Bakit Tuloy Pa Rin Sa Law School Kahit May Pandemic

In Fairness Kay Gloria Macapagal-Arroyo

Sa panahon ni Pangulong Arroyo, ang mundo ay nagkaroon ng tatlong pangunahing hamon sa kalusugan pagdating sa virus. Ito ang SARS-CoV, H5N1, at A(H1N1). Ang mga ito ay pangunahing mga hamon dahil first time na nagkaroon ng mga ganyan on a massive scale.

Mayroong dalawang naging DOH Secretaries si Arroyo sa magkaibang panahon. Ang una ay si Manuel Dayrit at ang pangalawa ay si Francisco Duque, na siyang punong DOH din natin ngayon sa panahon ni Duterte. Si Dayrit ay DOH chief nang nangyari ang SARS-CoV, pati na rin ang mga unang yugto kung H5N1. Si Duque ay DOH chief na nadatnan ang H5N1 pati na rin nang dumating ang A(H1N1) sa Pilipinas.

Ang SARS-CoV ay genetically na nauugnay sa COVID-19, bagaman mayroon silang pagkakaiba. Ang kanilang transmission ay magkatulad. Ngunit sinusubukan ko pa ring maunawaan kung bakit may 14 na kumpirmadong kaso at 2 ang pagkamatay ng SARS-CoV sa Pilipinas dati habang ang COVID-19 sa bansa ay umabot na ng maraming libo ang kumpirmadong cases at lagpas 600 na ang namatay.

Noong nagkaroon ng A(H1N1), mayroong 2,668 mga kaso at 3 pagkamatay lamang sa kumpirmadong kaso. Si Duque ay naging kalihim din sa kalusugan noong panahong iyon.

Iniisip ko ngayon ang tungkol sa mga kadahilanan kung bakit naiiba ang mga administrasyong Arroyo at Duterte pagdating sa pagsugpo sa virus. Posible naman na hindi tayo magkaroon ng ganito. May mga bansa pa na walang COVID-19. Pero ang SARS and COVID-19 ay parehas lang naman na nakakahawa sa pamamagitan ng droplets.

Parehas lang naman na si Duque and DOH chief. Pero bakit parang nag-underperform siya sa ilalim ng ibang administrasyon?

Dati noong panahon ni Arroyo, nakikipagtagpo ang DOH sa iba't ibang uri ng mga doktor araw-araw. Tumutulong ang mga doktor sa paggawa ng mga patakaran, isumite ito sa DOH, at ipinasa ito ng DOH sa ibang mga departments. May mga travel bans, quarantine, contact-tracing, at maagang rumesponde ang gobyerno. Ang pribadong sektor ay kasama agad sa pagtulong. Ang krisis sa kalusugan dati ay hindi umabot sa mga proporsyon na nangyari ngayon.

Hindi ako narito para purihin ang administrasyong Arroyo ngunit upang ipakita ang isang paghahambing o kaibahan sa national health crisis na nangyari sa pagitan ng dalawang administrasyon na magka-alyado.

Habang maaari kong ituro ang ilang mga kadahilanan kung bakit nakarating tayo sa sitwasyon na mayroon tayo ngayon, sinusubukan ko pa ring maunawaan ang pulitika, ekonomiya, at pangangasiwa na kinakailangan upang matulungan ang paglutas nito.