🧠 Mózg to nie umysł! 🧠

Układ nagrody i kary/ motywacji

Data opublikowania: nie wiadomo
Ostatnia aktualizacja: 17:26 20-09-2020

Wszystko zależy od osobistych czynników. Początkiem każdego uzależnienia jest przyjemność i głębsza satysfakcja. A nagroda motywuje do działania.

Nasz organizm wykształcił ten układ, aby zwiększać prawdopodobieństwo występowania korzystnych zachowań, dla organizmu właściciela oczywiście. Im większe pobudzenie układu nagrody, tym większa chęć osiągnięcia czegoś.

1954 - James Olds, Peter Milner byli doktorantami prowadzącymi badania nad tworem siatkowatym. Drażnili go elektrycznie. Odkryli układ nagrody przez błąd w postaci pomylenia się podczas umieszczania elektrody w złym miejscu. Zamiast w strukturach tworu siatkowatego wylądowała ona w pęczku przyśrodkowym przodomózgowia. Spodziewali się ucieczki szczura, gdyż to było celem stymulacji. Nie tylko nie uciekł, ale przejawiał bardzo duże zadowolenie z przebywania tam.

Stało się tak, ponieważ badacze trafili w neurony szlaku mezolimbicznego biegnącego z pola brzusznego nakrywki (pole Tsaisa/VTA ang. ventralis tegmentalis area) do jądra półleżącego przegrody (NAc ang. nucleus accumbens).

To jedna z dróg dopaminowych mających za zadanie kontrolować zachowania motywujące związane z działaniem zewnętrznym bodźców wzmacniających. NAC jest uważane za mózgowe centrum przyjemności, gdzie dochodzą sygnały z ciała migdałowatego niosące informacje o kontekście sytuacyjnym. Tu wydziela się dopamina. Im jest jej więcej, tym częściej chcemy powtarzać daną czynność, która podnosi jej poziom.

Po znalezieniu układu nagrody, poddawali go stymulacji elektrycznej, a obiektem badawczym były szczury. Miały one naciskać na dźwignię, co powodowało impuls, który sprawiał im przyjemność. Potrafiły naciskać ją ponad dwa tysiące razy, zapominając o jedzeniu, piciu, seksie i w końcu padły z wyczerpania. - źródło 3

Natychmiastowa nagroda pobudza bardziej neurony układu nagrody. (I wracamy do części o automatycznym popełnianiu błędów. Gdyby nasz mózg nigdy się nie mylił i zawsze umiał trafnie przewidzieć przyszłą nagrodę, nigdy nie bylibyśmy szczęśliwi.)

Ów układ motywacji trzy słabe strony. Chce jak najwięcej w możliwie najkrótszym czasie. Nagrodę musimy dostać natychmiast, inaczej stracimy zapał. A ona musi być zrozumiała i mieć wymiar osobisty. Bo nikt nie chce nagrody, która nie ma dla niego żadnego znaczenia czy kiedy nie ma z niej pożytku.

Ciekawostka dotycząca wszystkich długoterminowych czynności. Gdy myślimy o sobie za pewien czas, pobudzeniu ulegają te obszary, które aktywują się podczas myślenia o innych ludziach, nie zaś rejony odpowiedzialne za postrzeganie siebie. (Przepraszam, że nie podałam, z jakiego to źródła, równie dobrze może to być fałsz, dlatego nie bierzcie tego zbytnio na serio.)

Do przeczytania, w przyszłości

Źródła:
1) https://prezi.com/_hf94c9gfl9i/brzuszne-pole-nakrywki-vta/
2) http://neuropsychologia.org/od-przyjemnosci-do-zniewolenia-rola-ukladu-nagrody
3) http://grazynabialopiotrowicz.pl/806/pulapka-nagrody
Biologiczne Mechanizmy Zachowania się Ludzi i Zwierząt - Bogdan Sadowski, Wydawnictwo PWN, 2006
Mózg się myli. Dlaczego błędy mózgu są naszą siłą - Henning Beck, Wydawnictwo Feeria Science
Emo Sapiens. Harmonia emocji i rozumu - Rafał Ohme, Wydawnictwo Bukowy Las