Ελληνική Μυθολογία

Τιμωρία και απελευθέρωση του Προμηθέα

Ο Ζευς δεν περιορίζεται να κάνει αισθητό στους θνητούς το βάρος της εκδίκησης του. Την εξασκεί κατά τρόπο φοβερό, πάνω στον ίδιο τον Προμηθέα. Ο γιος του Ιαπετού είχε επισύρει τη θεϊκή οργή, πρώτα επειδή γέλασε τον Δία στη μοιρασιά των θυσιασμένων ζώων, ύστερα γιατί έδωσε τη φωτιά στους θνητούς. Ορισμένοι συγγραφείς αναφέρουν κι άλλες αιτίες της μνησικακίας του Δία. Οφειλότανε στο γεγονός πως ο Προμηθέας ήταν κάτοχος κάποιου μυστικού, που αρνιόταν επίμονα να το φανερώσει στον κυρίαρχο του Ολύμπου. Αυτό το μυστικό είχε σχέση με τις προσπάθειες του Δία να ξελογιάσει τη Θέτιδα, κόρη του Νηρέα. Ο Προμηθέας ήξερε πως αν οι προσπάθειες του Δία στέφονταν μ' επιτυχία, θα γεννιόταν ένας γιος που θα ανέτρεπε τον πατέρα του. Αργότερα ο γιος του Ιαπετού έλυσε τη σιωπή του, κι έτσι ο Ζευς μπόρεσε να αποφύγει την τύχη του Ουρανού και του Κρόνου.
Όποια κι αν ήταν η αιτία, ο Προμηθέας καταδικάστηκε από τον Δία σε ένα μαρτύριο που δεν είχε όμοιο του σε απονιά. Ο δύστυχος Τιτάνας μεταφέρεται στην πιο ψηλή κορφή του Καυκάσου. Εκεί ο Ήφαιστος τον αλυσοδένει πάνω σε έναν βράχο με δεσμά που είναι αδύνατον να σπάσουν. Ένας αετός, σταλμένος από τον Δία, ερχότανε κάθε μέρα κι έτρωγε το συκώτι του. Αυτό το μαρτύριο, που ο Αισχύλος μας δίνει μια συγκινητική περιγραφή του, θα κρατούσε χιλιάδες χρόνια. Μα ο Ηρακλής έδωσε τέλος σ' αυτό το μαρτύριο ύστερα από 30 χρόνια. Σαν έφτασε στον Καύκασο ο γιος του Δία και της Αλκμήνης, λυπήθηκε τον άτυχο Τιτάνα για τη μοίρα του και σκοτώνει τον αετό, που με το κοφτερό ράμφος του τον βασάνιζε αδιάκοπα. Ο ίδιος ο Ήφαιστος ασφαλώς έρχεται και σπάζει τις αλυσίδες, μ' αυτές που είχε καθηλώσει τον Προμηθέα πάνω στο βράχο. Όλα αυτά συμβαίνουν με τη συγκατάθεση του Δία, που συμφιλιώθηκε επιτέλους με τον μεγάλο επαναστάτη -και η συγκατάβαση του φτάνει, μάλιστα, ως το σημείο να δεχτεί τον Προμηθέα στον Όλυμπο. Σύμφωνα με το θρύλο, πρέπει να υπάρχει κάποια υποκατάσταση, που η αιτία της δεν είναι και τόσο ξεκάθαρη, επειδή ο Προμηθέας, γιος Τιτάνα, ήταν αθάνατος, κι επομένως τίποτα δεν εμπόδιζε να γίνει δεκτός στην κατοικία των θεών.
Όπως κι αν είναι, ο μύθος αναφέρει πως ο Προμηθέας πήρε στον Όλυμπο τη θέση του κενταύρου Χείρωνα. Ο Χείρων ήταν αθάνατος, έχει όμως ένα τραύμα ανίατο, και μη θέλοντας να υποφέρει αιώνια, ζητάει να πεθάνει. Έτσι η αθανασία του μεταβιβάστηκε στον Ηρακλή.