146.Ders En'âm Sûresi 143-146

12 5 3
                                    

146. Ders :

8. Cüz, 6. Sûre, 146. Sayfa
En'âm Sûresi
143-146. Âyet-i Kerîm'eler.

 بِسْــــــــــــــــمِ اللهِ الرَّحْمـٰـنِ الرَّحِيــــــمِ

143

ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ
"Sekiz adet hayvan."

مِّنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ
"Koyundan iki, keçiden iki."

قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَيْنِ
"De ki: (Allah), iki erkeği mi haram kıldı, yoksa iki dişiyi mi?"

أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الأُنثَيَيْنِ
"Ya da iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı?"

Ayetin bu kısmı, bir önceki ayette yer alan insana musahhar kılınan hayvanlardan bedeldir veya yine o ayette geçen "Yiyiniz..." emrinin mefulüdür.

نَبِّؤُونِي بِعِلْمٍ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
"Eğer sadık iseniz, bana bir bilgi verin."

Eğer onun haramlığı davasında doğru söylüyorsanız, Allahın bunlardan bir şeyi haram kıldığına delâlet eden şeyi bana haber verin!

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

144

وَمِنَ الإِبْلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ
"Ve deveden iki, sığırdan iki."

قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَيْنِ
"De ki: (Allah), iki erkeği mi haram kıldı yoksa iki dişiyi mi?"

أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الأُنثَيَيْنِ
"Ya da iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mı?"

Ayetten murat Allahu Teâlânın bu dört cinsin erkeğinden ve dişisinden veya dişilerinin rahminde bulunanlardan herhangi bir şeyi haram kılmasını inkârdır. Çünkü onlar bu hayvanların erkeklerini, bazan da nasıl olursa olsun bunların yavrularını "Allah bunları haram kıldı" diyerek haram sayıyorlardı.

أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاء إِذْ وَصَّاكُمُ اللّهُ بِهَذَا
"Yoksa Allah size bunları haram ettiğinde, orada hazır mı idiniz!?"

Allah bunları size haram kıldı da, buna şahit mi oldunuz? Çünkü sizler hiçbir peygambere inanmıyorsunuz. Bu durumda böyle bir bilgiye ancak müşahade ve duyma yoluyla ulaşabilirsiniz!

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ
"Böyle hiçbir bilgiye dayanmaksızın, insanları saptırmak için Allah'a karşı yalan uydurandan daha zalim kim olabilir?"

Bir ilme dayanmadan insanları saptırmak için yalan uydurup, bunu da Allaha nisbet ederek O'nun haram kılmadığını harammış gibi gösterenden daha zâlim kim olabilir?

إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
"Şüphesiz Allah, zalimler topluluğunu doğru yola iletmez."

🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸

145

قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوْحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ
"De ki: Bana vahyedilenler içinde bir kimsenin yiyecekleri arasında şunlardan başka, haram kılınmış bir şey bulmuyorum:"

"Bana vahyedilenler içinde" ifadesi "bana vahyedilen Kur'anda" manasına gelebildiği gibi, genel anlamda da olabilir. Ayette, bir şeyin haramlığının hevâ ile değil ancak vahiyle bilinebileceğine bir tenbih vardır.

إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً
"Leş."

أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا
"Veya akıtılmış kan."

Ayette "akıtılmış kan" denilmesi, ciğer ve dalak gibi böyle olmayanları hükümden hariç tutar.

أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ
"Veya domuz eti."

فَإِنَّهُ رِجْسٌ
"Ki o şüphesiz necistir."

Çünkü domuz, necaset yemeyi âdet hâline getirdiği için bizzat kendisi veya eti necistir.

أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ
"Ya da Allah'tan başkası adına kesilmiş bir murdar hayvan."

Put adına kesilen hayvana "fısk" denilmesi putun Allaha itaatten çıkma işlerinde kullanılmasındandır.

فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
"Fakat talip olmaksızın ve zaruret ölçüsünü aşmaksızın kim bunlardan yemek zorunda kalırsa, şüphesiz Rabbin Ğafur – Rahîm'dir."

Ğafur- Rahim olduğu için, zaruret hâlinde yediğinden dolayı onu hesaba çekmez.

Ayet, "Bana vahyedilenler içinde bir kimsenin yiyecekleri arasında şunlardan başka, haram kılınmış bir şey bulmuyorum" ifadesiyle muhkemdir. Bu üslûb, başka bir şeyde haramlığın olmasını ortadan kaldırmaz. Dolayısıyla bu ayete dayanarak haber-i vahidle kitabın neshine veya bunlar dışındakilerin hepsinin helâl olduğuna delil getirmek uygun olmaz.

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

146

وَعَلَى الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ
"Yahudilere tırnaklı hayvanların hepsini haram kıldık."

Deve, yırtıcı hayvan ve kuşlar gibi tırnaklı olanları onlara haram kıldık.

Denildi ki: Ayette nazara verilen, pençe ve toynağı olan hayvanlardır. Toynağa "tırnak" denilmesi mecazendir. Belki de zulümlerinin neticesi olarak genel bir haram kılma söz konusu oldu.

وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَا
"Sığır ve koyunların ise, içyağlarını onlara haram kıldık."

إِلاَّ مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَايَا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ
"Ancak sırtlarında veya bağırsaklarında bulunanlar, ya da kemiklerine karışanlar müstesna."

ذَلِكَ جَزَيْنَاهُم بِبَغْيِهِمْ
"İşte, azgınlıkları sebebiyle onları böyle cezalandırdık."

Burada işaret edilen, haram kılma veya onlara verilen cezadır.

وِإِنَّا لَصَادِقُونَ
"Biz elbette doğru söyleyenleriz."

Verdiğimiz haberde veya vaad ve vaîdde biz sâdıkız, doğruyu bildiririz.

******


Yazar:
Prof.Dr. Şadi Eren

TESFSİR İLE BİRLİKTE OKUMAYI UNUTMAYALIM اِنْ شَاءَ اللهُ تَعَالٰی

Diğer yayınladığımız kitaplara bakmak ister misiniz? Profilime girip KİTAP DÜNYASI📚 isimli kitapta tüm giriş bölümleri ile kolaylıkla inceleyebilirsiniz. :)

En güzeli olan الله TEÂLÂYA emanet olunuz🌹🍃💚

Selâm ve duâ ile...

✔️1-Kur'ân-ı Kerîm / Meâl / Tefsîr Okuyoruz📚 Hikayelerin yaşadığı yer. Şimdi keşfedin