Dit is speciaal voor Annenieme en iedereen die de andere drie perspectieven van Norman Friedman wilt weten. Dit zijn de meest gebruikte in literatuurwetenschap, hoewel er verschillende mensen zijn die kritiek hebben en dus iets anders gebruiken, zoals de term focalisatie, maar eigenlijk is dat gewoon een andere naam voor hetzelfde beestje.
Voor de mensen die niet van theorie houden: sla dit over, tenzij je wilt uitpakken op feestjes.
1. Editorial omniscient narrator (EON): dit is een alwetende verteller die buiten de fictieve gebeurtenissen staat en dus eigenlijk commentaar geeft op wat de personages doen en eigenlijk alles in zijn totaliteit beschrijft. Hij praat niet over zijn eigen ervaringen en hij is geen personage in het verhaal. Vergelijk het met je opa die je een cowboy-verhaal vertelt. Dan is opa de EON. Let wel op: deze wordt altijd een hij-verteller genoemd, ook al spreekt hij soms de lezer aan met ik: "Ja, beste lezer, ik vind ook dat Conway een idioot is, maar ja, hij vroeg toch Lila uit op een date naar de dierentuin terwijl ze bang is van zowat alle dieren. Stomkop." Hij evalueert dus: Conway is een idioot.
2. Neutral omniscient narrator (NON): dit is een alwetende verteller die ook buiten de fictieve werkelijkheid staat, maar in de plaats van EON, geeft hij geen commentaar. "Conway vroeg Lila uit op een date naar de dierentuin. Lila is al sinds haar kinderjaren bang voor zowat alle dieren die er op de planeet Aarde leven." Deze kan ook de ik-verteller worden (Ik ga jullie dit verhaal vertellen bla bla bla).
3. MSON (zie vorige hoofdstuk)
4. SON (zie vorige hoofdstuk)
5. Camera-eye mode of dramatic mode: dit is de extreemste manier van showing (showing en telling ga ik later nog behandelen). Er is geen verteller aanwezig, maar het lijkt alsof een camera de fictieve werkelijkheid registreert. Iemand die bekend staat om deze techniek, is Ernest Hemingway in zijn (kort)-verhalen. Het is een goede manier om suspense om te wekken.
6. IW (zie vorige hoofdstuk)
7. IP (zie vorige hoofdstuk)
Wat je zeker moet onthouden
- Friedman houdt van ingewikkeld
![](https://img.wattpad.com/cover/114190250-288-k222106.jpg)
JE LEEST
schrijftips met Nette
RandomZit je met je handen in je haar omdat je niet weet hoe je verder moet met je verhaal? Twijfel je over de grammatica en spelling die je hanteert? Of wil je gewoon je schrijfkwaliteiten beter ontwikkelen? Kijk dan niet verder, want Nette komt je te hu...