Impiyerno sa Ating Bayan

Kabanata 45

 Pag-alis sa Mundo ng Ilusyon

Habang tinatahak nina Lino at Mang Isko ang huling bahagi ng Mundo ng Ilusyon, nakaramdam si Lino ng isang di maipaliwanag na bigat sa kanyang puso. Bagamat sila'y malapit nang makalabas mula sa lugar na ito, hindi mapigilan ni Lino ang pagmuni-muni sa mga nakita niya—mga kaluluwang nahulog sa sariling bitag ng kasinungalingan at mga ilusyon. Sari-sari ang kanilang naging kapalaran, ngunit may isang pagkakapareho: ang walang katapusang pagkaligaw at ang desperasyon sa pag-abot ng liwanag na hindi nila kailanman maaabot.

"Sa tuwing naaalala ko ang mga nakita natin, lalo akong nabibigatan," bulong ni Lino kay Mang Isko. "Parang hindi makatarungan na ang ilang tao ay nagdurusa sa ganito, ngunit naiintindihan ko rin ang kasamaan ng kanilang nagawa."

Tahimik na tumango si Mang Isko, pinakikiramdaman ang iniisip ng kanyang kasama. "Lino, ang bawat parusa rito ay hindi sa intensiyon ng paghihiganti, kundi sa pagbibigay ng hustisya at pagbibigay ng aral. Ang Mundo ng Ilusyon ay repleksyon ng mga taong nagpakalat ng maling impormasyon at naminsala sa buhay ng kanilang mga kapwa. Dito, sila'y parusang hinahabol ang ilusyon ng katotohanan, ngunit sa bawat abot nila rito, lalo silang naliligaw. Ganyan kabigat ang responsibilidad ng bawat isa sa kanilang mga salita."

Napayuko si Lino at napabuntong-hininga. Sa kanyang isip, bumalik ang mga pangaral ng kanyang ama't ina, ang mga pagkakataong itinuro sa kanya ang kahalagahan ng katapatan. Ngunit ngayon, mas tumibay ang kanyang pagkaunawa sa aral na iyon. Alam niyang sa modernong panahon, lalo na sa kanyang sariling mundo, laganap ang kasinungalingan—mga balitang walang batayan, mga impormasyong mapanlinlang na nagiging sanhi ng galit, takot, at pagkakawatak-watak ng komunidad.

"Napakalaki ng kasalanan ng panlilinlang," wika ni Lino habang patuloy ang kanilang paglakad. "Napagtanto ko na sa bawat maling salitang binibitawan natin, may naaapektuhan at nagbabago sa takbo ng buhay ng iba. Ang mga kaluluwang nakita natin ay parusang paulit-ulit na mabigo—isang sinumpang takbo ng buhay dahil sa kanilang nagawang kasalanan sa pagpapalaganap ng kasinungalingan."

Naglakad silang magkasabay, tahimik at puno ng pag-iisip. Sa kanilang mga hakbang, ramdam ni Lino ang lamig ng paligid at ang bigat na dala ng mga multong naiwan sa Mundo ng Ilusyon. Ang bawat paghinga niya ay nagpaparamdam sa kanya ng kabigatan ng responsibilidad sa pagsasalita at pagbibigay ng impormasyon.

"Alam mo, Lino," sabi ni Mang Isko, "sa bawat salitang binibitawan natin, may kaakibat na pananagutan. Hindi madali ang magsalita ng totoo lalo na kung mahirap ito tanggapin ng iba. Ngunit sa pagiging tapat, tinatahak natin ang landas ng katarungan at karunungan."

Tumango si Lino, tila nakahanap ng lakas sa mga sinabi ni Mang Isko. Sa paglalakbay nila sa impiyerno, nakikita niyang hindi lamang ito parusa, kundi isang mas malalim na paalala sa tunay na halaga ng pagkatao. Ang Mundo ng Ilusyon ay nagbigay sa kanya ng aral sa hindi pagkalat ng kasinungalingan at ang bigat ng pagiging mapanlinlang.

"Sa bawat hakbang ko palabas sa bilog na ito, isa lang ang pangako ko sa sarili ko," bulong ni Lino sa kanyang sarili. "Na hindi ako magiging tulad nila. Kung may kapangyarihan akong magsalita, sisiguraduhin kong magsasabi ako ng totoo. Dahil alam kong may mga taong umaasa sa katotohanan at may pananagutan akong magbigay ng tamang impormasyon."

Sa huling hakbang nila palabas sa Mundo ng Ilusyon, napagtanto ni Lino ang isang mahalagang bagay: ang bawat salita at impormasyon ay may kakayahang magdulot ng malaking pagbabago—maging mabuti o masama. Sa paglalakbay na ito, natutunan niya ang halaga ng pagiging mapanuri at tapat sa lahat ng oras.

Ngayon, patuloy nilang tatahakin ang daan sa impiyerno, ngunit dala ni Lino ang bagong pangako sa sarili: ang ipaglaban ang katotohanan sa bawat pagkakataon. Sa pag-alis nila sa Mundo ng Ilusyon, isang panibagong pag-asa ang nagliliwanag sa kanyang puso, dala ang aral na natutunan sa ilalim ng kadiliman.