Αναφέραμε διαδοχικά τους κυριότερους μύθους σχετικά με τη γέννηση του Δία, με τους έρωτες, τις ιδιότητες και τη λατρεία του. Από όλους αυτούς τους μύθους με την πολυποίκιλη προέλευση, ο ελληνικός ανθρωπομορφισμός κατόρθωσε ν' αποστάξει μια ιδανική μορφή μεγάλης ηθικής ομορφιάς, που συνόψιζε όλες τις ελληνικές αντιλήψεις σχετικά με τη θεότητα. Δεν ήταν πια ο Ζευς των πρώτων χρόνων, εξαναγκασμένος σε έναν αγώνα συχνά απεγνωσμένο για να καταβάλει τους εχθρούς του. Νικητής των Τιτάνων και των Γιγάντων, που πολλοί τους ερμηνεύουν σαν απότομες εκδηλώσεις αναταραχής μέσα στη φύση, ο Ζευς επέβαλε επίσης την κυριαρχία του σε όλους τους άλλους θεούς, που αποτελούν την ακολουθία του και που συχνά συγχέεται με αυτούς. Επίσης ο κυρίαρχος του Ολύμπου, που στην αρχή ήταν εχθρός των ανθρώπων, δεν είναι πια εχθρός τους και δεν τους επιδιώκει πια η οργή του. Απεναντίας, εμφορείται απέναντι τους από τα πιο ευμενή αισθήματα και εφορεύει τη ζωή τους, ανάμιχτη από καλά και κακά σύμφωνα με τους νόμους της ειμαρμένης. Όπως έχει γράψει ο Jules Girard, <<ο Ζευς είναι ο προστάτης των δικαιωμάτων, που σ' αυτά στηρίζονται όλες οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Υπέρτατος θεός του όρκου και της οικογένειας, επαγρυπνεί πάνω στον περίβολο που περιφράζει την κατοικία κάθε ανθρώπου. Προστατεύει τους φιλοξενούμενους, τους κήρυκες, ακόμα και τους ικέτες. Έτσι τα αισθήματα σεβασμού, πραότητας, ευσπλαχνίας, βρίσκουν σ' αυτόν την επιδοκιμασία τους. Όπως οι θεοί δεν είναι πάντα αμείλιχτοι, έτσι και οι άνθρωποι, σύμφωνα με τη σπλαχνική θέληση του, οφείλουν να μην είναι σκληροί και άσπλαχνοι μεταξύ τους. Πρέπει προπάντων να διατηρηθεί η ανθρώπινη κοινωνία και γι' αυτόν το λόγο να υπακούει στους ηθικούς νόμους, που δεν είναι για τη διατήρηση τους, λιγότερο αναγκαίοι απ' ότι είναι οι νόμοι του μέτρου και της ισορροπίας για τη διατήρηση του σύμπαντος>>.
Εμπνευσμένοι από τούτες τις ιδέες, αναπαρασταίνουν τον Δία οι Έλληνες καλλιτέχνες. Τα χαρακτηριστικά του εκφράζουν πάντα τη δύναμη, αλλά ταυτόχρονα τη φρόνηση και την καλωσύνη. Το ρωμαλέο κεφάλι του έχει πλούσια μαλλιά που ξεκινούν από την κορυφή του κρανίου σαν από ένα κοινό κέντρο, ορθώνονται πάνω από το μέτωπο, σχηματίζοντας μια τούφα και ξαναπέφτουν σε κυματιστές μπούκλες. Τα μάγουλα του τα στολίζουν πυκνά και φουντωτά γένια. Το κεφάλι του Δία είναι γυμνό σε μερικές παραστάσεις αλλά συχνότερα φορεί μια λεπτή ταινία ή ένα στεφάνι από δάφνη ή ελιά.
Ο Ζευς παρασταίνεται γενικά κρατώντας ένα σκήπτρο που καταλήγει σε αετό. Ο αετός ήταν αφιερωμένος στο Δία επειδή κατά τον Αθήναιο, στην Κρήτη ένας αετός <<πήγαινε κάθε μέρα να αντλήσει νέκταρ στην πηγή και του το έφερνε διασχίζοντας τους αιθέρες>>. Έλεγαν επίσης πως ο αετός ξανάφερνε στο Δία τους κεραυνούς που εκσφενδόνιζε στη γη. Σε ορισμένες ανάγλυφες παραστάσεις, τον βλέπουμε να κρατάει τον αετό πάνω στο δεξί του χέρι. Ο Ζευς εικονίζεται κάποιες φορές με την αιγίδα που όπως ξέρουμε προέρχεται από την κατσίκα Αμάλθεια και είχε την ιδιότητα να είναι αδιαπέραστη. Έφτανε να κουνήσει αυτό το δέρμα ο θεός, για να σκορπίσει παντού τον τρόμο και τη φρίκη. Η αιγίδα είναι τυλιγμένη γύρω στο μπράτσο του Δία, ή ριχμένη πάνω στον αριστερό του ώμο, ή απλωμένη πάνω στα γόνατα του. Αλλά το κύριο όπλο του Δία ήταν ο κεραυνός, που το μαστόρεψαν γι' αυτόν οι Κύκλωπες στο διάστημα της Τιτανομαχίας. Στην αρχή, οι καλλιτέχνες παράσταιναν τον κεραυνό σαν απλό ακόντιο. Αλλά σιγά - σιγά τον έκαναν πολυπλοκώτερο, προσθέτοντας αχτίδες, ανέμους, βροχή και φωτιά. Κατέληξαν τέλος στο φτερωτό κεραυνό, που έκφραζε όπως έλεγαν, το πόσο γρήγορα έφτανε η εκδίκηση του Δία. Αλλά κι' αυτού ακόμα, οι Έλληνες είχαν κατορθώσει να εκφράσουν την ιδέα ενός θεού ευεργετικού: όταν ο Ζευς κρατούσε τον κεραυνό τυλιγμένο στο χέρι του ή κοντά στα γόνατα του, αυτό έδειχνε πως είχε ειρηνικές διαθέσεις και πως δε σχεδίαζε καμιά εκδίκηση κατά των ανθρώπων.
أنت تقرأ
Ελληνική Μυθολογία
عاطفيةΤα πάντα για την Ελληνική μυθολόγια που δεν θα βρείτε πουθενά αλλού! Πηγές: Ελληνική Μυθολογία - Ζ.Ρίσπεν (δεν υπάρχει στην αγορά αυτό το βιβλίο για πάνω από 30 χρόνια)