...en de engel sprak Duits.

21. De engel op het slagveld.

Liesl had geen idee hoelang ze, op de koude vloer van de gang gezeten had. Ze voelde, terwijl ze haar hoofd nog steeds verborgen hield, hoe er iemand naast haar kwam zitten en een arm om haar heen sloeg.
"Gaat het een beetje, Liesl?" vroeg Maria, terwijl ze haar collega en tevens beste vriendin een kroesbeker met hete koffie aanreikte. Met rood behuilde ogen nam Liesl de beker aan.
"Dit is me nog nooit overkomen." snikte ze ontroostbaar. "Nog nooit eerder heb ik zoveel medelijden met een soldaat gehad. Ik kon gewoon horen hoe deze jongen om hulp smeekte, ook al kwam er geen woord over zijn lippen." Nog steeds rolden er tranen over haar wangen. "Ik kon zijn pijn, angst en radeloosheid voelen. Ik ben bang, Maria. Bang dat deze jongen de avond niet zal halen." Voorzichtig nam Liesl een slokje van haar hete koffie. Maria keek haar vriendin aan, verwachtingsvol wachtend op dat ene woord wat Liesl steevast zei, wanneer Maria haar een opkikkertje gaf.
"Lekker." glimlachte Liesl door haar tranen heen. Maria zoende haar vriendin op haar voorhoofd en stond op.
"Misschien wordt het je allemaal wat teveel." zei Maria meelevend. "Misschien wordt het ons allemaal wel teveel. Wat de jongens in de loopgraven meemaken is niet mis, Liesl. Die krijgen het daar behoorlijk voor hun kiezen. Maar hier, hier in het Feldlazarett, Liesl, hier zie je pas werkelijk de gruwelen van de oorlog." Maria reikte Liesl de hand, en hielp haar vriendin opstaan.
"Misschien moesten we maar eens een paar weekjes vakantie nemen," lachte Maria, "gewoon even weg van dit alles, deze ellende. Lekker twee weekjes naar huis. Naar onze families in Duitsland." Liesl lachte door haar tranen heen bij het horen van het grappige, maar absurde voorstel van de hoofdverpleegster. "Vakantie, hoe verzon ze het?"
"Mooi," grinnikte Maria, terwijl ze enkele losgeraakte, ravenzwarte lokken terug onder haar witte hoofdkapje stak, "dat is weer de Liesl zoals ik haar het liefst zie. En wat die Engelse soldaat betreft, het is blijkbaar een sterke knul, die komt er vast wel bovenop."

In de operatiekamer vochten de artsen op dat moment voor Lloyd's leven. Doordat hij veel bloed verloren had, durfden de artsen hem niet onder narcose te brengen. De operatie was daardoor voor Lloyd, ondanks de toediening van morfine en het feit dat hij buiten bewustzijn was, erg pijnlijk. Volgens dokter Schmidt te pijnlijk, zodat hij voorstelde om Lloyd alsnog te verdoven door middel van ether. Dokter Müller vond het te riskant, maar zag ook wel in dat Lloyd, zonder narcose, te onrustig zou zijn en geen kans had om de operatie te overleven. De arts uit Berlijn stemde daarom, zij het met enige tegenzin, in. Haastig plaatste dokter Müller het verdovingskapje over de neus en mond van Lloyd en besprenkelde het met de verdovende vloeistof. Niet lang daarna werd Lloyd al een stuk rustiger en kon het chirurgisch team ongestoord verder werken. Het lukte de artsen om de laatste bloeding te stoppen. Lloyd's huid was grauw geworden door het bloedverlies en om ervoor te zorgen dat hij niet alsnog, aan de gevolgen van shock, onder de handen van de artsen zou sterven, onderging Lloyd in allerijl een bloedtransfusie. Het kostte het team weinig moeite om de achtergebleven kogel uit zijn schouder te verwijderen. De verbrijzelde knie werd niet behandeld. Deze zou uit zichzelf moeten helen. Ruim twee uur later werd Lloyd overgedragen aan Maria. Terwijl ze Lloyd voor verdere verzorging wegbracht, feliciteerden de twee artsen elkaar. "Een huzarenstukje, Herbert", zei dokter Schmidt trots tegen zijn collega, "ik heb nog nooit meegemaakt dat een patiënt in zo'n conditie een dergelijke operatie overleeft." Dokter Müller knikte instemmend. "Hij is er nog niet, Max. Laten we hopen dat die jongen geen infectie oploopt. Dat zal hem zeker fataal worden." Max Schmidt lachte. "Hij is bij Maria en Liesl in goede handen. Een betere verpleging kan ie zich niet wensen." Daar kon dokter Müller weinig tegenin brengen. En terwijl de instrumenten in de operatiezaal werden vervangen, werd de volgende patiënt alweer binnen gebracht. "Kom Max," verzuchtte dokter Müller, "werk aan de winkel."

"En...?" vroeg Liesl aan Maria, "hoe is 't met 'm?" Liesl bekeek de Britse patiënt terwijl Maria hem naar de ziekenzaal bracht. "Hij heeft enorm veel geluk gehad, Liesl." Maria keek haar beste vriendin met een serieuze blik aan. "Zijn galblaas werd geraakt, maar zijn lever was gelukkig nog intact." Liesl slaakte een zucht van opluchting. "Dat betekent," ging Maria verder, "dat er gal in zijn bloedbaan is gekomen. Dat kan zijn organen aantasten, zodat het alsnog verkeerd met deze jongen kan aflopen. Als hij geluk heeft, zal de lever de functie van de galblaas overnemen en zal ie, na een periode van revalidatie, weer zo goed als de oude worden." "Dan moeten we ervoor zorgen dat ie geen infectie oploopt." zei Liesl beslist, terwijl ze met een bedroefde blik, vol medelijden, naar Lloyd keek, die in diepe rust was. Onbewust streek ze met haar hand over de verhitte wang van haar patiënt, waarna ze aan zijn voorhoofd voelde. Maria had het idee dat Liesl's aanraking niet alleen uit medische interesse bestond. Het was een aanraking waar oprechte liefde en medelijden vanuit leek te gaan. Maria wist niet goed wat ze hiervan denken moest. Het getuigde niet van een professionele houding en was daarom niet toelaatbaar. Maar omdat Maria eraan twijfelde of ze Liesl's aanraking wel juist had geïnterpreteerd, besloot ze om haar beste vriendin er, vooralsnog, niet op aan te spreken.