🧠 Mózg to nie umysł! 🧠

Hipoteza Ungerleidera-Mishina

Data opublikowania: 12:02 15-09-2020
Ostatnia aktualizacja: 12:02 15-09-2020

1982 - Hipoteza Ungerleidera-Mishina inaczej teoria dwóch szlaków wzrokowych. Została przedstawiona przez badaczy zajmującymi się poznaniem wzrokowym. Wyodrębnili dwa układy.

Ścieżka Co?|szlak brzuszny|ang. ventral pathway|odp. za funkcję spostrzegania obiektów
Ścieżka Gdzie/Jak?|szlak grzbietowy| ang. dorsal pathway|odp. funkcję percepcji przestrzeni.

Małpom podawano jedzenie w dwóch pojemnikach. Jeden miał wzór na pokrywce (szlak brzuszny), drugi był położony bliżej od małej wieży (szlak grzbietowy). Zwierzęta z usuniętymi płatami skroniowymi miały problem ze znalezieniem jedzenia w pojemniku ze wzorem. Inna grupa mał nie miała płatów ciemieniowych i problem z pudełkiem dotyczącym ścieżki Gdzie/Jak.

1994 - Haxby i in. użyli PET na zdrowych osobach. Tytułowa hipoteza się potwierdziła w odniesieniu do ludzi.

1995 - Milner i Goodale zmienili tamten model na model percepcji-działania.
Celem ścieżki grzbietowej jest kierowanie czynnościami motorycznymi.

2006 - Nęcka, Orzechowski, Szymura model przetwarzania informacji, podkreślający jedność poznania i działania

Nie ma hierarchii w aktywacji poniższych pól/obszarów/struktur. 

Schemat przesyłania informacji wzrokowych:

Fotoreceptory na siatkówce oka
Nerw wzrokowy
Poduszki oraz wzgórków czworaczych górnych
Ciałka kolankowate boczne
Pierwszorzędowa kora wzrokowa lub kora prążkowa/prążkowana (V1/BA17) wstępnie określa kształt i ruch czegoś w przestrzeni. Są to surowe impulsy. Znajduje się w płacie potylicznym (tylna część).
warstwa 4B V1 ► V2/BA18 (obszar międzyplamkowy) - reaguje na orientację linii, ostrość widzenia, bez koloru i wiąże informacje ze sobą. Wysyła sygnały do wyższych pięter.
V1 ► V3 (obszar plamkowy) - reaguje na kształty i kolory w neuronach w ciemnych prążkach V3, analiza ruchu, głębi, barwy, kształtu
V2 ► V4 główny obszar analizy koloru, barwy
V4 - odczytuje barwy, kształt
4B ► V5 - odczytuje ruch w polu widzenia, V5 pobudza płat ciemieniowy [konkretnie PPC (tylna kora ciemieniowa) obszar 7 i 5], umożliwia to orientację przestrzenną, postrzeganie głębi i ruchu.
V3-V5/BA19
Im wyżej w hierarchii, tym silniejsza jest modulacja aktywności związana z uwagą np. V5 jest silna.
V1 rozbija dane na dwa strumienia i wysyła do dalszego przetworzenia (obie ścieżki dzieją się w miarę jednocześnie)
1a. Gdzie/Jak? (pojawiła się też nazwa szlak wielkokomórkowy czy grzbietowy ) niesie ze sobą informacje o położeniu oraz szybkości poruszania się widzianego obiektu. Rozdzielczość przestrzenna jest mała, szybki przesył informacji, duża wrażliwość na kontrast. Ów szlak umożliwia szybką reakcję ruchową jeszcze przed rozpoznaniem obiektu.
1b. Co? (pojawiła się też nazwa szlak drobnokomórkowy czy brzuszny ang. ventral pathway) niesie ze sobą informacje o kształcie, kolorze i wstępnie zidentyfikowanym obiekcie. Rozdzielczość przestrzenna duża, wolniejszy przesył informacji, niska wrażliwość na kontrast.
2a. Wysyła te informacje do płatów ciemieniowych (tylnia część kory)
2b. Wysyła te informacje do płatów skroniowych (konkretnie kora dolnoskroniowa/IT, który reaguje na złożone obiekty) i dzięki wspomnieniom i emocjom następuje właściwa identyfikacja).
3a. Z płatów ciemieniowych do móżdżku (dzięki czemu możemy złapać obiekt albo się przed nim uchylić).

Dzięki temu otrzymany obraz jest w wysokiej rozdzielczości, w czasie rzeczywistym, kolorowy, trójwymiarowy w zakresie 120 stopni.

Dodatek: ciekawe przykłady uszkodzeń, które ułatwiają naukę