Savaş ve Barış

XXVII - XXVIII - XXIX - XXX - XXXI

Tarihçilerinin söylediklerine bakılırsa, Napoléon bütün o 25 Ağustos gününü, sahayı gözden geçirerek, mareşallerin sundukları planları inceleyerek, generallerine bizzat emirler vererek at üzerinde geçirmişti.

Rus kıtalarının Koloça boyunca tuttukları ilk mevzi hattı delinmişti; bu hattın bir parçası, Rusların sol kanatları, ayın yirmi dördünde Şevardino Tabyası'nın düşmesi üzerine daha geriye alınmıştı. Hattın bu parçası ne tahkim edilmişti ne de bir nehirle korunur durumdaydı, önünde açık, düz bir alandan başka bir şey yoktu. Asker olsun olmasın herkes için Fransızların buraya saldırmaları gerektiği apaçık bir şeydi. Bundan dolayı da öyle uzun uzadıya düşünüp taşınmalara, imparatorla generallerinin öyle uğraşıp didinmelerine, hele Napoléon'a yakıştırmakta sıraya girdikleri dâhilik denilen o özel, yüksek yeteneklere gerek yoktu; ama sonradan bu olayı yazan tarihçiler de, o zaman Napoléon'un çevresinde bulunanlar da, hatta kendisi bile hiç de böyle düşünmediler.

Napoléon, alanı geziyor, derin derin düşünerek araziyi gözden geçiriyor, arada başını sallıyor; çevresini saran generallere, aldığı kararları doğuran derin düşüncelerin seyrini bildirmeden, yalnızca ulaştığı kesin sonuçları tebliğ ediyordu. Eckmuhl Dükü diye anılan Davout, Rusların sol kanadını çevirme teklifinde bulundu, Napoléon'sa bunun yapılmaması gerektiğini söyledi ama niçin yapılmaması gerektiğini açıklamadı. İstihkâmlara saldıracak olan General Compans'ın tümenini ormandan geçirme teklifiniyse sözde Enghien Dükü, yani Ney, orman içinde yapılacak hareketlerin tehlikeli olduğunu, tümenin dağılabileceğini söylemeye cesaret ettiği halde beğendi.

Şevardino Tabyası'nın karşısına düşen alanı gözden geçirerek bir süre sustu, düşüncelere daldı, sonra Rus bataryasını dövecek olan iki bataryanın, sahra topçusunun yerleşeceği yerleri işaret etti.

Daha başka emirler de vererek konak yerine döndü, savaş planını söyleyip yazdırdı.

Fransız tarihçilerinin coşkunlukla, öteki tarihçilerinse derin bir saygıyla söz ettikleri bu plan şöyleydi:

"Prens Eckmuhl'ün tuttuğu düzlüğe geceden yerleştirilmiş olan yeni iki batarya, gün ışır ışımaz, düşmanın karşıdaki iki bataryasına ateş açacak.

"Aynı anda, birinci kolordu topçu komutanı General Pernety; ileri sürülecek olan Dessaix ve Friand tümenlerinin bütün obüsleri ve Compans tümeninin otuz topuyla düşman bataryasına ateş yağdıracak, böylece düşmana karşı faaliyete geçecek top sayısı şöyle:

Hassa topçusunun 24,

Compans tümeninin 30,

Friand ve Dessaix tümenlerinin 8,

toplam 62 top

"Üçüncü kolordunun topçu komutanı General Focher, soldaki tabyayı döven bataryanın etrafında, üçüncü ve sekizinci kolorduların sayısı on altıya varan tüm obüsleriyle yer alacak, böylelikle bu bataryaya karşı 40 top bulunacak.

"General Sorbier emir alır almaz hassanın bütün obüsleriyle tabyalardan birinin üstüne yüklenmek için hazır olacak.

"Bu top ateşi sırasında, Prens Ponyatovski, köyden ormana doğru ilerleyip düşman mevziini çevirecek.

"General Compans'sa birinci tabyayı ele geçirmek için orman boyunca ilerleyecek.

"Savaş başlayınca da, düşmanın yapacağı hareketlere göre emirler verilecek.

"Soldaki top ateşi, sağdan top sesleri gelir gelmez başlayacak. Morand'ın tümeniyle Vice-roi tümenlerinin silahtarları, sağ kanadın hücuma katıldığını görür görmez sıkı bir ateş açacaklar.