Impiyerno sa Ating Bayan

Kabanata 44

 Mga Kasama sa Kasinungalingan

Habang nagpatuloy sina Lino at Mang Isko sa kanilang paglalakbay sa madilim na bahagi ng impiyerno, narating nila ang isang lugar na tila ba pinamumugaran ng mga nilalang na dati'y makapangyarihan at kinikilala ng lipunan. Ang lugar ay puno ng nagkukumpulang anino—mga anino na walang tigil sa pag-aagawan, tila mga nilalang na nawalan ng anyo ng tao. Sa bawat hakbang nila, naririnig ni Lino ang tunog ng kaguluhan at kalituhan; nagbabakasakaling makahanap ng kapirasong katotohanan ang mga kaluluwang tila naguguluhan at nawawala.

"Lino," sabi ni Mang Isko habang pinagmamasdan ang tanawin, "narito ang mga taong ginamit ang kanilang kapangyarihan para sa sariling kapakinabangan. Sila ang mga nagkalat ng kasinungalingan sa lipunan at nagdulot ng pagkalito sa kanilang mga kababayan. Ngayon, ang kanilang kaparusahan ay kawalang-katiyakan, isang makapangyarihang ilusyong nagpapahirap sa kanila."

Napatitig si Lino sa mga anino. "Bakit parang walang tigil ang paggalaw nila? Parang nagmamadali silang maabot ang isang bagay pero wala namang patutunguhan."

Ipinaliwanag ni Mang Isko, "Ang mga kaluluwang ito ay parusang naghahanap ng katotohanan, ngunit sa tuwing aabot sila sa akala nilang liwanag, biglang nagiging anino. Isang ilusyon lamang ang bawat pag-asang kanilang nakikita—simbolo ng kanilang kawalang-katapatan noong sila'y nabubuhay pa. Sa kanilang kagustuhang makuha ang liwanag, sila ay napapahamak at patuloy na naliligaw."

Habang patuloy sa pagmamasid si Lino, nakita niya ang isang grupo ng mga kaluluwa na tila nag-aagawan sa isang tila mahina ngunit nagniningning na liwanag sa gitna ng kadiliman. Subalit sa bawat paglapit nila rito, nawawala ang liwanag at nagiging anino. Isa-isa silang bumabalik sa pinanggalingan, mukha'y nababalot ng pagkadismaya at takot, bago muling susubukan abutin ang liwanag na muling lumilitaw sa ibang bahagi.

Isang kaluluwa ang nakatawag pansin kay Lino, isang dating makapangyarihang tao sa kanyang komunidad, na naging kilala sa paggamit ng kanyang impluwensya upang linlangin ang mga tao. Habang sumusugod siya palapit sa liwanag, nakita ni Lino ang bakas ng pag-asa sa kanyang mukha, ngunit sa kanyang pag-abot, ang ilaw ay naglaho at siya'y muling nagdusa sa kawalang-katiyakan. Nagsimulang magmura ang kaluluwa, ngunit walang makikinig at muling bumalik sa walang hanggang pag-uulit ng kanyang parusa.

"Ganito ang kanilang itinakdang parusa," sabi ni Mang Isko. "Ang bawat ilusyon ng liwanag ay nagbibigay ng pag-asang makakakita sila ng katotohanan, ngunit ang kanilang sarili ang nagtatakda ng kanilang pagkaligaw. Iyan ang hatol sa kanila ng kanilang mga nagawang kasalanan—mga kasalanang nagdulot ng kaguluhan at kawalang-tiwala sa lipunan."

Hindi naiwasan ni Lino na magtanong. "Kung ang mga kasalanan nila ay panlilinlang, wala na bang pagkakataon para sa kanila na bumalik sa liwanag? Ganito na ba talaga ang kanilang kapalaran?"

Malungkot na umiling si Mang Isko. "Hindi na, Lino. Ang kanilang mga kasalanan ay nag-iwan ng matinding sugat sa mundo, sugat na hindi na madaling pagalingin. Ang bawat kasinungalingang ipinakalat nila ay nagbunga ng masalimuot na epekto na nagpatuloy kahit noong wala na sila. Sa impiyerno ng kasinungalingan, ang kanilang kaparusahan ay makita ang ilusyon ng katotohanan ngunit hindi nila kailanman ito mahahawakan."

Lumipas ang ilang sandali ng katahimikan bago muling nagsalita si Lino, puno ng matinding pagninilay sa kanyang nasaksihan. "Mang Isko, tila ito ay isang aral para sa mga taong buhay pa, para maiwasang magdulot ng kaguluhan sa mga inosente. Sana'y hindi ko makalimutan ang mga leksiyong ito sa aking pagbabalik sa mundo."

Nagpatuloy sila sa kanilang paglalakbay, ngunit ang alaala ng mga aninong naghahanap ng liwanag na hindi nila mahahawakan ay nag-iwan ng malalim na bakas sa puso ni Lino. Sa kanyang puso, nadarama niya ang isang pagtutol na kailanman ay hindi siya papayag na matulad sa kanila—sa mga naghasik ng kasinungalingan at sumira ng tiwala ng kanyang kapwa.