Impiyerno sa Ating Bayan

Kabanata 31

Karahasan Laban sa Kapwa

Habang naglalakad sina Lino at Mang Isko papasok sa susunod na bahagi ng bilog ng impiyerno, naramdaman agad ni Lino ang mas malamig na simoy ng hangin. Tila ba bawat hakbang nila ay palapit nang palapit sa isang lugar ng walang-katapusang paghihirap. Sa paligid, naririnig niya ang mga impit na sigaw at pighati ng mga kaluluwa na nagdurusa. Ang dilim ng lugar ay tila bumabalot sa kanyang katawan, nagpapabigat sa kanyang damdamin at nagbibigay ng hindi maipaliwanag na takot.

"Ang bahaging ito, Lino, ay para sa mga nagkasala ng karahasan laban sa kapwa," wika ni Mang Isko, itinuro ang mga kaluluwang nagdurusa sa harapan nila.

Sa kanilang paningin, nakita nila ang mga kaluluwang nakagapos sa mabibigat na tanikala, nakakadena sa mga haliging tila gawa sa mga ugat ng puno. Ang kanilang mga mukha ay puno ng takot at paghihirap, at ang kanilang mga katawan ay nangangatog sa sakit na paulit-ulit nilang nararanasan. Bawat isa sa kanila ay tila inuulit ang kanilang kasalanan, ang bawat pananakit na ginawa nila ay bumabalik sa kanila bilang matinding sakit at pagdurusa.

Ang Parusa ng Tanikalang Walang-Katapusang Pagdurusa

Lumapit si Lino upang mas mabuting makita ang isang kaluluwang nakagapos sa tanikala. Ang kaluluwang ito ay humahagulgol, ang kanyang mga kamay ay nanginginig habang pilit niyang inaalis ang tanikala mula sa kanyang mga pulso, ngunit sa bawat galaw niya, lalong humihigpit ang pagkakatali. Bawat pagsubok na makawala ay nagdudulot ng higit pang kirot, tila ba ang mismong tanikala ay may buhay at may hangaring hindi siya pakawalan.

"Ang bawat tanikala na kanilang pasan ay sumisimbolo sa mga taong kanilang sinaktan at inabuso," paliwanag ni Mang Isko. "Ang sakit na nararanasan nila ngayon ay ang sakit na ipinadama nila sa kanilang kapwa, bumabalik sa kanila bilang parusa."

Nang makita ni Lino ang eksaktong kalupitan ng parusang ito, nakaramdam siya ng matinding takot at pagkagimbal. Hindi niya maisip kung paano niya kakayanin ang ganoong uri ng parusa kung siya ang nasa kalagayan nila. Isang bagay ang naisip niya: gaano kalalim ang pinsalang nadulot ng mga kasalanang ginawa ng mga kaluluwang ito sa kanilang kapwa, upang bumalik sa kanila ng ganitong tindi?

Paulit-ulit na Pagdanas ng Sariling Kasalanan

Habang naglalakad sila sa bilog na ito, nakita nila ang iba't ibang anyo ng pagdurusa. Ang ilan ay tila inuulit ang mismong krimen o kasalanan na kanilang ginawa sa iba. Mayroong isang kaluluwa na paulit-ulit na nakikita ang sarili sa akto ng pananakit, ngunit sa pagkakataong ito, siya ang biktima ng sariling kasamaan. Nakapikit ito, humihingi ng tawad, ngunit walang naririnig ang kanyang mga sigaw. Ang kanyang mga mata ay puno ng pagsisisi, ngunit tila huli na ang lahat para sa anumang kapatawaran.

"Bakit ganito kabigat ang parusa sa kanila, Mang Isko?" tanong ni Lino, bakas sa boses ang kanyang pagkabalisa.

"Ang karahasan laban sa kapwa, Lino, ay isa sa pinakamabigat na kasalanan," sagot ni Mang Isko. "Kapag sinaktan mo ang ibang tao, hindi lamang laman ang nasusugatan; pati ang kanilang damdamin, pagkatao, at dignidad ay nasisira. Ang sugat na naiiwan ng karahasan ay malalim at mahirap paghilumin."

Nang marinig ito, napaisip si Lino sa lalim ng mga aral na kanyang natututuhan. Ang mga kaluluwang ito ay pinaparusahan hindi lamang dahil sa mga aksyon nila, kundi dahil sa kawalang-pakundangan sa epekto ng kanilang mga ginawa sa iba.

Ang Bunga ng Kawalang-Pagkalinga sa Kapwa

Nakakita sila ng isa pang grupo ng mga kaluluwa na tila naglalakad nang walang direksyon, ang kanilang mga mata ay nanlilimahid at puno ng takot. Isa sa mga ito ay umuungol sa sakit habang may tanikalang bumabalot sa kanyang katawan, at bawat paggalaw niya ay nagdudulot ng higit pang hirap. Ang bawat hakbang ay isang pasakit, at tila wala nang pag-asa para makalaya.

"Ang mga taong ito," sambit ni Mang Isko, "ay ang mga nagpabaya sa kapwa, ang mga nakapanakit nang walang pagsisisi at pagkalinga. Sa kanilang paniniwala, ang kanilang mga ginawa ay walang mabigat na halaga, ngunit ngayon, nararanasan nila ang bigat ng kanilang mga kasalanan."

Habang pinagmamasdan ni Lino ang kalagayan ng mga kaluluwang ito, naramdaman niya ang kirot ng kanilang pinagdadaanan. Ang bawat isa sa kanila ay nagsusumigaw, ngunit tila walang nakikinig. Nais niyang tumulong, ngunit alam niyang hindi niya maaaring baguhin ang kanilang kapalaran—sila ay nakatali sa sariling mga kasalanan.

Pagkamulat ni Lino sa Tindi ng Karahasan

Habang patuloy silang naglalakbay sa bilog na ito, nadarama ni Lino ang bigat ng bawat hakbang. Tila nag-iiwan ng marka sa kanyang kaluluwa ang bawat eksena ng pagdurusa. Alam niyang hindi na niya malilimutan ang tanawing ito—ang tanikala, ang sigaw ng sakit, ang mga kaluluwang nagdurusa sa walang-katapusang paghihirap. Nararamdaman niya ang kanyang sariling puso na bumibigat, na para bang siya rin ay nagdadala ng kaunting bahagi ng kanilang mga parusa.

"Bakit kailangang dumaan ang mga tao sa ganitong klase ng parusa, Mang Isko?" tanong niya nang may pag-aalinlangan.

"Tandaan mo, Lino," sagot ni Mang Isko, "ang tunay na katarungan ay nangangahulugan ng pagdanas ng bunga ng ating mga ginawa. Kung may pananakit kang ginawa sa iba, may kabayaran ito. At ang impiyernong ito ay naglilingkod bilang salamin ng ating mga sariling kasalanan. Sa pagtanaw sa kanilang pagdurusa, sana'y maunawaan mo ang halaga ng paggalang at pagkalinga sa kapwa."

Sa kanilang pag-alis sa bilog ng karahasan laban sa kapwa, may bagong pagkaunawa si Lino sa halaga ng kapayapaan at pagkakaisa. Alam niyang ang natutunan niya dito ay magpapatibay sa kanyang paninindigan na maging mabuting tao, isang taong may malasakit sa kapwa at laging isinasaalang-alang ang damdamin ng iba.

Ang tanawing naiwan sa kanyang alaala ay nagsilbing paalala: ang anumang karahasan na ipinapakita natin sa iba ay bumabalik sa atin sa hindi inaasahang paraan, at ang bawat sugat na iniwan sa puso ng ating kapwa ay hindi kailanman mawawalang kabuluhan.