Tâm lí học tổng hợp

30. Chúng Ta Có Thực Sự Làm Mọi Thứ Vì Người Khác?

  Chúng ta thường nghĩ mình làm một điều gì đó vì người khác, đây là một hiểu lầm tâm lý thường gặp. Hiểu lầm tâm lý này dẫn đến việc chúng ta làm những điều tốt cho người khác (vì nghĩ rằng mình làm cho người khác). Bên cạnh đó, điều này cũng dẫn đến việc khi những gì chúng ta làm cho người khác không được sự đón nhận ngược lại hoặc công nhận ngược lại như ý muốn, chúng ta dễ dàng đau khổ. Vậy ẩn sau tâm lý đó là gì, có thực sự là chúng ta làm một điều gì đó vì người khác hay vì chính mình? Khi hiểu được hiểu lầm tâm lý này và không gặp phải nữa, cuộc sống của chúng ta sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Chủ đề này là một chủ đề có thể phân tích rất dài với nhiều ví dụ, page gửi đến bạn đọc bài viết ngắn gọn dễ đọc của Aiken, phần thông điệp ẩn sâu còn lại, xin mời bạn đọc suy ngẫm và trải nghiệm thêm.

  Ai cũng làm mọi thứ vì bản thân họ! 

Các bạn hay thường nghe, hoặc chính các bạn cũng từng nói, những câu như: "Anh làm điều ABC vì em", "Em làm điều XYZ vì anh", hay kinh điển là "Bố mẹ sẵn sàng làm tất cả vì con". Thậm chí, đôi khi nhìn bên ngoài còn thấy có những người sẵn sàng chịu thiệt để cho ta được lợi. Nhưng nếu bạn thử nghĩ thật kĩ xem, bố mẹ hy sinh, làm mọi việc vì chúng ta, để làm gì? Để chúng ta được hạnh phúc. Chúng ta được hạnh phúc thì làm sao? "Nhìn thấy con hạnh phúc là bố mẹ hạnh phúc rồi". Vậy chẳng phải, những gì bố mẹ đang làm "vì chúng ta", suy cho cùng, là "để bố mẹ được hạnh phúc" sao? Nếu thấy chúng ta khốn khổ mà bố mẹ lại cảm thấy hạnh phúc, bạn có nghĩ là bố mẹ sẽ làm chúng ta khốn khổ cả đời không? Tôi dám cá là có đấy. (Chẳng qua bộ não chúng ta không được thiết kế để suy nghĩ như vậy thôi). 

Từ đó bạn có thể thấy, nếu chính bố mẹ chúng ta, những người vĩ đại nhất, vị tha nhất trong cuộc đời này, một cách vô thức đang làm mọi việc vì chính bản thân họ, thì có thể tổng quát rằng ai cũng đang làm mọi thứ cho chính bản thân họ chứ không vì bất kỳ người nào khác.

 Giải thích cho điều này cũng rất đơn giản: Bản năng sinh tồn.

 Đó là thứ bản năng mạnh nhất, nguyên thủy nhất của loài người. Từ xa xưa chúng ta dùng bản năng ấy để chống chọi với thú dữ hay thời tiết khắc nghiệt, để kiếm ăn, với mục đích duy trì sự sống của chính-chúng-ta. Những hành động sau đó như đẻ con, chăm sóc con, hay mang mồi về cho gia đình, tất cả đều là biểu hiện của Bản năng duy trì nòi giống. Tuy nhiên, bản năng sinh tồn có trước, và mạnh mẽ hơn cả. (Hẳn nhiên rồi. Cá nhân phải tồn tại được thì mới duy trì được nòi giống, chứ ốm yếu chết hết cả thì duy trì sao, đúng không ^^). 

Và thứ bản năng sinh tồn nguyên thủy đó vẫn còn trong chúng ta, nó nằm ẩn rất sâu ở trong tiềm thức, nhưng nó lại là nhân tố vô hình lan tỏa và hiện hữu trong mọi cử chỉ, hành vi, suy nghĩ của chúng ta ở thời hiện đại. Bất cứ điều gì mà bộ não cho là không tốt, có ảnh hưởng tiêu cực cho chính bạn – chủ nhân của nó, nó sẽ ngay lập tức điều khiển bạn dừng việc đó ngay lại. 

Cuộc đời không nợ chúng ta điều gì! 

Cũng với tư tưởng đó, các bạn sẽ nhận ra rằng, trong chuyện tình yêu, những món quà, những sự chăm sóc, hy sinh vì nhau, đó bên ngoài đều là "vì em, vì anh", nhưng đều là vì bản thân chính chúng ta cả. Chúng ta phải thấy vui, thấy hạnh phúc khi thấy người yêu mình có quần áo đẹp, được chăm sóc đầy đủ, khỏe mạnh, thì chúng ta mới làm những điều đó – một cách tự nguyện, vì bộ não của bạn khi đó cho rằng những việc làm đó làm bạn cảm thấy dễ chịu, an toàn.