vaker je hem kan vermelden
- herhalingen zijn leuk vanuit verschillende standpunten omdat je dan nieuwe informatie geeft.
