아/어 보다 grameri, Türkçe'de "denemek" anlamına gelir. Bir yiyeceği daha önce tadıp tatmadığımız, bir yere daha önce gidip gitmediğimiz gibi durumları ifade ederken kullanırız.
Fiillerle kullanılır.
Fiilden 다 ekini attığımızda, fiil kökündeki son ünlü harfe bakın. Fiil kökünün son ünlü harfinin ㅏ [a] veya ㅗ [o] olması durumunda, -아 보다 kullanılır.
Son ünlü ㅏ[a] veya ㅗ [o] DEĞİL ise, -어 보다 kullanılır.
Eğer fiil 하다 ile bitiyorsa, 해 보다 kullanılır.
Örnek: 이거 먹어 봐요. -Bunu yemeyi deneyin.
Geçmiş zaman hali
Fiil kökünün son ünlü harfinin ㅏ [a] veya ㅗ [o] olması durumunda, -아 봤어요
Son ünlü ㅏ[a] veya ㅗ [o] DEĞİL ise, -어 봤어요 kullanılır
Eğer fiil 하다 ile bitiyorsa, - 해 봤어요
⚟갈비를 먹어 봤어요? ➡Kalbi'yi denedin mi? ( Kısaca geçmişte Kalbi yiyip yemediğini soruyor)
○갈비:Galbi ya da kalbi, Kore mutfağına özgü soslu ızgara biftektir.
○먹다: Yemek
먹 + 어 보다 = 먹어 보다 ➡ 먹어 봤어요
Daha önce deneyip denemediğimizi geçmis zamanla ifade ettiğimiz için, geçmiş zaman kullandık.
⚟ 제주도에 가 봤어요? ➡Jeju adasına gittiniz mi?
○제주도: Jeju adası
○가다: Gitmek
가 + -아 보다 = 가 보다 ➡가 봤어요
İki tane ㅏ bir araya gelince biri silindi. Geçmişte bir deneyimden bahsettiğimiz için geçmiş zaman kullanılıyor.
⚟저는 어제 잡채를 만들어 봤어요➡ Ben dün Japchae yapmayı denedim.
○어제: Dün
○잡채: Japchae
○만들다: Yapmak
⚟BTS 음악회에 가 봤어요? ➡BTS konserine gittin mi?
○음악회: Konser
⚟김치가 맛있어요. 김치를 먹어 보세요 ➡ Kimçi lezzetli. Lütfen kimçiyi deneyiniz.
○김치: Kimçi
○맛있다: Lezzetli
○먹다: Yemek
먹 + 어 보다 ➡ 먹어 보다 ➡ 먹어 보세요
⚟김치를 먹어 봤어요. 맛있었어요 ➡Kimçi'yi denedim. Lezzetliydi.
⚟먹걸리를 마셔 봤어요? ➡ Makgeolli'yi denedin mi?
● 아니요, 안 마셔 봤어요 ➡ Hayır, denemedim.
○먹걸리: Buharda pişirilmiş pirinç, arpa veya buğdayın malt ile karıştırılıp fermente olmaya bırakıldığı bir işlem ile yapılan Kore içkisi.
○마시다: İçmek
마시 + 어 보다 = 마셔 보다 ➡마셔 봤어요
Daha önce deneyip denemediğimizi geçmis zamanla ifade ettiğimiz için, geçmiş zaman kullandık.
⚟엄마가 요리한 음식을 먹어 봤어? ➡Annemin pişirdiği yiyeceği denedin mi?
○엄마: Anne
○요리하다:Yemek yapmak, pişirmek
○음식: Yiyecek
Youtube'da bu konuyla ilgili bulduğum videoyu ekliyorum. Profesör ingilizce açıklamalar yaptığı için ben aşağıya Korece kelimelerin Türkçe'sini yazacağım. .Siz de dinlerseniz telaffuzunuz için faydalı olur.
⚩비빔밥 먹어 봤어요? ➡Bibimbap denedin mi? (Bibimbap yedin mi?)
⚩저는 한국에 가 보고 싶어요➡ Ben Kore'ye gitmek istiyorum. ( Ben Kore'ye gidip görmek istiyorum) Kısaca Kore'ye gitme deneyimine sahip olmak istemeyi ifade ediyor.
⚩이 책을 읽어 보세요 ➡Bu kitabı okuyunuz (Okumayı deneyiniz) ☆Bir arkadaşınıza bir kitabı okumasını önerirken kullanabilirsiniz.
읽다: Okumak
읽 + 어 보다 = 읽어 보다
⚩드셔 보세요 ➡ Deneyiniz( yemeği denemek anlamında)
드시다: Yemek (fiil)
Bu kelime 먹다 (yemek) fiilinin, saygılı halidir.
🌟Bazı kelimeler 아 보다 gramerine birleşmiştir, bir kalıp olarak kullanılır.
알다: Bilmek
알아보다: Bilmek ( bilme deneyimine sahip olmak), tanımak, farkına var- mak
묻다: Sormak
물어보다: Sormak
Kısaca bu grameri bir şeyi deneyip denemediğimiz sorarken, birine bir şey denemesi için (yiyecek, kıyafet vb) öneride bulunurken, geçmişteki bir deneyimimizi ifade ederken kullanıyoruz.
NOT🌟 -아/어 보다 bir deneyime sahip olmayı ifade ederken kullanılırken, 보다 (izlemek, görmek) fiiliyle birlikte kullanılmaz.
한국 영화를 봐 봤어요 (×) Bu şekilde bir cümle olmuyor.
Bunu şu şekilde söyleriz;
한국 영화를 본 적이 있어요 (○) ➡Kore filmi izledim.
Bu grameri daha sonra öğreneceğiz.
Yararlanılan Kaynak kitaplar
Sejong Korean 2
Korean grammar in use beginner
