...en de engel sprak Duits.

35. Tussen fatsoen en hartstocht.

De gewonden kwamen het lazaret nu onafgebroken binnen stromen. Zowel Duitse als Britse patiënten vulden de bedden van de ziekenzalen sneller dan de artsen en verpleegsters hen lief was. De chirurgen maakten overuren. Er waren dagen dat ze twintig uur per dag, onafgebroken, doorwerkten. De Britse doorbraak bij Thiepval zorgde ervoor dat het verplegend personeel in het lazarett, handen tekort kwam. Toch was er geen enkele patiënt, die de verpleegsters en ziekenbroeders, over de enorme drukte, had horen klagen. Er werd uiterst efficiënt gewerkt, volgens een vaste structuur. De gewonden werden, zo gauw ze binnen werden gebracht, direct door een aantal artsen in verschillende categorieën ingedeeld. De lichtgewonden werden meteen opgelapt en terug naar het front gestuurd. De zwaargewonden werden verbonden of, als de verwondingen dat vereisten, geopereerd. Diegene die zonder risico op overlijden, vervoerd kon worden, gingen per ambulancetrein, naar een lazarett dat verder van het front lag, of naar één dat zelfs in Duitsland lag. Gewonden die er zo ernstig aan toe waren, dat het vast stond dat zij zouden komen te overlijden, werden naar één van de, haastig opgezette tenten in de achtertuin van het lazarett gebracht. Daar waren een aantal aalmoezeniers druk bezig met het toedienen van de laatste sacramenten en boden de stervenden nog enige troost. Verzorging van hun verwondingen werd hen niet meer geboden. Aanvankelijk werd er hen, in een te ruime hoeveelheid, morfine toegediend, om het sterven te vergemakkelijken en te versnellen. Toen de morfinevoorraad tot een alarmerende hoeveelheid geslonken was, werd dat de stervende soldaten ook nog onthouden. Liesl kwam niet graag in die tenten. De gewonden kermden hier luider en het leek alsof hun wonden harder stonken. De dood waarde hier duidelijk rond en koos iedere tien minuten een slachtoffer uit.

Liesl bracht Karl een kort bezoek. Ze zou het de komende dagen nog drukker krijgen dan ze het nu al had en ze was bang dat er helemaal geen tijd meer overbleef om bij Karl langs te gaan.
"Ik heb een brief van mamma gekregen," begon Liesl. "Ze laat weten dat ze heel blij waren met de Kinine die ik hen gestuurd had. Het gaat met Hanna inmiddels een stuk beter en zal er waarschijnlijk wel bovenop komen." Karl keek opgelucht.
"Schreef ze ook nog iets over Lloyd?" Karl was verbaasd geweest, toen Liesl hem had verteld dat Lloyd niet in haar brief vermeld zou worden.
"Mamma schrijft dat pappa's mening over Lloyd niet veranderd is. Ondanks de kinine, die ik naar huis heb opgestuurd, vindt hij dat ik de relatie met Lloyd moet verbreken." Liesl zuchtte moedeloos.
"Vind je dat ik met ze moet gaan praten?"
"Praten?" vroeg Liesl, "schrijven, zul je bedoelen?"
"Dokter Weber is vanmorgen bij me langs geweest. Hij vind dat mijn wond goed geneest en dat ik voor revalidatie in aanmerking kom. Ik ga binnenkort naar huis." Karl liet het nieuws even op Liesl inwerken.
"Dat betekent dus dat je het lazarett gaat verlaten." zei Liesl bedroefd. Karl knikte heftig.
"Ja, en dat allemaal door jouw goede zorgen, Liesl," Karl keek zijn zuster blij aan, "en natuurlijk die van Maria." haastte hij zich te zeggen. Liesl keek zwijgzaam voor zich uit.
"Ben je niet blij voor me?" vroeg Karl.
"Natuurlijk ben ik blij voor je, Karl." zuchtte Liesl, "ik vind het alleen jammer dat ik straks niemand heb om over thuis te praten."
"Je kunt me natuurlijk altijd schrijven, Liesl." Karl wist dat Liesl veel behoefte had om met hem te praten. Zeker nu Paul weer opgedoken was. Ze had haar hart tegenover haar broertje gelucht, die alles behoorlijk nuchter had opgevat.
"Je hoeft helemaal geen keuze te maken, Liesl," was het advies van Karl geweest, "vertel ze gewoon allebei dat je wat meer tijd nodig hebt om alles goed te overdenken, dat je alles even moet laten bezinken. In de tussentijd kan er nog van alles gebeuren wat invloed op de situatie zou kunnen hebben." Liesl had de daaropvolgende knipoog van haar broertje niet begrepen, maar hij had wel gelijk dat ze een eventuele beslissing niet te overhaast moest nemen. Diep in haar hart wist Liesl echter dat haar besluit eigenlijk al vast stond.

De gewonden bleven alsmaar binnenstromen. Van een paar nieuwe Britse gewonden, hoorde Lloyd dat het Britse leger een nieuw soort wapen had ingezet. Het was in Engeland in het diepste geheim ontwikkeld onder de codenaam "tank". Het moest de indruk wekken dat, in het geval de Duitsers lucht kregen van de ontwikkelingen, het hier om grote watertanks ging en gezien de vorm van het nieuwe wapen, was die redenering zo gek nog niet. De nieuw binnengebrachte Britten waren laaiend enthousiast over het wapen. Ze beschreven het voertuig als "Een kolossaal stalen voertuig dat zwaar bewapend was en dat zonder enige tegenstand te ondervinden, over de Duitse loopgraven denderde." Volgens Karl hadden de nieuw binnengebrachte Duitsers het over "Grote stalen dozen op rupsbanden, die ons de stuipen op het lijf hadden gejaagd, maar vrij makkelijk vast kwamen te zitten in de loopgraven."
"De waarheid zal wel ergens in het midden liggen." dacht Lloyd.